Zbigniew Lorkiewicz
Prezes Oddziału PAN w Lublinie (28.11.1997-6.06.2001)
Profesor Zbigniew Lorkiewicz był współzałożycielem i pierwszym prezesem najmłodszego (siódmego w Polsce) Oddziału PAN w Lublinie, skupiającego 11 członków. Ponad trzyletnią funkcję prezesa pełnił do chwili śmierci tj. do 6 czerwca 2001 roku. Był to bardzo pracowity okres Jego działalności, związany z lokalizacją siedziby, aktywnością organizacyjną i naukową Oddziału.
Dzięki usilnym staraniom Profesora i przychylności Władz UMCS, Oddział uzyskał pomieszczenia w budynku Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi przy ul. Akademickiej 19 w Lublinie, pozwalające na normalne funkcjonowanie nowo powstałej placówki, zaś obsługę finansową Oddziału zabezpieczył Instytut Agrofizyki PAN w Lublinie.
Tyko dzięki dużej aktywności członków Oddziału, pomimo skromnego zatrudnienia (na 1 i 3/4 etatu administracyjnego), możliwa była realizacja podstawowych zadań statutowych.
Przy Oddziale powołano 7 specjalistycznych komisji naukowych, niektóre z nich także w międzynarodowym składzie. Są to w kolejności powołania:
- Komisja Chemii Plazmy Niskotemperaturowej
- Komisja Fizyki Stosowanej i Techniki
- Komisja Biotechnologii
- Komisja Filozoficzno-Przyrodnicza
- Komisja Naukowo-Problemowa Motoryzacji i Energetyki Rolnictwa
- Komisja Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
- Komisja Medycyny Wsi
Udział w pracach w charakterze członków Komisji, mających na celu szeroką wymianę myśli i upowszechnianie wiedzy na Lubelszczyźnie, w Polsce i poza granicami kraju, świadczy o dużym zainteresowaniu pracowników naukowych współpracą z Oddziałem.
Profesor Lorkiewicz wykazał się dużą aktywnością i zaangażowaniem w integrację lubelsko-puławskiego ośrodka naukowego skupiającego 6 państwowych uczelni wyższych i 5 instytutów naukowo-badawczych. Integrująca rola Oddziału znalazła odzwierciedlenie m.in. w propozycji powołania Międzynarodowego Centrum Jakości Życia, którego zadaniem byłoby szkolenie studentów i absolwentów szkół wyższych oraz pracowników naukowych z różnych krajów (szczególnie Europy Wschodniej) w zakresie ochrony zasobów naturalnych, żywności i zdrowia oraz poznanie relacji środowisko-żywność-zdrowie. Idea uzyskała szerokie poparcie placówek akademickich i naukowych Lublina i Puław, które to ośrodki zgłosiły następujące propozycje programowe:
- genetyczna modyfikacja mikroorganizmów;
- weterynaryjna toksykologia i higiena żywności;
- zdrowotny program edukacyjny zapobiegający chorobom społecznym (arterioskleroza, choroba wieńcowa, cukrzyca itp.);
- problemy degradacji i naturalizacji obszarów bagiennych;
- przemiany składników mineralnych i organicznych w środowisku glebowym, zwłaszcza w miejscach zagrożonych (hot spots);
- zasoby i jakość wód a jakość życia, toksykologia wodna;
- jakość atmosfery i jej wpływ na organizmy żywe;
- wpływ degradacji ziemi (zakwaszenie, zanieczyszczenie, erozja) na jakość życia;
- ochrona i kształtowanie bioróżnorodności - rola rezerwatów przyrody i parków narodowych;
- praktyczne wykorzystanie odpadów miejskich, przemysłowych i rolniczych;
- zastosowanie fizyki do badań i oceny stanu środowiska glebowego i materiałów biologicznych.
Dzięki inicjatywie Profesora Lorkiewicza Oddział rozpoczął działalność wydawniczą w postaci Biuletynu Informacyjnego (5 numerów do 2001 r.), zawierającego m.in. kroniką wydarzeń naukowych z terenu działalności Oddziału, a także oryginalne artykuły naukowe, komunikaty i prezentacje znanych naukowców, ośrodków naukowych i ich publikacji, oraz biogramy 18 nieżyjących wybitnych osobistości naukowych związanych z ośrodkiem lubelsko-puławskim.
Oddział wydaje także serię Zeszytów Naukowych dotyczących zagadnień prezentowanych na organizowanych konferencjach. Objął również patronat nad dwujęzycznym (polsko-angielskim) kwartalnikiem "Eksploatacja i Niezawodność".
Posiedzenia Oddziału, organizowane przez Profesora w różnych jednostkach naukowych Lublina i Puław miały na celu zapoznanie się z charakterem i problematyką prac tych jednostek. Na Zgromadzeniach Członków Oddziału, oprócz spraw związanych z bieżącą działalością, miały miejsce autoprezentacje 5 wybitnych naukowców ośrodka lubelskiego.
Pod auspicjami i przy wsparciu finansowym Oddziału były organizowane liczne (27) konferencje naukowe zarówno środowiskowe i krajowe, jak i międzynarodowe.
Profesor Lorkiewicz w ramach współpracy z zagranicą duże znaczenie przywiązywał do rozwijania naukowych i kulturalnych kontaktów z Ukrainą i Białorusią.
Był członkiem Prezydium PAN, brał udział w posiedzeniach Środowiskowego Kolegium Rektorów Szkół Wyższych Lublina oraz w licznych imprezach naukowo-kulturalnych ośrodka lubelskiego godnie reprezentując Polską Akademię Nauk.
Dzięki swej aktywności i autorytetowi oraz zdolności nawiązywania kontaktów, Profesor Lorkiewicz przyczynił się do zaakceptowania i uznania ważnej roli Oddziału PAN, wynikającej z jego zadań statutowych, a więc:
- integracji życia naukowego regionu;
- popierania i prowadzenia prac naukowych ważnych dla terenu swego działania;
- reprezentowania PAN wobec lokalnych organów władzy i administracji państwowej, samorządowej, organizacji społecznych i środowiska uczonych;
- pełnienia roli rzecznika środowiska naukowego na terenie działania Oddziału w stosunku do władz i centralnych organów PAN.
Jan Gliński Prof. Jan Gliński jest prezesem Oddziału PAN w Lublinie i dyrektorem Instytutu Agrofizyki im. B.Dobrzańskiego PAN w Lublinie
powrót do wydawnictwa
|