Historia utworzenia Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Lublinie
Utworzenie Oddziału Polskiej Akademii Nauk było zamiarem naukowego środowiska Lublina od szeregu lat. Idei tej w latach siedemdziesiątych patronował czł. rzecz. PAN prof. Tadeusz Krwawicz. Niestety, starania te nie zostały uwieńczone sukcesem.
Członkowie PAN Lublina i Puław - należeli w związku z tym do Oddziału PAN w Krakowie. Biorąc pod uwagę fakt odległości i uciążliwych kontaktów a przede wszystkim wzrastającego znaczenia naukowego i edukacyjnego ośrodka lubelsko - puławskiego, członkowie PAN podjęli w latach dziewięćdziesiątych kolejną próbę powołania do życia Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Lublinie. Wyrazem tego było wystosowanie pisma do Prezydium PAN, z datą 15 maja 1995 r., z prośbą o erygowanie Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Lublinie. Pismo podpisali członkowie PAN : Jan Gliński, Jan Kisyński, Mieczysław Krąpiec, Zbigniew Lorkiewicz, Leszek Malicki, Stanisław Nawrocki, Bohdan Rodkiewicz i Marian Truszczyński.
W odpowiedzi Prezes PAN, prof. Leszek Kuźnicki pismem z dnia 26 maja 1995 r. informował, że "sprawa ta była przedmiotem wnikliwego rozpatrzenia na posiedzeniu Kierownictwa PAN w dniu 22 maja 1995 r. Zebrani na tym posiedzeniu Prezesi oraz Sekretarze Wydziałów PAN uznali, że sprawa ta powinna być rozpatrzona na jednym z kolejnych posiedzeń Prezydium PAN w jesieni bieżącego roku. Uważamy bowiem, że powołanie nowego Oddziału Akademii jest nadzwyczaj poważną decyzją i podjęcie jej w obecnej sytuacji Akademii wymaga przeanalizowania szeregu różnorodnych elementów zarówno naukowych jak i finansowych".
Na posiedzeniu Prezydium PAN w dniu 9 października 1995 r. powrócono do dyskusji, dotyczącej powołania Oddziału PAN w Lublinie. Zgodnie z protokółem z tego posiedzenia - "Prof. M. Truszczyński, jeden z sygnatariuszy wymienionego uprzednio wniosku, przedstawił zebranym lubelsko - puławski region jako prężny ośrodek naukowy, w którym, prócz placówek humanistycznych w rodzaju Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, humanistycznych wydziałów Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej i Lubelskiego Towarzystwa Naukowego, istnieje silna reprezentacja placówek, w których uprawiane są głównie nauki biologiczne, medyczne, rolnicze i weterynaryjne, a na szczególną uwagę zasługuje dominująca w kraju pozycja nauk rolniczych. Względy te, zdaniem autorów wniosku, przemawiają za potrzebą powołania Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Lublinie".
Prezes PAN zapewnił, że Kierownictwo Akademii docenia aktywność naukowego środowiska lubelskiego oraz akceptuje motywy wystąpienia o powołanie Oddziału PAN w Lublinie. Ponieważ jednak najprawdopodobnie w niedługim już czasie uchwalona zostanie nowa ustawa o PAN, co wyjaśni i ustabilizuje sytuację prawną, także Oddziałów PAN, Prezydium PAN postanowiło odłożyć rozpatrzenie tego wniosku.
Podsumowując dyskusję, Prezes PAN uznał za słuszną inicjatywę powołania Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Lublinie i zaproponował pozytywne jej przyjęcie, ale ze względu na wszystkie wymienione w dyskusji problemy, sprawę realizacji inicjatywy postanowił przekazać władzom PAN nowej kadencji.
Na kolejnym posiedzeniu Prezydium PAN w dniu 18 listopada
1996 r., po wyborze nowych władz, poruszono problem określenia przez Polską Akademię Nauk formuły funkcjonowania Oddziałów w świetle nowej ustawy o PAN, która była w trakcie opracowywania. Powrócono też do określenia potrzeby utworzenia Oddziału PAN w Lublinie i możliwości organizacyjnych tego przedsięwzięcia. W dyskusji dotyczącej Oddziałów m.in. wyrażono poparcie dla utworzenia Oddziału PAN w Lublinie.
W nawiązaniu do tego, kolejne posiedzenie Prezydium PAN odbyło się 5 maja 1997 r. w Lublinie, w siedzibie Lubelskiego Towarzystwa Naukowego, przy Placu Litewskim 2.
Program uwzględniał m.in. referat Wiceprezesa PAN prof. Mariana Truszczyńskiego p.t. "Nauki rolnicze i biologiczne w lubelsko-puławskim ośrodku naukowym i referat O. prof. Mieczysława A. Krąpca pt. "Ogólny potencjał nauk humanistycznych środowiska Lublina". W dyskusji uzupełniono charakterystykę ośrodka lubelsko-puławskiego o nauki techniczne i medyczne.
Prof. L. Kuźnicki, otwierając dyskusję na temat powołania Oddziału PAN w Lublinie, powiedział że chciałby tę sprawę przedstawić podczas najbliższej sesji Zgromadzenia Ogólnego PAN 22 maja br. Zdaniem
rof. L.Kuźnickiego Lublin jest ostatnim dużym ośrodkiem naukowym w Polsce, w którym nie ma Oddziału Akademii. Powołanie tego Oddziału wzmocni zarówno pozycję Akademii jak i środowiska lubelskiego, stwierdził Prezes, który ze swej strony jednoznacznie popierał utworzenie Oddziału.
W dyskusji większość członków Prezydium Pan opowiedziała się za powołaniem Oddziału PAN w Lublinie.
Prof. L.Kuźnicki poddał pod głosowanie sprawę przedstawienia na najbliższej sesji Zgromadzenia Ogólnego PAN wniosku o powołanie Oddziału PAN w Lublinie wraz z dokumentacją rzeczową i finansową.
W głosowaniu jawnym 11 osób opowiedziało się za przedstawieniem wniosku Zgromadzeniu Ogólnemu, 1 osoba była przeciw, a 3 wstrzymały się od głosu. Wcześniej 3 członków Prezydium PAN, którzy nie mogli uczestniczyć w głosowaniu, zadeklarowało swoje poparcie dla powyższej inicjatywy.
W czasie LXXXVII sesji Zgromadzenia Ogólnego PAN w dniach 22-23 maja 1997 r. Prezes PAN przedstawił dotychczasową dyskusję dotyczącą ewentualnego utworzenia Oddziału PAN w Lublinie. Rekapitulując stwierdził, że ośrodek naukowy w Lublinie i Puławach jest największym w kraju, na terenie którego Polska Akademia Nauk nie ma swojego Oddziału.
Poważne zaplecze naukowe w postaci 2 uniwersytetów, politechniki, akademii medycznej i akademii rolniczej oraz 5 znaczących instytutów naukowo-badawczych ( Państwowy Instytut Weterynaryjny, Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa, Instytut Nawozów Sztucznych, Instytut Medycyny Wsi i Instytut Europy Środkowo-Wschodniej), a także dużej placówki PAN w Lublinie tj. Instytutu Agrofizyki, stawiają poważne zadania przed Oddziałem w zakresie integracji różnych środowisk naukowych.
Stwierdził też, że utworzenie Oddziału PAN w Lublinie jest popierane przez władze administracyjne regionu - wojewodę lubelskiego i prezydenta m. Lublina.
Następnie przystąpiono do dyskusji. Większość spośród biorących udział w dyskusji członków Akademii poparła projekt utworzenia Oddziału na tym terenie. Wskazywano na integracyjną rolę dla środowiska naukowego, jaką pełnią Oddziały PAN i jednocześnie na fakt, że Oddział PAN w Lublinie będzie w przyszłości ostatnim z sieci terenowych oddziałów Akademii, obejmującym region Polski wschodniej.
W kolejności przystąpiono do głosowania. Zgromadzenie Ogólne PAN w głosowaniu jawnym, przy 126 głosach za, 4 przeciwnych i 7 wstrzymujących się podjęło Uchwałę o utworzeniu Oddziału PAN w Lublinie.
Marian Truszczyński
Uchwałę prezentuje następujący dokument:
UCHWAŁA Nr 1/97
Zgromadzenia Ogólnego Polskiej Akademii Nauk
z dnia 23 maja 1997 r.
w sprawie utworzenia Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Lublinie
Na podstawie art. 30 ust. 3 ustawy z dnia 17 lutego 1960 r. o Polskiej Akademii Nauk ( tekst jednolity: Dz. U. Nr 4, poz. 35 z 1970 r., z późniejszym zmianami) Zgromadzenie Ogólne Polskiej Akademii Nauk uchwala, co następuje:
§ 1
Tworzy się Oddział Polskiej Akademii Nauk w Lublinie.
§ 2
Zasięg terytorialny Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Lublinie obejmuje ośrodki naukowe województw: lubelskiego, chełmskiego, zamojskiego, bialskopodlaskiego i białostockiego.
§ 3
Oddział Polskiej Akademii Nauk w Lublinie rozpocznie działalność z dniem 1 stycznia 1998 r.
§ 4
Uchwała wchodzi w życie po zatwierdzeniu jej przez Radę Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej.
SEKRETARZ NAUKOWY
WICEPREZES
/-/ Mirosław Mossakowski |
|
PREZES
/-/ Leszek Kuźnicki |
Przedstawiona Uchwała została przyjęta na posiedzeniu Rady Ministrów w dniu 15 lipca 1997 r.
powrót do wydawnictwa
|