|
Leszek Malicki
(1933-2003)
 Profesor zwyczajny Akademii Rolniczej w Lublinie, dr honoris causa AR w Szczecinie, członek korespondent Polskiej Akademii Nauk, wiceprezes Oddziału PAN w Lublinie, członek Polskiej Akademii Umiejętności, prezes Polskiego Towarzystwa Nauk Agrotechnicznych, wybitny specjalista w dziedzinie uprawy roli i roślin oraz doświadczalnictwa rolniczego zmarł 23 czerwca 2003 roku. Został pochowany na lubelskim cmentarzu, przy ul. Lipowej.
Prof. L. Malicki urodził się 30 maja 1933 roku w Lublinie, w rodzinie inteligenckiej. Dzieciństwo spędził w Gorzkowie k. Krasnegostawu, gdzie rodzice pracowali jako nauczyciele. Po ukończeniu humanistycznego Liceum im. St. Staszica w Lublinie, podjął studia rolnicze I st. na Wydziale Rolnym UMCS w Lublinie, a następnie II st. w Wyższej Szkole Rolniczej w Lublinie, uzyskując w 1956 r. dyplom magistra inżyniera rolnictwa. Doktoryzował się na macierzystym Wydziale w 1964 r., a następnie habilitował w 1968 r. Tytuł profesora nadzwyczajnego nauk rolniczych otrzymał w 1975 r., a zwyczajnego w 1980 r. W 1994 r. został członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk, a w 1999 r. członkiem Polskiej Akademii Umiejętności.
Pracę zawodową Profesor podjął będąc jeszcze studentem. Przez rok pracował jako laborant w Katedrze Gleboznawstwa WSR w Lublinie, kierowanej wówczas przez prof. Bohdana Dobrzańskiego. Następnie przeniósł się do Katedry Ogólnej Uprawy Roli i Roślin, gdzie przeszedł kolejne szczeble awansu akademickiego. W latach 1973-1980 pełnił funkcję dyrektora Instytutu Uprawy Roli i Roślin AR w Lublinie. W 1982 r. objął kierownictwo zorganizowanego przez siebie Zakładu Podstaw Agrotechniki, przekształconego następnie (1987 r.) w Katedrę Ekologii Rolniczej. Na stanowisku kierownika tej jednostki profesor pracował do ostatnich swoich dni, kierując jednocześnie od 1998 r. Katedrą Doświadczalnictwa Rolniczego na Wydziale Rolniczym Akademii Podlaskiej w Siedlcach.
Prof. L. Malicki 47 lat swojego życia poświęcił nauce i wychowaniu młodzieży. Zainteresowania naukowo-badawcze Profesora koncentrowały się głównie na zagadnieniach typowych dla ogólnej uprawy roli i roślin, czyli ekologii stosowanej, badającej związki pomiędzy warunkami siedliska produkcyjnego, a wzrostem, rozwojem i plonowaniem roślin. Najważniejsze osiągnięcia naukowe Profesora to studia nad systemami korzeniowymi oraz gospodarką wodną i deszczowaniem roślin. Owocem działalności naukowej prof. L. Malickiego było autorstwo bądź współautorstwo 91 oryginalnych prac twórczych, wnoszących wiele do postępu nauki, a jednocześnie posiadających elementy aplikacyjne, 82 artykuły naukowe, 1 wzór użytkowy, 214 artykułów dotyczących problemów nauki i szkolnictwa wyższego, informujących o postępach wiedzy, popularno-naukowych etc. oraz 38 pozycji skryptowych i podręcznikowych, wśród nich współautorstwo i współredakcja 6-cio języcznego Słownika agro-bio-technicznego Polskiego Towarzystwa Nauk Agrotechnicznych, porządkującego polskie nazewnictwo agrotechniczne. W swoim dorobku Profesor posiadał zarówno prace oparte na ścisłych doświadczeniach polowych, bądź laboratoryjnych, jak też metodyczne. Wszystkie Jego prace stały na wysokim poziomie merytorycznym i edytorskim, na co z pewnością duży wpływ miało staranne wykształcenie humanistyczne, wyrażające się m.in. biegłą znajomością łaciny, szeroka wiedza przyrodnicza oraz doskonała znajomość doświadczalnictwa rolniczego oraz metod statystyki matematycznej.
Wyniki swoich prac Profesor prezentował na licznych konferencjach ogólnokrajowych, międzynarodowych i zagranicznych. Zawsze wzbudzały one duże zainteresowanie, o czym świadczą liczne cytowania jego publikacji w literaturze naukowej oraz noty biograficzne (m.in. Who's Who in the World, Chicago, wyd. 5 i dalsze).
Prof. L. Malicki miał także znaczący wkład w rozwój kadry naukowej, nie tylko zresztą ośrodka lubelskiego, ale także szczecińskiego i siedleckiego. Wypromował w sumie 10 doktorów. Spośród Jego wychowanków 3 uzyskało tytuł profesora, 2 zaś zostało profesorami uczelnianymi. Opracował także ok. 150 recenzji i wniosków na stopnie i tytuły naukowe.
Nie mniej bogaty jest dorobek naukowo-organizacyjny prof. L. Malickiego. Czynnie uczestnicząc w życiu Uczelni (udział w różnych komisjach wydziałowych, senackich itd.), sprawował jednocześnie różne funkcje o zasięgu ogólnokrajowym. Prof. L. Malicki cieszył się autorytetem i zaufaniem środowisk naukowych w całym kraju. Wyrazem tego był wybór profesora do licznych gremiów naukowych i opiniotwórczych. Był m.in. członkiem Centralnej Komisji ds. Tytułów Naukowych i Stopni Naukowych (trzy kolejne kadencje) oraz członkiem Komisji Ekspertów Ministra Edukacji Narodowej i Sportu. Od momentu powstania (1975 r.) wchodził w skład Komitetu Uprawy Roślin PAN, pełniąc różne funkcje, w tym dwukrotnie wiceprzewodniczącego. Współpracował też z Wydziałem Nauk Rolniczych, Leśnych i Weterynaryjnych PAN na innych płaszczyznach, m.in. jako współautor i autor licznych ekspertyz. Przez kilka kadencji był też członkiem Rady Naukowej Instytutu Agrofizyki PAN w Lublinie oraz IUNG w Puławach. W 1994 r. zostaje wybrany na członka korespondenta Polskiej Akademii Nauk. Podczas VIII Zgromadzenia Ogólnego Członków Oddziału PAN w Lublinie zostaje wybrany jego wiceprezesem i funkcję tę sprawuje do końca swoich dni.
Aktywność naukowo-organizacyjna Profesora przejawiała się także w sprawowaniu innych funkcji. W latach 1979-1984 przewodniczył Lubelskiemu Oddziałowi Polskiego Towarzystwa im. M. Kopernika, który reaktywował po wieloletniej przerwie i rozwinął. Był twórcą Polskiego Towarzystwa Nauk Agrotechnicznych, któremu prezesował od czasu powstania, tj. od 1983 r. aż do śmierci. Dzięki niestrudzonej pracy i osobistym ambicjom prezesa, PTNA obejmujące swym zasięgiem cały kraj (wszystkie uczelnie i instytuty rolnicze), oraz wydające regularnie kwartalnik Fragmenta Agronomica, wyróżniało się spośród innych Towarzystw szczególną aktywnością. Prof. L. Malicki z nie mniejszą pasją oddawał się pracy na rzecz Olimpiady Wiedzy i Umiejętności Rolniczych (od 1976 r.), początkowo jako wiceprzewodniczący, a następnie przewodniczący Głównego Komitetu Olimpiady. Był także współzałożycielem i prezesem Stowarzyszenia Wychowanków Gimnazjum i Liceum im. St. Staszica w Lublinie. Był również członkiem założycielem Europen Society for Agronomy, a także członkiem International Soil Tillage Research Organization oraz członkiem rzeczywistym Lubelskiego Towarzystwa Naukowego. Konkretnym wkładem prof. L. Malickiego w rozwój nauki było też członkostwo w organach redakcyjnych kilku wydawnictw, m.in. Fragmenta Agronomica, Colloquium Biometryczne, Annales Univ. Mariae Curie-Skłodowska, sectio E, Postępy Nauk Rolniczych.
Udział i przewodniczenie w tak wielu stowarzyszeniach, towarzystwach i organach naukowych świadczy o ogromnej aktywności Profesora i jego zdolnościach jako organizatora, potrafiącego skupiać wokół siebie ludzi oddanych sprawie. Pod tym względem profesor L. Malicki był człowiekiem wyjątkowym. Lubił sprawy trudne. Był niestrudzony w dochodzeniu do celu.
Prof. L. Malicki był jednocześnie wzorowym nauczycielem akademickim, prowadzącym wykłady na najwyższym akademickim poziomie. Miał znaczący wkład w humanizację studiów rolniczych, wykładając obok przedmiotów kierunkowych (Podstawy produkcji roślinnej, Ekologia rolnicza, Kształtowanie krajobrazu rolniczego, Doświadczalnictwo rolnicze) Historię wsi i rolnictwa. Przedmiot ten cieszył się dużym zainteresowaniem wśród studentów. Gabinet Profesora był zresztą małym skansenem.
Za swoje osiągnięcia naukowe, organizacyjne i dydaktyczne prof. L. Malicki był 7-krotnie nagradzany nagrodami ministra nauki i szkolnictwa wyższego, 2 nagrodami indywidualnymi PAN oraz zespołową nagrodą prezesa Rady Ministrów. Posiadał m.in. takie odznaczenia jak: Krzyże Oficerski i Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Zasługi, Medal Komisji Edukacji Narodowej i in.
Tylko dzięki wrodzonej inteligencji, ogromnej pracowitości i zaangażowaniu w każdą pracę jakiej się podejmował prof. L. Malicki mógł podołać wszystkim obowiązkom jakie miał w macierzystej Uczelni i poza nią. Mimo ogromu pracy, każdemu służył radą i pomocą. Dla swoich uczniów z pewnością był Mistrzem i Nauczycielem. Był wzorem człowieka prawego, uczciwego, przestrzegającym zasad akademickiego postępowania. Do ostatnich dni, mimo ciężkiej choroby, był bardzo twórczy. Miał mnóstwo planów i pomysłów na przyszłość. Niestety, przedwczesna śmierć uniemożliwiła ich realizację. Pozostał żal i pustka.
Elżbieta Podstawka-Chmielewska
Prof. dr hab. Elżbieta Podstawka-Chmielewska pracuje w Katedrze Ekologii Rolniczej Wydziału Rolniczego AR w Lublinie. Jest byłą uczennicą Profesora.
powrót do wydawnictwa 
|
