|
|
|
| |
|
TEKA
Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych XII_4_/2016.
Commission of Architecture, Urban Planning and Landscape Studies
Czwórka tytułowapełny artykuł (full article) - plik PDF
TEKA Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych PAN pełny artykuł (full article) - plik PDF
Maciej Kłopotowski
Politechnika Białostocka, Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska
Katedra Ochrony i Kształtowania Środowiska, Zespół Dydaktyczny Architektury Krajobrazu
Klasyfikacje i zadania terenów zieleni we współczesnym mieście- pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie: Część drugą badań nad klasyfikacją terenów zieleni w mieście poświęcono zdefiniowaniu cech i zadań wyodrębnionych
obiektów architektury krajobrazu. Cechy charakteryzujące poszczególne obiekty zdefiniowano w podziale
na zagadnienia z zakresu: dostępności terenu, jego funkcji użytkowej oraz sposobu jego urządzenia. Realizowane przez nie
zadania określono na podstawie współczesnej teorii z tego zakresu. W podsumowaniu przedstawiono sumaryczne wyniki
prowadzonych badań.
Słowa kluczowe: architektura krajobrazu, planowanie przestrzenne, tereny zieleni w mieście, zieleń miejska, obiekt architektury
krajobrazu
Classifications and tasks of green areas in the contemporary town.- pełny artykuł (full article) - plik PDF
Summary: The second part of research on the classification of green areas in the city is devoted to defining the features
and tasks of distinguished landscape architecture objects. The characteristics of individual objects have been defined by
the division into the issues of: the availability of the site, its utility function and , the way its been equipped. The tasks have
been determined on the basis of the modern theory of this subject. The conclusion shows the summary results of research.
Keywords: landscape architecture, area planning, green areas, town green zones, objects of landscape architecture
Magdalena Belof, Aleksandra Główczyńska
Wydział Architektury, Politechnika Wrocławska
Faculty of Architecture, Wroclaw University of Science and Technology
Przestrzeń nieautentyczna jako produkt turystyczny przykład Dolnego Śląska-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie: Artykuł porusza problem przemian przestrzennych i krajobrazowych spowodowanych rozwojem i globalizacją
turystyki, w tym w szczególności powstawania tzw. przestrzeni nieautentycznych, czyli nowo wykreowanych przestrzeni
turystycznych, oderwanych od lokalnych i regionalnych walorów naturalnych i kutrowych. Autorki prowadzą rozważania
nad związkiem tego fenomenu ze zjawiskiem komercjalizacji przestrzeni turystycznej, a także zmianą paradygmatu turystyki
z tzw. 3s (sea, Sun, Sand) do 3e (entertainment, excitement, education), które wywołały lawinę inwestycji w sferze rozrywki
i rekreacji zarówno w Polsce jak i na świecie. Do artykułu wybrano i omówiono przykłady przestrzeni nieautentycznych z terenów
Dolnego Śląska.
Słowa kluczowe: przestrzeń turystyczna, przestrzeń nieautentyczna, komercjalizacja przestrzeni, produkt turystyczny, parki
rozrywki
Non-authentic space as a tourist product an example of Lower Silesia-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Abstract: The paper deals with the problem of spatial and landscape transformations caused by the development and globalization
of tourism, including, in particular, the formation of the so- called non-authentic spaces, ie. Newly created tourist
spaces, not connected with local and regional natural and cultural assets. The authors discuss the relationship between this
phenomena with the issue of commercialization of tourist space, as well as the change of the paradigm of tourism from the
so-called. 3s (sea, Sun, sand) to 3e (entertainment, excitement, education), which caused an avalanche of investments in the
sphere of entertainment and recreation both in Poland and in the world. Selected examples of non-authentic spaces from
Lower Silesia are presented and discussed.
Key words: touristic space, non-authentic space, commercialisation of space, touristic product, entertainment parks
Elżbieta Błotnicka-Mazur
e-mail: elamazur@kul.pl
Instytut Historii Sztuki, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Między tradycją i modernizmem. Architektura szkół lubelskich okresu międzywojnia pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie: W artykule zostały przedstawione projekty wybranych szkół, powstałe w Lublinie w okresie międzywojennym.
Przeanalizowano ich formę, zmieniającą się wraz z przemianami trendów stylistycznych, popularnych w tym czasie w architekturze
polskiej, począwszy od tradycjonalizmu, popularnego w pierwszej połowie lat 20., przez stopniowe upraszczanie
formy i detalu końca lat 20., po obiekty reprezentujące dojrzały modernizm od połowy lat 30. XX wieku.
Słowa kluczowe: architektura szkół, dwudziestolecie międzywojenne, tradycjonalizm, modernizm.
Between Tradition and Modernism. The Architecture of School Buildings in the Interwar Lublin-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Abstract: The paper presents architectural plans of selected school buildings, designed during the interwar period in Lublin.
Their architectural style is characterized by changes typical for tendencies present in Polish architecture at the moment:
from traditionalism, popular in the 1st half of the 1920s, through gradual simplification of the detail and the shape of the
building in the 2nd half of the 1920s, up to mature modernism of the 2nd half of the 1930s.
Key words: school buildings architecture, interwar period, traditionalism, modernism
Anna Kulig
Libraria Interior In The Collegium Maius Present And Past-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Abstract: This paper presents the story of the transformation of the interior of the library in the Collegium Maius in Kraków,
from the very founding in the 16th century until today, based on various sources. A different approach to the interior arrangement
was proposed, relating in its nature to the medieval library.
Key words: arrangement, historic building, medieval library, Collegium Maius
Elżbieta Przesmycka
e-mail: elzbieta.przesmycka@pwr.edu.pl
Wydział Architektury, Politechnika Wrocławska
Joanna Kania
e-mail: joanna.kania@pwr.edu.pl
Wydział Architektury, Politechnika Wrocławska
Wojciech Jabłoński
e-mail: wojciech.jablonski@pwr.edu.pl
Wydział Architektury, Politechnika Wrocławska
Architektura sakralna Opola w okresie dwudziestolecia międzywojennego-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie: Z powodu dynamicznego wzrostu ludności miasta niezbędne okazało się wybudowanie nowych osiedli mieszkaniowych
i towarzyszących im obiektów użyteczności publicznej. Do XX wieku na terenie Opola znajdowało się jedynie pięć
świątyń katolickich, które nie były w stanie pomieścić powiększającej się ilości wiernych. W związku z tym w okresie dwudziestolecia
międzywojennego na terenie Opola wybudowano cztery kościoły. W poniższym artykule przedstawiono rozwiązania
przestrzenne kościołów pw. św. Piotra i Pawła, pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, św. Józefa oraz św. Michała Archanioła.
Słowa kluczowe: Opole, kościoły, modernizm, dwudziestolecie międzywojenne
Summary: Due to the dynamic growth of the population of the city, it was necessary to build new housing estates and associated
public facilities. Up to the 20th century there were only five Catholic churches in Opole, which were unable to host
the growing number of people. Accordingly there were built four churches in Opole during the interwar period. The following
article presents spatial solutions of St. Peter and Paul, Sacred Heart of Jesus, St. Joseph and St. Archangel Michael churches.
Key words: Opole, churches, modernism, interwar period
Kajetan Sadowski
e-mail: kajetan.sadowski@pwr.edu.pl
Zakład konstrukcji i budownictwa ogólnego,
Wydział Architektury Politechniki Wrocławskiej
Wielokryterialna analiza porównawcza
narzędzie do oceny jakości
użytkowej mieszkań. Część I.
Optymalizacja prętowych powłok walcowych za pomocą metody analogii potencjału energetycznego-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie: Przestrzenne konstrukcje prętowe nazywane często strukturami przestrzennymi znalazły szerokie zastosowanie
w świecie, szczególnie zaś w przekryciach obiektów o dużych rozpiętościach. Projektowanie obiektów w których znajdują
zastosowanie prętowe struktury przestrzenne o skomplikowanej geometrii jej często poprzedzane licznymi badaniami
teoretycznymi i modelowymi. Jednym z etapów projektowania, istotnym z punktu widzenia optymalizacji geometrycznej
struktury jest wybór odpowiedniej metody wyznaczania jej morfologii. Opisując zjawiska zachodzące w naturze oraz sposób
ich adaptacji do procesu projektowania architektoniczno-konstrukcyjnego autor przedstawia wyniki zastosowania metody
analogii potencjałów energetycznych. Inspirację opracowania tej metody stanowi prawo Coulomba - przyjmując, że węzły
dowolnej siatki przestrzennej są ładunkami elektrycznymi o ściśle określonych wartościach można otrzymać układ geometryczny
w którym wszystkie elementy wzajemnie na siebie oddziałują. Ładunki przyjmą pozycje w przestrzenni dla których
suma wzajemnych oddziaływań między nimi będzie najmniejsza. Będzie to układ najkorzystniejszy energetycznie.
W niniejszej pracy przedstawiono rezultaty optymalizacji wykonanych z pomocą modeli i symulacji cyfrowych opracowanych
przez autora, poddanych następnie uproszczonym analizom statycznym. Wyniki pokazano za pomocą zaproponowanych
przez autora wskaników efektywności.
Słowa kluczowe: Przestrzenne konstrukcje prętowe, optymalizacja, powłoki walcowe
Optimization of barrel vault surfaces using energetic potential method-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Abstract: Spatial structures are one of the most popular structural systems used to cover large spaces. Arrangement of the
bars and nodes has a big influence on the distribution of forces inside the structure. Author was developing the method of
dividing a surface which was called the energetic potential method. It is based on a natural process we know as the Coulomb
Law. Using it we can create a self-optimizing structure where all of its nodes, mutually repulsing, are finally located in a similar
distance to one another. Thanks to special computer program written by Author it was possible to generate a lot of structures
with unique topology and after that could do a static analysis of them. After those it was found that some structures
have a better ratio than popular structures so Author suppose that the method can have practical application in future [4].
Keywords: Space structures, optimization, barrel vaults
Waldemar Bober
Wydział Architektury Politechniki Wrocławskiej
Eksperymentalna powłoka żelbetowa-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie: W twórczości projektowo-badawczej Wacława Zalewskiego znajduje się zrealizowana w 1965 konstrukcja eksperymentalna
sprężonej powłoki betonowej wiszącej na heksagonalnym układzie łuków stalowych. Ze względu na ówczesny
brak odpowiednich narzędzi badawczych oraz projektowych, ta skomplikowana statycznie i technologicznie budowla powstała
w sposób doświadczalny na podstawie założeń koncepcyjnych Zalewskiego, który jednocześnie sprawował nadzór
nad jej realizacją. Dynamiczne działania techniczne podczas realizacji konstrukcji mogą być klasyfikowane jako wczesne przejawy
rozwiniętego w ostatnich latach poszukiwania formy obiektu architektonicznego określanego mianem form finding.
Przeanalizowanie założeń technicznych oraz technologii wznoszenia tego interesującego obiektu stanowią cel niniejszego
artykułu. Ze względu na brak dostępnej dokumentacji autor opierał się na informacjach zebranych podczas rozmów z Wacławem
Zalewskim i uzyskanych od niego fotografiach z realizacji obiektu.
Słowa kluczowe: forma konstrukcji, powłoka żelbetowa
Abstract: Spatial structures are one of the most popular structural systems used to cover large spaces. Arrangement of the
bars and nodes has a big influence on the distribution of forces inside the structure. Author was developing the method of
dividing a surface which was called the energetic potential method. It is based on a natural process we know as the Coulomb
Law. Using it we can create a self-optimizing structure where all of its nodes, mutually repulsing, are finally located in a similar
distance to one another. Thanks to special computer program written by Author it was possible to generate a lot of structures
with unique topology and after that could do a static analysis of them. After those it was found that some structures
have a better ratio than popular structures so Author suppose that the method can have practical application in future [4].
Keywords: form of construction, reinforced concrete shell.
Krystyna Kirschke
e-mail: krystyna.kirschke@pwr.edu.pl
Paweł Kirschke
e-mail: pawel.kirschke@pwr.edu.pl
Katedra Architektury Użyteczności Publicznej i Podstaw Projektowania
Wydział Architektury Politechniki Wrocławskiej
Klasycystyczny Pałac Wallenberg- Pachalych we Wrocławiu rezydencja, bank, biblioteka i co dalej?-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie: Pałac rodu Wallenberg-Pachalych wzniesiony w latach 1785-1787 we Wrocławiu, dzieło Carla Gottharda Langhansa
rozbudowane przez jego syna Carla Ferdinanda, stanowi wybitny przykład niemieckiego klasycyzmu. Wykorzystywany
kolejno jako rezydencja, bank i biblioteka uniwersytecka od kilku lat jest pustostanem. Artykuł prezentuje historię i niezwykłe
walory architektoniczne tego zabytku. Podejmuje też próbę oceny możliwości jego wykorzystania poprzez adaptację do takiej
funkcji, która będzie dobrze współdziałać z jego substancją zabytkową. Aby proces ten zakończył się sukcesem konieczne
jest zastosowanie strategii określanej jako Research by Design.
Słowa kluczowe: Wrocław, pałac miejski, klasycyzm, K.G. Langhans, rewaloryzacja
The Wallenberg-Pachalys Palace in Wrocław residence, bank, library and whats next?-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Summary: The Wallenberg-Pachaly family palace erected between 1785 and 1787 in Wrocław, the work of Carl Gotthard
Langhans, developed by his son Carl Ferdinand, is an outstanding example of German classicism. Used as a residence, bank
and university library, for several years is a vacancy. The article presents the history and unusual architectural values of this
monument. It also attempts to assess its use by adapting to such a function, which will work well with its historic substance.
For this process to succeed, a strategy called Research by Design is required.
Key words: Wroclaw, city palace, classicism, K.G. Langhans, revalorisation
Joanna Jabłońska
e-mail: joanna.jablonska@pwr.edu.pl
Katedra Architektury Użyteczności Publicznej i Podstaw Projektowania,
Wydział Architektury Politechniki Wrocławskiej
Typologia sal o układzie centralnym tarasowym-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie: Współczesne sale koncertowe z widowniami powyżej 1800 osób, prezentują szereg innowacyjnych rozwiązań
przestrzennych. Mimo niewątpliwej różnorodności rzutów, większość z nich bazuje na planie Filharmonii w Berlinie, którą
otwarto w 1963 r. W związku z zaobserwowanymi podobieństwami i różnicami w omawianych wnętrzach, powstających na
przestrzeni lat 70. XX w., po początek lat 2000, w niniejszym opracowaniu zaprezentowano autorską typologię sal koncertowych
o tzw. układzie centralnym z tarasami.
Słowa kluczowe: akustyka architektoniczna, architektura sal koncertowych, konfiguracja centralna z tarasami, sale koncertowe,
sale widowiskowe, winnice
Typology of rooms with a central terrace system-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Summary: Contemporary concert halls with auditoriums over 1800 people, are representatives of a number of
innovative spatial solutions. Despite, undutiful layouts variety, most of them origin in plan of Berlin Philharmonic Hall, which
was opened in year 1963. Due to differences and similarities observed in elaborated interiors, erected from 70. of XX cent.,
till beginning of years 2000, in this elaboration there was presented original typology of, so called: vineyard concert halls.
Key words: architectural acoustics, architecture of concert halls, central configuration with terracess, concert halls, performance
halls, vineyards
Elżbieta Przesmycka, Wojciech Jabłoński, Joanna Kania
Zakład Konstrukcji i Budownictwa Ogólnego, Wydział Architektury, Politechnika Wrocławska
Uniwersalność przestrzeni i obiektów użyteczności publicznej w kontekście osób z dysfunkcją wzroku-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie: Bardzo często niepełnosprawność kojarzona jest z dysfunkcjami motorycznymi, podczas gdy dysfunkcje wzroku,
słuchu czy psychologiczne nie są zakorzenione w świadomości ogółu społeczeństwa. Jednak podobnie jak zaburzenia ruchowe,
zaburzenia wzroku są naturalnym etapem procesu starzenia się. Brak dostosowania przestrzeni i obiektów użyteczności
publicznej dla osób niewidzących lub słabowidzących stanowi więc często barierę dla osób z wadami wzroku oraz osób starszych.
W artykule przedstawiono sposoby mające na celu udogodnienie osobom niepełnosprawnym korzystania z obiektów
i przestrzeni publicznych. Artykuł podzielony został na dwie części. Pierwsza obejmuje działania architektoniczno-budowlane
wskazując podstawowe zasady w kształtowaniu architektury oraz wskazując na niektóre błędy pojawiające się w obiektach
budowlanych, które mogą zagrażać życiu, bezpieczeństwu lub komfortowi psychicznemu osób z dysfunkcjami wzroku. Rozwiązania
architektoniczne mogą stanowić ułatwienie orientacji w przestrzeni czy odbioru bodców środowiska architektonicznego,
ale nie zawsze system informacji szczegółowej. Druga część artykułu poświęcona jest technikom tyflograficznym mogącym
znaleć zastosowanie w przestrzeniach publicznych jako formy małej architektury lub detalu uzupełnienia architektury. Rozwiązania
te wskazują na dokładniejsze informacje, takie jak system komunikacji w obiekcie, czy informacji użytkowych. Obie
części artykułu wskazują na rozwiązania architektoniczne oraz ogólnie rozumianego designu mające na celu umożliwienie
sprawnego i bezpiecznego funkcjonowania w obiekcie. Wskazują również na fakt, że projektowanie z uwzględnieniem osób
z dysfunkcjami wzroku powinno zaczynać się już na etapie koncepcji funkcjonalno-przestrzennej, a obejmować także detal
oraz rozwiązania w fazie wykonawczej oraz fazę życia obiektu przez właściwe zarządzenie przestrzenią.
Słowa kluczowe: projektowanie uniwersalne, dysfunkcje wzroku, obiekty użyteczności publicznej
The universality of space and public facilities in the context of people with sight dysfunction-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Abstract: A disability is very often associated with motor dysfunction, while visual, hearing or psychological dysfunctions are
not rooted in the society awareness. Visual dysfunctions like motor disorders are a natural stage of the aging process. The
lack of adaptation of public space and public facilities for the visually impaired or blind people is often a barrier for them.
This article presents methods to help people with vision disabilities use public facilities and spaces. The article was divided
into two parts. The first covers architectural and building solutions - pointing out the basic principles in architectural design
and pointing to some of the mistakes emerging in buildings that may endanger the lives, safety or mental well-being
of people with vision dysfunctions. These architectural solutions may influence the orientation in the space or reception of
the incentives in architectural environment, but they are not always the detailed information system. The second part of the
article is devoted to the typhlographic techniques used in public space as a form of small architecture or a detail - complement
of architecture. These solutions give more accurate information such as the facilitys communication system or utility
information. Both parts of the article presents architectural and design solutions in order to enable visually impaired people
efficient and safe use of space or building. They also point to the fact that design with regard to visually impaired people
should begin at the functional and spatial concept, and include the detail and solutions in the executive project as well as
proper spatial management.
Key words: Universal design, dysfunction of vision, public utility buildings
Sebastian Wróblewski
Wydział Architektury Politechniki Wrocławskiej
Zieleń zespołów sportowych z okresu dwudziestolecia międzywojennego na Dolnym Śląsku.-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Elżbieta Przesmycka
Politechnika Wrocławska .Wydział Architektury
Ewa Miłkowska
Uniwersytet Przyrodniczo Humanistyczny w Siedlcach
Zagospodarowanie otoczenia szkół powszechnych w dwudziestoleciu międzywojennym na przykładzie Lubelszczyzny-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie: W okresie międzywojennym powstawało wiele założeń szkolnych. Większość z nich charakteryzowała dbałość
o zagospodarowanie ich otoczenia. Autorki przedstawiają na kilku przykładach zasady zagospodarowania terenów przy szkołach
na przykładzie realizacji na Lubelszczyżnie. Większość z projektowanych otoczeń szkół już nie istnieje, albo jest bardzo
zmieniona, co często wpływa negatywnie na rodzimy krajobraz wielu miejsc w Polsce.
Słowa kluczowe: szkoły powszechne , otoczenie szkół, Lubelszczyzna
Development of the surroundings of public schools in interwar period on the example of the Lublin region-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Summary: In the interwar period, many school assumptions arose. Most of them were characterized by care for the development
of their surroundings. The authors present, on a few examples, the rules for the development of lands near schools
on the example of implementation in the Lubelszczyzna region. Most of the planned environments of schools no longer exist
or are very changed, which often negatively affects the native landscape of many places in Poland.
Key words: general schools, school surroundings, Lublin region
|
|
|
Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych O.L. PAN |
|
|
|
|
|
