|
Wielka encyklopedia filozofii
Pod koniec 2000 roku ukazał się pierwszy tom monumentalnej Powszechnej Encyklopedii Filozofii. W dzieło zaangażowanych jest ok. 150 osób. Wydawca - Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, któremu przewodniczy o. prof. Mieczysław Albert Krąpiec, członek rzeczywisty PAN i członek naszego lubelskiego oddziału Akademii - pozyskał do współpracy uczonych z wielu polskich ośrodków (m.in. Lublina, Warszawy, Wrocławia, Krakowa, Poznania, Gdańska, Olsztyna, Torunia) i z zagranicy (m.in. z Hiszpanii, Włoch, Francji, Stanów Zjednoczonych, Rosji, Ukrainy, Białorusi, Estonii, Słowacji).
Encyklopedię zaplanowano na osiem tomów. Będą wychodzić późną jesienią, jeden tom rocznie.
Komitet naukowy tego dzieła tworzą: o. prof. Mieczysław Albert Krąpiec OP, prof. Abelardo Lobato OP, prof. Andrzej Maryniarczyk SDB, prof. Piotr Jaroszyński, prof. Henryk Kieres, s. prof. Zofia Zdybicka.
Zespół redakcyjny stanowią: Andrzej Maryniarczyk (redaktor naczelny), Maria Joanna Gondek (sekretarz redakcji), Teresa Zawojska (redaktor prowadzący), Mirella Nawracała-Urban (redaktor bibliografii i skrótów).
Trzeba też wymienić redaktorów naukowych działów, bowiem na nich spoczywa poważna odpowiedzialność za merytoryczne zredagowanie haseł: Marek Czachorowski (etyka), Piotr Jaroszyński (filozofia kultury), Henryk Kiereś (filozofia sztuki, teoria poznania), Małgorzata Kowalewska (filozofia polska), Mieczysław A. Krąpiec (metafizyka, antropologia), Piotr Kulicki (logika), Agnieszka Lekka-Kowalik (metodologia nauk, filozofia współczesna), Reet Otsason (filozofia arabska), Zenon E. Roskal (filozofia przyrody), Kazimierz Wójcik (filozofia polska, filozofia średniowieczna), Krzysztof Wroczyński (filozofia prawa), Maciej St. Zięba (filozofia wschodu).
Pierwszy tom obejmuje hasła rozpoczynające się literami A i B. W każdym tomie przewidziano ok. 500 haseł. Encyklopedię otwiera Abelard, zamyka Byt konieczny. Mieczysław A. Krąpiec i Andrzej Maryniarczyk: W Powszechnej Encyklopedii Filozofii przedstawiono podstawowe problemy filozoficzne, z uwzględnieniem egzystencjalnie ważnych pytań metafizycznych oraz udzielonych na nie odpowiedzi w całym kontekście historii filozofii. Pozwoli to zainteresowanym wyrobić pogląd na temat słuszności lub błędności danych rozwiązań. Problemy te przedstawiono w języku przedmiotowym, w formie wykładu, co stanowi swoisty wyróżnik tej encyklopedii. (...) W Powszechnej Encyklopedii Filozofii w sposób szczególny uwzględniono dziedzictwo filozofii klasycznej, gdyż ono stanowi podstawę tożsamości kultury europejskiej. Zwrócono także uwagę na dorobek filozofii Wschodu (Indii, Chin, Korei i Japonii), dzięki czemu dostarczono szerokiej (powszechnej) perspektywy rozumienia filozofii.
Dedykacja w Powszechnej Encyklopedii Powszechnej brzmi: Narodowi Polskiemu na ręce Jego Świątobliwości Jana Pawła II Największego Syna tego Narodu na progu Trzeciego Tysiąclecia Chrześcijaństwa.
Powszechna Encyklopedia Filozofii, tom 1, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu,
Lublin 2000, s. 800
Co wiemy o stresie?
W 2000 roku lubelski oddział PAN zainicjował serię wydawniczą Zeszytów Naukowych. Redaktorem naczelnym Zeszytów jest prezes oddziału prof. Zbigniew Lorkiewicz. Do komitetu redakcyjnego zapraszani są specjaliści w dziedzinie, której dotyczy publikacja. Pierwszy numer zawiera materiały konferencji naukowej nt. Stres w badaniach biologicznych i medycznych, która odbyła się na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi UMCS w grudniu 1999 roku. Sesję tę organizowały lubelskie oddziały PAN, Polskiego Towarzystwa Biochemicznego i Polskiego Towarzystwa Genetycznego, przy pomocy sponsorów: Akademii Rolniczej w Lublinie, Instytutu Nauk Rolniczych w Zamościu oraz firm: ABO-Bio-Suplier z Gdańska, Polygen s.c. z Wrocławia, Kucharczyk TE z Warszawy i Cormay z Lublina. Komitet redakcyjny Zeszytu 1 utworzyli profesorowie: Teresa Jakubowicz, Anna Skorupska i Zbigniew Lorkiewicz (przewodniczący).
Na dwudniowej sesji wygłoszono blisko 20 referatów i przedstawiono kilkadziesiąt posterów. Tematyka konferencji była tak obszerna, że nikt nie podjął się próby przeglądowego naświetlenia wciąż zagadkowego (ale bardzo modnego) problemu stresu. Autorzy skupili się na precyzyjnym zreferowaniu rezultatów własnych badań. Niektóre z wygłoszonych i zamieszczonych w tym tomie Zeszytów wykładów, szczególnie te przedstawiane przez uczonych z lubelskiej Akademii Medycznej, mogą okazać się ciekawe także dla laików, nie mających specjalistycznego przygotowania.
Referaty stanowią większą część książki. Znalazły się w niej prace: Kazimierza Trębacza (Mechanizmy transdukcji i transmisji sygnałów u roślin), Anny Skorupskiej (Stres biotyczny w tworzeniu układów symbiotycznych w roślinach motylkowatych), Elżbiety Malarczyk i Marzanny Paździoch-Czochry (Formaldehyd jako marker odpowiedzi stresowej u roślin i mikroorganizmów), Krzysztofa Grzywnowicza (Strategie tolerancji stresu u grzybów wyższych), Zofii Tyneckiej (Stres bioenergetyczny w komórkach prokariotycznych Staphylococcus aureus), Teresy Jakubowicz (Udział kinaz białkowych w odpowiedzi komórek na stres), Andrzeja Stepulaka (Hyperfosforylacja cytokeratyny 8 pod wpływem aktywacji receptora Fas w komórkach raka jelita grubego), Janusza Kockiego (Zastosowanie oligonukleotydów antysensownych w badaniu procesu apoptozy in vitro), Jana Kotarskiego (Substytucja estrogenowa po kastracji chirurgicznej kobiet), Grzegorza Polaka (Niewyjaśniona niepłodność: choroba stresu oksydacyjnego?), Andrzeja Semczuka (Mutacje punktowe w genie ki-ras w ludzkich nowotworach endometrium), Elżbiety Wartacz (Aspekty osobowościowe i style radzenia sobie ze stresem a zmiany emocjonalne u pacjentów ze schorzeniami somatycznymi), Ewy Koprianiuk (Stres jako mechanizm pośredniczący w etiopatogenezie chorób somatycznych), Andrzeja Marciniaka (Stres oksydacyjny w ciężkich oparzeniach), Wiesławy Ogrodnik (Antystresowe działanie magnezu), Haliny Zaporowskiej (Wybrane aspekty działania wanadu w organizmach ssaków).
Stres w badaniach biologicznych i medycznych, PAN O/L Zeszyty Naukowe, Zeszyt 1,
red. Zbigniew Lorkiewicz, Teresa Jakubowicz, Anna Skorupska, Lublin 2000, s.160
Przestrzeń w nauce
Uczeni z UMCS od kilku lat organizują interdyscyplinarne sesje nt. Przestrzeń w nauce współczesnej. Zapraszają przedstawicieli różnych dyscyplin i ośrodków akademickich. W konferencjach uczestniczą fizycy, matematycy, biolodzy, filozofowie, lingwiści, muzycy, architekci, ekonomiści. Lubelskimi animatorami takiego interdyscyplinarnego, ciągle w Polsce mało popularnego ujmowania problemów naukowych są prof. Stefan Symotiuk, filozof, i dr Grzegorz Nowak, biochemik. Stefan Symotiuk przewodzi też Komisji Filozoficzno-Przyrodniczej, która w 2000 roku powstała przy lubelskim oddziale PAN. Oddział zaś włącza się w organizację tych cyklicznych sesji.
W tym roku ukazał się trzeci tom z serii Przestrzeń w nauce współczesnej. Poza walorami merytorycznymi materiałów, wszystkie tomy mają znakomitą szatę edytorską. Organizatorom udaje się wydawać kolejne tomy w kierowanym przez Andrzeja Peciaka Wydawnictwie UMCS, słynącym z wielkiej staranności i profesjonalizmu.
Zawartość trzeciego tomu: Andrzej Krasiński (Co to jest przestrzeń i w jakiej przestrzeni żyjemy. Punkt widzenia fizyka niekwantowego), Karol I. Wysokiński (Struktura przestrzeni a własności obiektów kwantowych), Andrzej Kuczumow (Naturalne struktury okresowe jako "przechowalniki" czasu i danych o środowisku), Jerzy Dzik (Biologiczny sens przestrzennej formy muszli), Zofia Kolbuszewska (Fraktale w literaturze), Marek Wolf (Prawo Zipfa, samopodobieństwo i muzyka), Wiesław A. Kamiński (Geometryczne właściwości przestrzeni fazowej sieci neuronowych), Zdzisław Cackowski (Przestrzeń rzeczy/percepcji a przestrzeń języka/symboli), Andrzej L. Zachariasz (Przestrzeń kulturowa a pytanie o sposób jej istnienia i możliwości jej geometrii), Andrzej Kapusta (Architektura, przestrzeń i władza), Wiesław Krajka (Dramat przestrzeni w marynistyce Conrada), Sławomir G. Kozłowski (Przestrzeń a gospodarowanie), Wiesław Walentukiewicz (Wittgensteina koncepcja przestrzeni logicznej w "Traktacie"), Jadwiga Mizińska (Das Traumsleben - międzyświat snu), Krzysztof Kosior (Nieskończona przestrzeń jako forma umysłu w buddyjskiej medytacji wyciszenia).
W UMCS odbyło się już osiem konferencji nt. Przestrzeń w nauce współczesnej.
Przestrzeń w nauce współczesnej, tom 3, red. Stefan Symotiuk i Grzegorz Nowak, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2000
Pierwsze sesje polsko - ukraińskie
Drugi numer Zeszytów Naukowych zawiera materiały z konferencji, które lubelski oddział PAN zorganizował wspólnie z Zachodnim Centrum Narodowej Akademii Nauk Ukrainy we Lwowie. Obie prowadzono w języku angielskim i dlatego materiały wydrukowano w tym języku. Pierwsza sesja, zatytułowana Ecological Situation in Western Ukraine and Central-Eastern Poland odbyła się w listopadzie 1998 roku, druga, nt. Cadmium Toxicity and Mechanism of Its Neutralisation, rok później. Obie przeprowadzono w Lublinie, w Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi UMCS.
Współpracę z uczonymi ukraińskimi lubelski oddział PAN traktuje jako jeden z priorytetów swej działalności. Nie tylko PAN; Lublin stał się najważniejszym w Polsce ośrodkiem naukowych i kulturalnych kontaktów z Ukrainą. W 2000 roku powstało tu Europejskie Kolegium Polsko-Ukraińskie, które utworzyło pięć lubelskich publicznych szkół wyższych (oficjalnymi sygnatariuszami są KUL i UMCS) oraz trzy wiodące uczelnie ukraińskie: Uniwersytet Iwana Franki we Lwowie, Uniwersytet im. Tarasa Szewczenki w Kijowie i Akademia Mohylańska w Kijowie; od kilku lat bardzo zaawansowaną współpracę z Ukrainą ma Instytut Europy Środkowo-Wschodniej kierowany przez prof. Jerzego Kłoczowskiego (jest honorowym doktorem m.in. Akademii Mohylańskiej).
Konferencje zorganizowane przez PAN w 1998 i 1999 roku były jednymi z pierwszych konkretnych przykładów praktycznej współpracy naukowej polsko-ukraińskiej. Materiały z kolejnych sesji ukażą się w następnych numerach Zeszytów.
Mechanism of Cadmium Activity. Ecology of The Polish-Ukrainian Border Area, Zeszyty naukowe O/L PAN, Zeszyt 2, red. Zbigniew Lorkiewicz, adiustacja językowa Eugeniusz Hejno, Lublin 2000, s.128
Kwartalnik pod naszym patronatem
W 2000 roku ukazały się dwa numery pisma Eksploatacja i Niezawodność a trzeci numer, też datowany na rok 2000, wydrukowano na początku 2001 roku. Eksploatację i Niezawodność wydaje Polskie Naukowo-Techniczne Towarzystwo Eksploatacyjne oraz Instytut Zastosowań Techniki. Ukazało się sześć numerów pisma. Dr Andrzej Bieganowski z Instytutu Agrofizyki PAN, członek Komisji Fizyki Stosowanej i Techniki PAN oraz redaktor zapewnia, że od 2001 roku Eksploatacja i Niezawodność będzie kwartalnikiem. Począwszy od czwartego numeru patronat nad pismem objął lubelski oddział PAN, reprezentowany w redakcji przez prof. Ryszarda Walczaka, czł. koresp. PAN.
Artykuły w Eksploatacji i Niezawodności są publikowane w języku polskim i angielskim. Wszystkie mają recenzentów.
Redaktorem naczelnym czasopisma jest dr inż. Dariusz Mazurkiewicz. Adres redakcji: Politechnika Lubelska, 20-618 Lublin, ul. Nadbystrzycka 36, tel. (0-81) 538 12 33,
e-mail: dar_maz@archimedes.pol.lublin.pl
Wsi spokojna, wsi wesoła...
W październiku 2000 roku w Janowie Lubelskim odbyła się duża krajowa konferencja nt. Problemy ochrony i użytkowania obszarów wiejskich o dużych walorach przyrodniczych. Spiritus movens przedsięwzięcia był prof. Stanisław Radwan z lubelskiej Akademii Rolniczej. Konferencję organizowali: oddział lubelski PAN, AR w Lublinie, Polskie Towarzystwo Hydrobiologiczne, Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Lublinie i Poleski Park Narodowy.
Niebawem zostaną opublikowane materiały z tej konferencji. Wkładem naszego oddziału było zredagowanie i przygotowanie do druku skrótów referatów i doniesień przedstawianych w Janowie.
"Prezentowane na konferencji (i publikowane w tym tomiku streszczeń) teoretyczne rozważania i propozycje rozwiązań praktycznych, które dotyczą zasad rolniczego użytkowania cennych przyrodniczo obszarów wiejskich, stanowią bogate źródła informacji o stanie środowiska przyrodniczego i o sposobach prowadzenia na tych obszarach gospodarki zgodnej z koncepcją zrównoważonego rozwoju kraju" - piszą we Wprowadzeniu redaktorzy tomiku profesorowie Stanisław Radwan i Zbigniew Lorkiewicz.
Jan Pleszczyński
powrót do wydawnictwa 
|
