|
|
|
| |
|
TEKA
Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych XII_3_/2016.
Commission of Architecture, Urban Planning and Landscape Studies
Czwórka tytułowa pełny artykuł (full article) - plik PDF
Zoriana Łukomska
sorianalukomska@gmail.com
Doktor architektury, docent katedry projektowania architektonicznego,
Instytut architektury, budownictwa i turystyki
Ivano-Frankivskyj Narodowy Universytet Tehniczny Nafty i Gazu
ul. Korola Danyla 16b /5
m. Ivano-Frankivsk 76010
Rozwój struktury przestrzenno-planistycznej historycznego miasta Mikulińce- pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie:W badaniu opisano rozwój struktury przestrzenno-planistycznej historycznego miasta Mikulińce, położonego
na terenie obwodu Tarnopolskiego w Ukrainie Zachodniej. Przeprowadzono analizę elementów głównych środowiska miejskiego
z okresu założenia miasta do dziś. Określono cechy regularne i charakterystyczne procesu transformacji.
Słowa kluczowe: urbanistyka barokowa, pałacowo-parkowy kompleks, środowisko miejskie, kompozycja przestrzenno-
-planistyczna, cechy architektury barokowej, rozwój historyczny i architektoniczny
Natalia Przesmycka, Michał Dmitruk
e mail:n.przesmycka@pollub.pl, m.dmitruk@pollub.pl
Wydział Budownictwa i Architektury, Katedra Architektury,
Urbanistyki i Planowania Przestrzennego, Politechnika Lubelska
Wybrane aspekty projektowania przestrzeni publicznych z uwzględnieniem potrzeb seniorów.-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie: Starzenie się społeczeństwa staje się globalnym trendem obserwowalnym w krajach rozwiniętych.
Jak wynika z raportu Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), wraz z rozwojem miast Europy i Ameryki Północnej
zwiększa się odsetek osób po 60 roku życia. Zjawisko to w Polsce obserwowalne jest głównie w przestrzeni
osiedli wielorodzinnych z lat 60-90 XX wieku, gdzie w znacznej mierze nadal mieszkają ich pierwsi mieszkańcy.
Osoby starsze w większości przypadków pozostają aktywne fizycznie, społecznie a także pozostają chętne do partycypacji w rozwoju
i poprawie warunków bytowych w swoim miejscu zamieszkania. Rozwiązania architektoniczno-urbanistyczne wielokrotnie stanowią
istotne bariery utrudniające pełny udział osób starszych w życiu osiedla. Są to problemy rozwiązywalne, jednakże wymagające znacznych
środków finansowych, dogłębnych analiz jak i umiejętnego zaangażowania w procesy modernizacyjne samych zainteresowanych
- seniorów. Jak postuluje m.in. wybitny duński architekt Jan Gehl, przyjazne miasto musi zaadaptować istniejącą infrastrukturę
jak i świadczone w przestrzeni osiedlowej usługi na potrzeby osób starszych, z jednoczesnym ich czynnym
udziałem, a także oferować nowe możliwości, przeciwdziałające ich społecznemu wykluczeniu. Jest to działanie konieczne
w celu utrzymania zrównoważonego rozwoju miast.
Słowa kluczowe: starzenie się społeczeństwa, partycypacja i integracja społeczna, architektura, urbanistyka, projektowanie
uniwersalne.
Abstract: The aging of population is becoming a global trend observable in developed countries. According to the World
Health Organization report1 (WHO), along with the development of cities in Europe and North America the percentage of
people over 60 years old increases. This phenomenon is observable in Poland, mainly in the multi-family housing districts from
the years 60ties up to 90ties of the twentieth century, where the large number of their original residents continue to live. The
elderly, in most cases remain active physically, socially and are willing to participate in the development and improvement
of living conditions in their place of residence. Architectural and urban solutions from the previous epoch, repeatedly pose
a significant barriers to the full participation of older people in the local social life. These are solvable problems, however
they require a substantial financial resources, in-depth analysis and skillful involvement of seniors in the of modernization.
As, among others, a prominent Danish architect Jan Gehl2 advocates, a friendly city must adapt existing infrastructure and
services provided in the housing estates to the needs of the elderly, with their active participation, as well as to offer new
opportunities to counter their social exclusion. This is necessary in order to maintain the sustainable development of cities.
Keywords: aging, participation and social integration, architecture, urban planning, universal design.
Mgr inż. arch. Wojciech Kocki
Politechnika Lubelska, Wydział Budownictwa i Architektury, Katedra Architektury,
Urbanistyki i Planowania Przestrzennego
Dr Jacek Bogucki
Uniwersytet Medyczny w Lublinie
Dr hab. Wioletta Tuszyńska-Bogucka
Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie
Mgr Jarosław Pełka
Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie
Dr inż. arch. Bartłomiej Kwiatkowski
Politechnika Lubelska, Wydział Budownictwa i Architektury, Katedra Architektury,
Urbanistyki i Planowania Przestrzennego
Środowisko człowieka i jego percepcja kształtowanie przyjaznych oraz nieprzyjaznych przestrzeni mieszkalnych pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie: Celem artykułu jest ukazanie, występujących w tkance miejskiej barier utworzonych przez człowieka. Bariery
rozróżniono ze względu na ich charakter tj. od wizualnych, materialnych poprzez przestrzenne aż do niematerialnych, psychologicznych
związanych z podziałami społeczeństwa na wielu płaszczyznach. W pracy zwrócono szczególną uwagę na jakość
środowiska mieszkalnego na przykładzie osiedli jednorodzinnych oraz wielorodzinnych Lublina z uwzględnieniem granic tych
obszarów oraz ich wzajemnego przenikania się. Poprzez analizy wybranych przestrzeni, w oparciu o aspekty psychologiczne
i sensualne w jej odbiorze, ukazano zbiór cech mogących wpływać na jakość przestrzeni oraz jej odbiór w ramach definicji
przyjaznej oraz nieprzyjaznej przestrzeni. Wyniki przeprowadzonych analiz są wstępem do dalszych badań w tym zakresie.
Słowa kluczowe: środowisko człowieka, przestrzeń prywatna, przestrzeń publiczna, projektowanie, psychologia
Abstract: The aim of the article is to show occurring in the urban grid barriers created by man. Barriers distinguished due to
their nature, from visual material through space to the intangible psychological relating to the division of society on many
levels. The study focus on the quality of the residential environment on the example of single-family housing and multi-family
housing in Lublin including the borders of these areas and their interpenetration. Through the analysis of the selected space,
based on the psychological aspects and sensual in its reception, shown a set of characteristics that may affect on the quality
of the space and its perception within the definition of friendly and hostile space. The results of the analyzes are a prelude
to further research in this area.
Keywords: human environment, private space, public space, design, psychology
Joanna Borowczyk
e-mail: joanna.borowczyk@p.lodz.pl
Zakład projektowania obiektów użyteczności publicznej, Instytut Architektury i Urbanistyki,
Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska, Politechnika Łódzka
The Faculty of Civil Engineering, Architecture and Environmental Engineering,
Technical University of Łód
Uniwersalnie projektowanie a podnoszenie stopnia dostępności obiektów szpitalnych-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie: Współczesny dyskurs architektoniczny z coraz większym zrozumieniem i zaangażowaniem wychodzi naprzeciw
potrzebom i oczekiwaniom osób z rozmaitymi niepełnosprawnościami, a kreowaną przestrzeń analizuje się pod kątem
możliwości przekroczenia progu występujących gdzie okiem sięgnąć uporczywych barier. Tymczasem w kształtowaniu pojęcia
funkcjonalności obiektów, w tym budynków szpitalnych, coraz większą rolę odgrywać zaczyna idea uniwersalnego projektowania.
Polska zobowiązana jest do wprowadzenia w życie zawartych w Konwencji Praw Osób Niepełnosprawnych (Rezolucja
ONZ 61/06) reguł postępowania i zapewnienia wszystkim możliwie najwyższego standardu i dostępu do usług zdrowotnych.
Wymaga to od nas odpowiedzi na pytanie: jak aranżować budynki i usługi medyczne, aby możliwa stała się realizacja zasad
określonych w art. 25 Konwencji. Kompleksowa restrukturyzacja w ramach zintegrowanych metod uwzględniających wszystkich
potencjalnych użytkowników szpitali, może tworzyć ważny element działań na rzecz odnowy i wytyczenia dalszych kierunków
rozwoju budownictwa służby zdrowia. Obiekty medyczne stanowią w omawianym kontekście problem newralgiczny,
ponieważ ich użytkownikami będą bez wątpienia osoby z obniżoną funkcjonalnością, wpływającą na zmniejszenie sprawności
fizycznej i sensorycznej. Wynika z tego, że budynek służby zdrowia należy planować uwzględniając wszelkie rozwiązania
gwarantujące pacjentom i ich rodzinom poczucie godności, a także warto promować narzędzia projektowe, które zachęcą
do samodzielnego korzystania z przestrzeni bez szkodliwego wrażenia niepokoju czy zagrożenia
Słowa kluczowe: architektura szpitali, dostępność, projektowanie uniwersalne.
Universal design versus raising the level of accessibility of hospital facilities-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Abstract: The contemporary architectural discourse puts an increasing emphasis on meeting the needs and expectations of
persons with disabilities. Poland has been obliged to implement the regulations included in the Convention on the Rights
of Persons with Disabilities in order to provide all the citizens with the highest standards and unlimited access to health
care services. Thus it is necessary to answer the question of how to design buildings and medical services so that they follow
the principles included in Art.25 of the Convention. Complex restructuring which covers the needs of all hospital users
could become a crucial activity in developing a novel approach and setting new directions for the changes in the design
and building of health care facilities.
Keywords: hospital architecture, accessibility, universal design
Sławomir Wojtkiewicz
e-mail: s.wojtkiewicz@pb.edu.pl
Politechnika Białostocka, Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska, ul. Wiejska 45A, 15-351 Białystok
Referat zrealizowany w ramach prac statutowych: S/WBiIŚ/2/2016 finansowany z środków MNiSW
41 Cooper Union Square Architektura bezpieczna, architektura generatywna-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie: Jednym z kryteriów projektowania architektury metodami generatywnymi jest wielokryteriowość, uwzględniająca
wszystkie składowe procesu projektowania. Istotnym jej czynnikiem branym pod uwagę jest także bezpieczeństwo
i przyjazne człowiekowi środowisko przestrzeni. Systemy generatywne są zaawansowanym językiem kształtowania geometrii
bryły budynku, jej funkcji oraz zrównoważonym systemem dochodzenia do rozwiązań przestrzennych, w których człowiek
traktowany jest priorytetowo. Budynek Cooper Union zaprojektowany przez grupę Morphosis, znajdujący się w Nowym Jorku
jest wybitnym przykładem osiągania interesującej formy przestrzennej oraz układu funkcjonalnego, którego zakres formalny
podyktowany jest zapewnieniem bezpiecznego środowiska oraz mikroklimatu pozwalającego także sensorycznie odbierać
przestrzeń i architekturę. Zastosowane procedury generatywne na etapie projektowania pozwoliły w dużej mierze kształtować
przestrzeń dostępną, ale i w wielu wypadkach wspomagającą kondycję fizyczną człowieka.
Artykuł przedstawia naukowe podstawy teorii generatywnych zastosowanych w projekcie The Cooper Union Building pod kątem
zrównoważonego środowiska przestrzeni oraz architektury inteligentnej nie tylko w sensie estetycznym i funkcjonalnym,
ale i technologicznym odnoszącym się wprost do postaw zdrowotnych człowieka odbiorcy zaprojektowanej przestrzeni.
Słowa kluczowe: architektura generatywna, architektura
41 Cooper Union Square save architecture, generative architecture-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Abstract: One of the design criteria of generative design systems is multivariants, including all components of the design
process. Another key factor to consider is the safety and human-friendly environment of space. Generative systems are advanced
language development of solid geometry of the building, its functions and sustainable system of investigation into
spatial solutions, in which a person is treated as a priority. Cooper Union building designed by Morphosis group, located in
New York, is an outstanding example of achieving interesting form of spatial and functional system. The procedures generative
design stage helped largely shape the space available, but in many cases supporting the physical condition of man.
The article presents the scientific basis of the theory of generative used in the design of The Cooper Union Building for a sustainable
environment and the architecture of intelligent not only in terms of aesthetic and functional, but the technology
relating directly to the health of human attitudes - recipient designed space.
Keywords: generative design systems, architecture
Natalia Przesmycka
Katedra Architektury, Urbanistyki i Planowania Przestrzennego.
Wydział Budownictwa i Architektury Politechniki Lubelskiej
Dzieci w mieście wyzwania i potrzeby dziecka jako użytkownika przestrzeni publicznej-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie: W pierwszej części artykułu przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych wśród studentów kierunku Architektura,
Politechniki Lubelskiej, ukazujące, jakie warunki musi spełniać przestrzeń, by stać się idealnym miejscem zabaw
dla dzieci i młodszej młodzieży. Wnioski z nich płynące stawiają pod znakiem zapytania rozwiązania projektowe stosowane
w powszechnie realizowanych w Polsce miejscach zabaw i rekreacji dla dzieci. To nie przestrzeń placu zabaw wspominana
jest przez większość osób jako miejsce najlepszych zabaw z dzieciństwa. Nieograniczona wyobrania dzieci powoduje, iż
każda przestrzeń publiczna może stać się miejscem zabawy. Nakłada to na projektanta obowiązek szerszego spojrzenia na
możliwości wykorzystania przestrzeni publicznej przez najmłodszych jej użytkowników.
Słowa kluczowe: place zabaw, przestrzeń publiczna, dzieci w mieście, bezpieczeństwo.
Streszczenie: The first part of the paper presents the results of surveys conducted among students of Architecture, Technical
University of Lublin, showing which terms must meet the space to become the ideal playground for children and young adolescents.
The conclusions call into question the design solutions used widely implemented in Poland places of entertainment
and recreation for children. This is not a playground space is mentioned by most people as a place of great fun childhood.
Unlimited imagination of children causes that every public space can become a place of fun. This imposes an obligation on
the designer a broader look at the possibility of using the public space for the youngest users.
Słowa kluczowe: playgrounds, public space, children in the city, safety.
Olha Homon
e-mail: gomon_olga@ukr.net
Master of Architecture (Assistant) of the Architecture Theory DepartmentKyiv
National University of Construction and Architecture
31 Povitroflotskyi Ave.City of Kyiv, 03037 Ukraine
Method of calculation and nomenclature of new types of educational complexes kindergarten elementary school
within the housing development-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Annotation: having studied the location of the educational complex Kindergarten Elementary School within the residential
development, determined the main method of calculation, and proposed the basic nomenclature of new types of
educational complexes Kindergarten Elementary School for the mass urban development. The nomenclature has been
developed based on the following: average demographic indicators of the number of students per 1,000 inhabitants, the
same maximum number per a group or a class, namely, for the kindergarten 20 children, and for the classes 25 students;
for placement in residential blocks and residential microdistricts with the estimated population size, service radius, and sanitary
protection zones between buildings and other facilities.
Keywords: residential development, microdistrict, service radius, urban construction, sanitary protection zones, kindergarten,
elementary school, educational complex.
mgr inż. arch. Wojciech Jabłoński
e-mail: wojciech.jablonski@pwr.edu.pl
Zakład Konstrukcji i Budownictwa Ogólnego, Wydział Architektury, Politechnika Wrocławska
Ul. Bolesława Prusa 53/55, 50-317 Wrocław
Przestrzenie oraz obiekty komunikacji pasażerskiej Wrocławia w kształtowaniu wydarzeń kulturalnych i społecznych miasta-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie: Przestrzenie oraz obiekty komunikacji publicznej, w szczególności dalekobieżnej, mają znaczący wpływ na
odbiór miasta jako miejsca pierwszego i ostatniego fizycznego kontaktu odbiorcy z miastem. Dworce, porty, stacje pasażerskie
ze względu na intensywną wymianę użytkowników to również miejsca wymiany kultury, emocji, stając się tym samym
przestrzeniami interakcji społecznych. Niniejsza praca przedstawia wybrane przestrzenie i obiekty komunikacji publicznej
Wrocławia obejmujące różne rodzaje podróży od międzymiastowej, przez regionalną, po lokalną wskazujące na rolę tych
obiektów w kształtowaniu wizerunku miasta w świetle wydarzeń kulturalnych czy widowiskowych. Przestrzenie publiczne
oraz obiekty komunikacji publicznej we Wrocławiu stanowią przykład w zakresie obsługi podróżnych, reprezentacyjności
oraz budowaniu obrazu kulturowego i społecznego miasta.
Słowa kluczowe: Wrocław, komunikacja pasażerska, wydarzenia kulturalne
Spaces and Buildings of Passenger Transport in Wrocław in the Context of Cultural and Social Events-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Abstract: Public transport buildings and their spaces have a significant impact on the perception of the city, as they are the
first and the last physical contact between visitor and the city. Railway stations, ports, passenger stations due to the intensive
exchange of users are also spaces of exchange of culture and emotions, and thus social interactions. This work presents
selected spaces and public transport buildings in Wrocław covering different types of travel - from intercity, regional, to local
passengers transport, which indicate the role of these spaces in shaping the image of the city in the context of cultural
and entertainment events. The public spaces and public transport facilities in Wrocław are examples in terms of passenger
service, representativeness and creation of the cultural and social image of the city.
Keywords: Wrocław, passenger transport, cultural events
mgr inż. arch. Wojciech Matys
e-mail: w.matys@pb.edu.pl
Zespół Dydaktyczny Architektury Krajobrazu, Katedra Ochrony i Kształtowania Środowiska,
Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska, Politechnika Białostocka
Zamieszczone w niniejszej publikacji badania zostały zrealizowane w ramach pracy
nr S/WBiIŚ/2/2016 i sfinansowane ze środków na naukę MNiSW
Mieszkanie w zabudowie pośredniej. Ocena komfortu użytkowego w świetle obowiązujących warunków technicznych w budownictwie-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie: Niniejsza publikacja odnosi się do analizy zdefiniowanego przez autora nowego typu zabudowy mieszkaniowej
w kontekście obowiązujących w budownictwie warunków technicznych. Ta zabudowa mieszkaniowa, nazwana zabudową
pośrednią, realizowana jest w oparciu o przepisy dotyczące zabudowy jednorodzinnej i powstaje zazwyczaj na terenach
przeznaczonych pod ten typ zabudowy. Korzystając z mniej rygorystycznych przepisów prawnych, uzyskuje jednocześnie,
w swojej formie, funkcji i przyjętych rozwiązaniach, charakter niskiej zabudowy wielorodzinnej. Analiza poszczególnych zapisów
prawnych dotyczących zagospodarowania terenu i mieszkań wskazuje, które przepisy dotyczące zabudowy wielorodzinnej
powinny odnosić się również do zabudowy pośredniej w celu zapewnienia odpowiedniego komfortu użytkowego mieszkań.
Słowa kluczowe: mieszkanie, komfort, zabudowa mieszkaniowa, zabudowa pośrednia
Self- contained flats in a multi- divided town house. Comfort rating based on current technical law and regulations in building-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Abstract: This publication refers to the analysis of a new type of residential housing defined by the author, in the light of the
current technical law and regulations. Such residential dwelling, referred to as self- contained flats in a multi- divided town
house is developed on the basis of the provisions on single-family housing and realized generally in areas designated for
such a type of building. Taking advantage of the less stringent legal provisions, it has at the same time the nature of low-rise
multi-family, in its form, function and adopted solutions. The analysis of various legal requirements relating to landscape
development and flats indicates which legal provisions for multi- family housing need to be used for self- contained flats in
a multi- divided town house to ensure sufficient comfort of use.
Key words: flat, comfort, residential housing, self- contained flats in a multi- divided town house
Małgorzata Sztubecka, Maria Mrówczyńska,
Anna Bazan-Krzywoszańska, Marta Skiba
Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, Wydział Budownictwa,
Architektury i Inżynierii Środowiska, Al. Prof. S. Kaliskiego 7, 85-796 Bydgoszcz
Uniwersytet Zielonogórski, Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska, ul. Licealna 9,
65-417 Zielona Góra, Polska
Bezpieczna przestrzeń akustyczna w parku zdrojowym w oparciu o jego plan zagospodarowania-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie: Obszarami zagrożonymi wystąpieniem jednego z najbardziej uciążliwych czynników środowiskowych, jakim
jest hałas, są tereny działalności człowieka. Uciążliwość ta, w szczególności dotyczy aglomeracji miejsko przemysłowych.
Hałas ma ujemny wpływ na zdrowie ludzi, zmniejsza wydajność pracy, utrudnia wypoczynek i niekorzystnie wpływa na koncentrację.
Wskanikiem hałasu, jego natężenia, jest logarytmiczna miara poziomu dwięku wyrażona w decybelach (dB).
W zależności od funkcji i przeznaczenia danego terenu, prawo określa dopuszczalne wartości poziomów hałasu. Zawierają
się one w przedziale tak zwanego komfortu akustycznego.
Właściwa lokalizacja i ukształtowanie przestrzeni terenów zielonych ma niewątpliwy wpływ na komfort wypoczynku, a dokumenty
planistyczne, jako prawo lokalne, wskazując na przeznaczenie takich obszarów, stanowią podstawę ich programu
użytkowego i zagospodarowania. Odpowiednie zapisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego pozwalają na
racjonalne ukształtowanie przestrzeni. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na problem hałasu, występujący poza przedziałem
odczuwalnego komfortu oraz ocena możliwości, jakie oferują tego typu dokumenty w odniesieniu do istniejących notacji,
pod względem bezpieczeństwa akustycznego osób przebywających na tych terenach.
Słowa kluczowe: przestrzeń akustyczna, kształtowanie środowiska, hałas, teren zielony, miejscowy plan zagospodarowania
Safe soundscape in the spa park based on its development plan-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Abstract: The areas of human activity are threatened areas occurrence of one of the most nuisance environmental factors -
noise. This nuisance refers, in particular, the urban agglomerations. The noise has a negative impact on human health, reduces
productivity, makes it difficult to relax and adversely affects the concentration. An indicator of the noise, is a logarithmic
measure of sound level - in decibels (dB). Depending on the function and purpose of the area, the law defines the limits of
noise levels. They comprise in the range of so-called acoustic comfort.
Proper location and design of the green areas has an impact on the comfort of rest. Planning documents, as local law, indicating
the purpose of such areas are the basis for their utility program and development. The relevant provisions of development
plan allow for a rational form of space.
The aim of this article is to pay attention to the problem of noise that occurs outside the interval noticeable comfort and assessment
of the possibilities offered by this type of documents in relation to the existing notation (in terms of people sound
security staying in these type of areas).
Keywords: soundscape, environment design, noise, green area, development plan
|
|
|
Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych O.L. PAN |
|
|
|
|
|
