TEKA
Komisji Prawniczej IX/2016.
Commission of Legal

Spis treści/ Contents - plik PDF

Redakcja/Editorial Board - plik PDF

Aneta Maria Abramowicz
Department of Law on Religion
The John Paul II Catholic University of Lublin


EQUALITY OF RELIGIOUS ORGANISATIONS. HOW POLISH SOLUTIONS COMPARE WITH CONSTITU-TIONAL PROVISIONS OF OTHER EUROPEAN STATES - pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. Characteristically, the legal systems of democratic states are founded upon human digni-ty. Typically for modern states, the notion of dignity of the person is usually found in constitutional provisions which introduce those chapters that deal with freedoms and rights of the person. The common feature of legal systems in particular European states is the expression of the equality prin-ciple in constitution acts and the emphasis on its fundamental importance. The equality principle is complemented by the ban on discrimination. The principle of equality of religious organisations has also its roots in human dignity. Citizens enjoy the right to equal treatment, hence all religious organisations are to be treated as equal. The principle of equality of these subjects is rarely present in constitutions of other states. The inclusion of this principle in a legal system has an impact on the character of the state, which for this reason can only function as a secular state. Beyond doubt the appearance of the principle in question in the Constitution of 2 April 1997 is a confirmation of principles of a democratic and secular state, which guarantees respect for basic rights and freedoms of the person.
Key words: constitution, human dignity, principle of equality, ban on discrimination, equality of religious organisations, secular state

PZASADA RÓWNOUPRAWNIENIA ZWIĄZKÓW WYZNANIOWYCH – ANALIZA ROZWIĄZAŃ POLSKICH NA TLE ROZWIĄZAŃ KONSTYTUCYJNYCH PAŃSTW EUROPEJSKICH - pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Cechą charakterystyczną systemów prawnych państw demokratycznych jest to, że ich źródłem jest godnoś ć człowieka. Pojęcie godnoś ci człowieka umieszczane jest zazwyczaj w przepisach otwierających rozdziały poś więcone wolnoś ciom i prawom człowieka w konstytucjach współczesnych państw. Elementem wspólnym systemów prawnych poszczególnych państw euro-pejskich jest także wyrażenie zasady równoś ci w ustawach konstytucyjnych i podkreś lenie jej fun-damentalnego znaczenia. Zasada równoś ci znajduje swoje uzupełnienie w zakazie dyskryminacji. Zasada równouprawnienia związków wyznaniowych swoją genezę bierze również z godnoś ci czło-wieka. To z przysługującego obywatelom poszczególnych państw prawa do równoś ci wypływa naturalna konsekwencja, jaką jest równoś ć wszystkich związków wyznaniowych. Zasada równou-prawnienia tych podmiotów rzadko wprost jest wyrażona w ustawach zasadniczych innych państw. Umieszczenie tej zasady w systemie prawnym wpływa na charakter państwa, które z tej racji może być jedynie państwem ś wieckim. Niewątpliwie umieszczenie w Konstytucji z 2 kwietnia 1997 r. wskazanej zasady jest ugruntowaniem i potwierdzeniem w polskim systemie prawnym zasad demo-kratycznego państwa ś wieckiego gwarantującego poszanowanie podstawowych praw i wolnoś ci człowieka.
Słowa kluczowe: konstytucja, godnoś ć człowieka, zasada równoś ci, zakaz dyskryminacji, równo-uprawnienie związków wyznaniowych, państwo ś wieckie



Waldemar Bednaruk
Katedra Historii Prawa Sądowego, Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji
Institut Catholique de Paris
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II


MAGNACCY REPREZENTANCI WOJEWÓDZTWA LUBEL-SKIEGO W SEJMIE OKRESU STANISŁAWOWSKIEGO - pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Województwo lubelskie nie należało do tych, w których chętnie powierzano mandaty poselskie magnatom. Miejscowa szlachta, postrzegając Senat jako miejsce całkowicie zdominowane przez tę najbogatszą częś ć stanu uprzywilejowanego, do Sejmu najczęś ciej wysyłała miejscowych posesjonatów. Jednakże w analizowanym okresie czyniono wyjątki od tej zasady i wybierano ma-gnatów, którzy godnie reprezentowali swoje województwo. Stwierdzić należy, iż posłowie pocho-dzący z tej elitarnej grupy obywateli należeli do wyjątkowo aktywnych podczas prac parlamentu, zaś sfera ich działalnoś ci obejmowała przede wszystkim sprawy ważne dla całego państwa. Stopień zaangażowania magnatów w obrady sejmikowe i ich wola ubiegania się o mandat poselski zależały w dużej mierze od wagi spraw, jakie miały być brane pod obrady w danej kadencji Sejmu Walnego, rosnąc w czasach przełomowych, by zanikać w okresach niesprzyjających zmianom.
Słowa kluczowe: Rzeczpospolita Obojga Narodów, szlachta, magnaci, demokracja szlachecka, Sejm Wielki, XVIII wiek, Stanisław August Poniatowski

BARONIAL REPRESENTATIVES OF LUBLIN PROVINCE IN THE SEJM STANISLAWOW PERIOD - pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. Lublin province did not belong to those in which the seats in Parliament were willingly entrusted to the magnates. The local nobility seeing the Senate as a place completely dominated by the richest part of the privileged to the Sejm usually sent the local owners of land properties. Howev-er, in the analyzed period exceptions to this rule was made and magnates who have worthily repre-sented their province had been elected. It should be noted that deputies from this elite group of citi-zens belonged to the extremely active in the work of parliament, while the sphere of their activities mainly included the issues important for the state. The magnates’ involvement in the debates of the Sejm and their will to apply for a seat in Parliament depended largely on the importance of the issues that have to be taken into deliberations during the term of office of the General Sejm, growing in times of breakthrough to disappear during periods of adverse changes.
Key words: Polish-Lithuanian Commonwealth, nobility, magnates, gentry democracy, the Great Sejm, the eighteenth century, Stanislaw August Poniatowski



Grzegorz Borkowski

COUNCIL OF EUROPE’S STANDARDS OF THE JUDICIAL AND PROSECUTORIAL TRAINING AND NOMINATION PROCESS -pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. The article shows the importance of the judicial training as it is perceived by the Council of Europe’s bodies, i.e. as a prerequisite of a judicial independence. This issue has been raised in several documents issued e.g. by the Consultative Council of the European Judges (CCJE) and the European Commission of Democracy through Law (Venice Commission). It has also been stressed in the Recommendations of the Committee of Ministers and mentioned by the United Nations. The quality of the prosecutorial trainings is of no less importance.
Key words: judicial education and training, independence of the judiciary, European standards, prosecutorial andtraining, Council of Europe, initial training, in-service (continuous) training

STANDARDY RADY EUROPY W ZAKRESIE SZKOLENIA I POWOŁYWANIA SĘDZIÓW I PROKURATORÓW -pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Celem artykułu jest ukazanie znaczenia szkolenia sędziów i sposobu ich powoływania jako gwarancji ich niezawisłoś ci, w sposób, w jaki jest to postrzegane przez organy Rady Europy, tj. Radę Konsultacyjną Sędziów Europejskich czy Komisję Wenecką. Przywołane zostały również odpowiednie Rekomendacje Komitetu Ministrów Rady Europy oraz dokumenty Narodów Zjedno-czonych. Z uwagi na to, że niektóre kraje posługują się zbiorczym pojęciem „magistrate” dla okreś le-nia zarówno sędziów, jak i prokuratorów, przytoczono także dokumenty dotyczące znaczenia szko-lenia prokuratorów i sposobu ich powoływania.
Słowa kluczowe: szkolenie i powoływanie sędziów, niezawisłoś ć sędziowska, standardy Rady Europy, szkolenie i powoływanie prokuratorów, Rada Europy, szkolenie wstępne, szkolenie usta-wiczne



Marzena Furtak-Niczyporuk*, Mariusz Filipek**
*Chair and Department of Public Health, Medical University of Lublin
**Ph.D. candidate – Chair of Administrative Proceedings, MCSU


HAZARDOUS MEDICAL WASTE AS A SUBJECT-MATTER OF A PUBLIC CONTRACT pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. The present article provides an analysis considering the definition of medical waste, waste management system, classification, transport and waste disposal on the basis of Public Pro-curement Law. The authors outlined the fact that awarding entities are obliged to demonstrate their certain requirements based on a formalized system of procurement. The object of the present article is to display the grounds of certain requirements in a logical and consistent manner and also to depict that such requirements could constitute an impediment for some of the economic operators to even compete for the award of the contract in a certain market sector.
Key words: hazardous medical waste, public contracts, awarding entity, economic operator, subject-matter of the contract, contract award procedure

NIEBEZPIECZNE ODPADY MEDYCZNE W ZAMÓWIENIACH PUBLICZNYCH - pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Przedmiotowy artykuł zawiera analizę dotyczącą samego znaczenia odpadów medycz-nych, gospodarowania nimi oraz ich klasyfikacji, a także transportu i unieszkodliwiania w kontekś cie stosowania przepisów Prawa zamówień publicznych. Autorzy zwrócili uwagę na fakt, iż zamawiają-cy musi potrafić każdorazowo wykazać swoje uzasadnione potrzeby, realizując zadania oparte na sformalizowanym systemie zamówień. Istotą jest bowiem przedstawienie w sposób logiczny i spój-ny, jaka była podstawa takich a nie innych jego żądań, co niejako stanowi zaporę przed nieograni-czonym dostępem do zlecenia wszystkich podmiotów funkcjonujących w danym sektorze rynku.
Słowa kluczowe: niebezpieczne odpady medyczne, zamówienia publiczne, zamawiający, wykonaw-ca, przedmiot zamówienia, postępowanie o zamówienie publiczne



Andrzej Herbet
Department of Commercial Law The John Paul II Catholic University of Lublin


CULTURE AND LAW IN PLURALISTIC SOCIETY - pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. Europeanization of national law – including corporate law – is a complex phenomenon, aimed at obtaining coherent solutions at supranational level of legislation and practice. Changing economic and legal factors, as well as an ambivalent evaluation of effectiveness of traditional meth-ods of harmonization, influence the tendencies in terms of methods and directions of company law. The Author attempts to identify the causes of this state of matters and to critically analyze the meth-ods of europeanization of company law in the EU on the example of Polish corporate law.
Key words: europeanization, approximation of laws, unification of laws, regulatory competition, directive, regulation, corporate (company) law, mobility of companies, protection of investors, pro-tection of creditors

EUROPEIZACJA PRAWA SPÓŁEK – UWAGI NA TLE SYSTEMU PRAWA POLSKIEGO - pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Europeizacja prawa krajowego – w tym prawa spółek – to złożony fenomen ukierun-kowany na ujednolicanie rozwiązań prawnych i praktyki na poziomie ponadnarodowym. Zmieniają-ce się uwarunkowania gospodarcze i prawne oraz ambiwalentna ocena efektywnoś ci tradycyjnych metod harmonizacji prawa wpływają na tendencje w zakresie metod i kierunków prawa spółek. Autor podejmuje próbę identyfikacji przyczyn tego stanu rzeczy oraz krytycznej analizy metod euro-peizacji prawa spółek w UE na przykładzie polskiego prawa spółek.
Słowa kluczowe: europeizacja, zbliżanie systemów prawnych, ujednolicanie prawa, konkurencja regulacyjna, dyrektywa, rozporządzenie, prawo spółek, mobilnoś ć spółek, ochrona inwestorów, ochrona wierzycieli



Adam Kasprzyk
Institute of Administration and Protection of the Environment
Studium Generale Sandomiriense


VACATIO LEGIS INSTITUTION – SENSE AND MEANING-pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. The task of this publication was to present well known law term vacatio legis in two meanings: narrow (as an adaptive period) and wide (as legal institution). With the analysis of phrases related to subjective term, such as: official announcement, entry into force, binding force and ob-servance of law, there has been shown a few problems connected to temporal range of being in force by the law, also on a ground of changes brought by amendment of principles of legislative technique, that are in force since 1st March 2016. Very interesting opinions arise from Polish Constitutional Courts and scientists statement with reference to the rule of proper period of rest. They emphasize and justify a claim that vacatio legis as legal institution, without any doubts, serves the protection of the rule of citizens’ trust to state and law, and thus it guarantees constitutional rule of democratic state of law.
Key words: vacatio legis, announcement, entry into force, binding force, observance, legal act, the rule of trust to state and law, democratic state of law

INSTYTUCJA VACATIO LEGIS – SENS I ZNACZENIE pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Zadaniem niniejszego opracowania było przedstawienie powszechnie znanego terminu prawniczego vacatio legis w dwóch znaczeniach: wąskim (jako okres dostosowawczy) oraz szero-kim (jako instytucja prawna). Poprzez analizę pojęć związanych z przedmiotowym terminem, takich jak: urzędowe ogłoszenie, wejś cie w życie, moc wiążąca prawa oraz stosowanie prawa, ukazane zostały niektóre problemy związane z temporalnym zakresem obowiązywania prawa, również na gruncie zmian wprowadzonych nowelizacją Zasad techniki prawodawczej, które obowiązują od 1 marca 2016 r. Wielce interesujące opinie wynikające z orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz poglą-dów doktryny odnoś nie zasady „odpowiedniego” okresu spoczynku pozwoliły zaś na uwydatnienie i uzasadnienie twierdzenia, że vacatio legis jako instytucja prawna niewątpliwie służy ochronie zasa-dy zaufania obywateli do państwa i tworzonego przezeń prawa, a przez to stanowi gwarancję kon-stytucyjnej zasady demokratycznego państwa prawa.
Słowa kluczowe: vacatio legis, ogłoszenie, wejś cie w życie, moc wiążąca, stosowanie, akt norma-tywny, zasada zaufania do państwa i prawa, demokratyczne państwo prawa




Miloš Kohútek
Academy of Canon Law in Brno


RATUM ET NON CONSUMMATUM. AN OUTLINE OF THE PROCEDURE -pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. Ratum et non consummatum is an administrative process which aim is to achieve the extraordinary grace of abolition of a valid and sacramental, but not consummated marriage. The process consists of two phases. The first phase takes place at the diocesan ecclesiastical tribunal. In this phase, the process consists of hearings of the claimant and the witnesses, and usually also in-cludes creation of an expert report. The second phase takes place in the Roman Rota.
Key words: non-consummated marriage, Church, dispensation, administrative process

RATUM ET NON CONSUMMATUM. ZARYS PROCEDURY -pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Ratum et non consummatum to proces administracyjny, którego celem jest uzyskanie nadzwyczajnej łaski od małżeństwa ważnie zawartego a niedopełnionego. Proces składa się z dwóch faz. W pierwszej – w trybunale diecezjalnym – ma miejsce przesłuchanie stron i ś wiadków oraz sporządzenie ekspertyzy. Druga faza zachodzi w Rocie Rzymskiej.
Słowa kluczowe: małżeństwo niedopełnione, Koś ciół, dyspensa, proces administracyjny



Marcin Konarski
Warsaw Management University


BETWEEN DEMOCRACY AND THE RULE OF LAW -pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. This article discusses two basic concepts in scientific legal discourse – the concept of democracy and the concept of the rule of law. Obviously, both concepts are inextricably linked to the concept of the state of law (legal state). The necessary condition for the rule of law is the existence of the legal order, but it should be emphasised that one may link the idea of the rule of law to either the theory of the separation of powers or the theory of the sovereignty of the people. The author’s analy-sis concerns vertical and horizontal relationships between, in particular, the concept of the rule of law and the concept of the state and law. The author also considers the question of the binding force of legal norms. The thesis that the author makes is that, although there is a relationship between these concepts, one should also point out that both democracy without parliamentarianism and parliamen-tarianism without democracy are possible. Likewise, dictatorship does not essentially contradict democracy, which was emphasised especially by Jean- Jacques Rousseau, just like democracy does not necessarily rule out dictatorship.
Key words: democracy, rule of law, state of law, legitimacy of governments, parliament

POMIĘDZY DEMOKRACJĄ A PRAWORZĄDNOŚCIĄ -pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Niniejszy artykuł dotyczy dwóch podstawowych pojęć występujących w naukowym dyskursie prawniczym, a mianowicie pojęcia demokracji i pojęcia praworządnoś ci. Oba pojęcia nieodłącznie związane są oczywiś cie z pojęciem państwa prawa. Niezbędnym warunkiem prawo-rządnoś ci jest istnienie samego porządku prawnego, ale należy podkreś lić, że ideę praworządnoś ci można wiązać bądź z teorią podziału władzy, bądź z teorią suwerennoś ci ludu. Analiza, jaką podej-muje autor na łamach niniejszych rozważań, ma związek z relacjami wertykalnymi i horyzontalnymi pomiędzy przede wszystkim pojęciem praworządnoś ci a pojęciem prawa i państwa oraz odpowiedzią na pytanie o moc wiążącą norm prawnych. Teza, jaką stawia autor, zakłada, że mimo istnienia związ-ku pomiędzy tymi pojęciami, należy wskazać, że możliwa jest demokracja bez parlamentaryzmu oraz możliwy jest parlamentaryzm bez demokracji. Podobnie dyktatura nie jest wcale z gruntu sprzeczna z demokracją, co podkreś lał przede wszystkim Jan Jakub Rousseau, tak jak demokracja wcale nie musi wykluczać dyktatury.
Słowa kluczowe: demokracja, praworządnoś ć, państwo prawa, legitymizacja władzy, parlament



Iwona Niewiadomska
Instytut Psychologii, Wydział Nauk Społecznych, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
iwona.niewiadomska@kul.pl


POLSKI MODEL RESOCJALIZACJI PENITENCJARNEJ -pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. W artykule ukazano charakterystykę modelu resocjalizacji penitencjarnej wynikającego z norm zawartych w polskim prawie karnym. Na wstępnie zwrócono uwagę na cele działań ukierun-kowanych na resocjalizację osób osadzonych w zakładach karnych. W dalszej kolejnoś ci przedsta-wiono zasady, jakim są podporządkowane oddziaływania psychokorekcyjne prowadzone w stosun-ku do więźniów – m.in. zasada poszanowania godnoś ci więźnia, zasada instancji obiektywnych, zasada tworzenia ś rodowiska wychowawczego, zasada profesjonalizmu, zasada indywidualizacji, zasada wolnej progresji, zasada odpowiedzialnoś ci oraz zasada normalnoś ci/otwartoś ci więzienia. W kolejnej częś ci opracowana zaprezentowano ś rodki, jakie w ujęciu polskiego prawa karnego powin-ny służyć resocjalizacji osób odbywających sankcje izolacyjne: praca, nauczanie, zajęcia kulturalno-oś wiatowe i sportowe, podtrzymywanie kontaktów z rodziną i ś wiatem zewnętrznym, nagrody i kary dyscyplinarne oraz nowe ś rodki i metody oddziaływania na skazanych. W tej częś ci opracowa-nia zwrócono również uwagę na oddziaływania o charakterze duszpasterskim, w których mogą uczestniczyć osadzeni ze względu na posiadane przez nich uprawnienia do posługi duszpasterskiej. Ostatnie częś ć artykułu została poś więcona analizie skutecznoś ci wybranych ś rodków resocjalizacji penitencjarnej.
Słowa kluczowe: resocjalizacja penitencjarna, zasady resocjalizacji penitencjarnej, ś rodki resocjali-zacji penitencjarnej, skutecznoś ć resocjalizacji penitencjarnej

POLISH MODEL OF PENITENTIARY REHABILITATION -pełny artykuł (full article) - plik PDF

Abstract. The article presents the characteristics of a prison rehabilitation model which results from the standards included in the polish criminal law. At the beginning, article describes the objectives of the actions aimed at the social rehabilitation of inmates in prisons. Further, the article presents the principles of psycho-corrective actions for prisoners – including the principle of respect for the prisoner’s dignity, the principle of objective instance, the principle of creating an educational envi-ronment, the principle of professionalism, the principle of individualization, the principle of free progression, the principle of responsibility and the principle of normality/prison openness. The next part presents the means which, in terms of polish criminal law, should serve the rehabilitation of prisoners: work, teaching, cultural-educational and sports events, maintaining contacts with family and the outside world, rewards and disciplinary penalties and also new means and methods of influ-ence at the offenders. In this part of the study also highlighted the impact of a pastoral action, in which prisoners can participate. The last part of the article is devoted to the analysis of the effective-ness of selected means of penitentiary rehabilitation.
Key words: penitentiary rehabilitation, penitentiary rehabilitation principles, effectiveness of peniten-tiary rehabilitation



Krzysztof Orzeszyna
Head of the Chair of Human Rights
The John Paul II Catholic University of Lublin


BAN OF TORTURES AS A METHOD OF ACTING AGAINST VIOLENCE DIRECTED TOWARDS SUBJECTS WHICH ARE PARTICULARLY VULNERABLE pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. The “Ban of Tortures as a Method of Acting Against Violence Directed towards Sub-jects which are Particularly Vulnerable” article covers the issue of freedom from tortures and the issue of inhuman or humiliating treatment. The need to provide the humans with specific legal pro-tection from the attacks on their lives, health, freedom, integrity and dignity made the international community aware that the aforesaid values shall be legally protected. The documents from the field of human rights, referring to the prohibition of tortures, along with the case law of the international courts issued within that scope show that freedom of tortures is considered to be a jus cogens norm – a norm which is an absolute, in case of which no departure is permissible. The present article takes a look at the subjects which are sensitive and remain vulnerable to being subjected to violence: per-sons who were detained and are held in custody, women, foreign nationals and children.
Key words: ban on tortures, prohibition of tortures, inhuman treatment, humiliating treatment

ZAKAZ TORTUR JAKO SPOSÓB ZWALCZANIA PRZEMOCY WOBEC PODMIOTÓW SZCZEGÓLNIE NARAŻONYCH -pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Artykuł dotyczy wolnoś ci od tortur i nieludzkiego lub poniżającego traktowania. Potrzeba zapewnienia człowiekowi szczególnej ochrony prawnej przed zamachami na jego życie, zdrowie, wolnoś ć, nietykalnoś ć i godnoś ć uś wiadomiła społecznoś ci międzynarodowej, że są to dobra, które należy chronić prawnie. Dokumenty z zakresu praw człowieka dotyczące zakazu tortur i orzecznictwo międzynarodowych sądów w tym zakresie wskazują, iż wolnoś ć od tortur jest uzna-wana za normę ius cogens – normę bezwzględną od której żadne odstępstwo nie jest dopuszczalne. W artykule zwrócono uwagę na podmioty szczególnie narażone na przemoc: osoby zatrzymane, kobiety i cudzoziemcy oraz dzieci.
Słowa kluczowe: zakaz tortur, nieludzkie traktowanie, poniżające traktowanie



Jadwiga Potrzeszcz
Department of Theory and Philosophy of Law
The John Paul II Catholic University of Lublin


LEGAL SECURITY – SYNTHETIC PRESENTATION pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. The interest in the issue of legal security nowadays is very big and has an upward trend. This issue is also present today in public discourse. However, it turns out that individual participants of this discourse have problems with clear defining the term ‘legal security’. Their understanding of this term is often intuitive or partial. Therefore, there is the importance of presentation of my point of view on the issue of legal security in a synthetic form. The aim of this article is presentation of the definition and structure of the concept of legal security. The worked out concept has its practical usefulness and may be helpful in explanation of numerous problems connected with the functioning of important legal principles and phenomena.
Key words: legal principles, legal security, legal certainty, Constitutional Tribunal, democratic rule of law, principle of protection of citizens’ trust in the state and its laws

BEZPIECZEŃSTWO PRAWNE – UJĘCIE SYNTETYCZNE pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Zainteresowanie problematyką bezpieczeństwa prawnego jest obecnie bardzo duże i wykazuje tendencję wzrostową. Problematyka ta jest dzisiaj coraz częś ciej obecna w dyskursie publicznym. Jednakże uczestnicy tego dyskursu mają kłopoty z jasnym zdefiniowaniem, co rozumie-ją pod pojęciem bezpieczeństwa prawnego. Ich rozumienie jest często intuicyjne albo ujmujące pro-blem częś ciowo. Istnieje zatem potrzeba przedstawienia poglądów na temat bezpieczeństwa prawne-go w syntetycznej formie. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie definicji i struktury pojęcia bezpieczeństwa prawnego. Wypracowane pojęcie ma swoją praktyczną użytecznoś ć i może być pomocne w wyjaś nianiu wielu problemów związanych z funkcjonowaniem ważnych zasad i zjawisk prawnych.
Słowa kluczowe: zasady prawne, bezpieczeństwo prawne, pewnoś ć prawa, Trybunał Konstytucyj-ny, demokratyczne państwo prawa, zasada zaufania obywateli do państwa i do stanowionego przez nie prawa


Anna Przyborowska-Klimczak
Katedra Prawa Międzynarodowego Publicznego
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej


BEZPIECZEŃSTWO MIĘDZYNARODOWE pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Bezpieczeństwo międzynarodowe jest istotnym elementem stosunków międzynaro-dowych, a jego zapewnienie wymaga działań na rzecz pokojowego regulowania sporów międzyna-rodowych, ustanawiania prawnych i instytucjonalnych podstaw stabilnoś ci i współpracy oraz elimi-nowania pojawiających się zagrożeń. Oprócz tradycyjnych zagrożeń bezpieczeństwa związanych z groźbą i użyciem siły występują obecnie zagrożenia asymetryczne i spowodowane rozwojem cywili-zacyjnym. Wś ród współczesnych koncepcji bezpieczeństwa wymienia się koncepcje: równowagi sił, zbiorowego bezpieczeństwa, kooperatywnego bezpieczeństwa i wspólnego bezpieczeństwa. Ważne inicjatywy na rzecz bezpieczeństwa podejmują organizacje międzynarodowe: Organizacja Narodów Zjednoczonych, Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego, Unia Europejska. Istotną rolę odgry-wają też zobowiązania zawarte w umowach międzynarodowych dotyczących rozbrojenia i zakazu agresji. Wobec szybkich zmian zachodzących w ś rodowisku międzynarodowym państwa powinny poszukiwać efektywnych rozwiązań przezwyciężania nowych i narastających zagrożeń.
Słowa kluczowe: bezpieczeństwo międzynarodowe, zagrożenia dla bezpieczeństwa międzynarodo-wego, instytucjonalizacja bezpieczeństwa międzynarodowego, prawnomiędzynarodowe podstawy bezpieczeństwa państw, prawo międzynarodowe

INTERNATIONAL SECURITY pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. International security is a vital element of international relations and in order to ensure it there is a need to provide actions for the peaceful settlement of international disputes, establishment of the legal and institutional basis for stability, cooperation and elimination of emerging threats. Apart from traditional security risks related to the threat and use of force, there are currently asym-metric dangers, as well as the ones caused by civilization development. Modern concepts of security include: balance of power, collective security, cooperative security and common security. A lot of important safety initiatives are taken by international organizations: the United Nations, the North Atlantic Treaty Organization, the European Union. Commitments contained in international agree-ments on disarmament and non-aggression also play an important role. Given the rapid changes occurring in the international environment, States should seek for effective solutions to overcome new and growing threats.
Key words: international security, threats to international security, the institutionalization of interna-tional security, international legal basis for the security of states, international law


Agnieszka Romanko
Department of Public and Constitutional Church Law
The John Paul II Catholic University of Lublin


PROTECTION OF PERSONAL DATA PROCESSED BY THE CATHOLIC CHURCH IN POLAND -pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. The processing of the personal data of the members of the Catholic Church is essential for the attainment of objectives associated with the administration of Church affairs. The right to process data – despite some restrictions imposed on the interference of the Inspector General for Personal Data Protection – is linked with the obligation to diligently and properly protect personal data. The article presents the ways of protecting personal data processing by the Catholic Church in Poland which are prescribed principally by the Code of Canon Law of 1983, the Act on the Protec-tion of Personal Data and The Guidelines on Personal Data Protection in the Activity of the Catholic Church in Poland.
Key words: sensitive data, data filing system, processing of data, archive, diocesan bishop, pastor

ZABEZPIECZENIE DANYCH OSOBOWYCH PRZETWARZANYCH PRZEZ KOŚCIÓŁ KATOLICKI W POLSCE -pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Przetwarzanie danych osobowych członków Koś cioła jest niezbędne do realizacji zadań związanych z administrowaniem sprawami Koś cioła. Z prawem przetwarzania danych – po-mimo pewnych ograniczeń ingerencji ze strony Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobo-wych – korelatywnie związany jest obowiązek należytego i starannego zabezpieczenia danych oso-bowych. Artykuł prezentuje sposoby zabezpieczenia danych osobowych przetwarzanych przez Koś ciół Katolicki w Polsce wynikające przede wszystkim z Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r., ustawy o ochronie danych osobowych oraz Instrukcji dotyczącej ochrony danych osobowych w działalnoś ci Koś cioła Katolickiego w Polsce.
Słowa kluczowe: dane wrażliwe, zbiór danych, przetwarzanie danych, archiwum, biskup diecezjal-ny, proboszcz


Edson Luiz Sampel
The Pontifical Lateran University, Vatican
Member of the Brazilian Society of Canonists (SBC)


THE PUBLIC EMPLOYEE BEING A CATHOLIC UNDER THE LIGHT OF THE CODE OF CANON LAW pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. The author analyzes the Canon 225, § 2 of the Code of Canon Law of 1983 and demon-strates how the public employee being a catholic can imbue and perfect the temporal orders with the spirit of the Gospel. The article is divided in three parts: 1) the role of the layman; 2) the work of the public employee being a catholic, and 3) some hypothetical situations in which the public employee being a catholic can act.
Key words: temporal orders, economical life, social life, the lay Christian faithful

PRACOWNIK SEKTORA PUBLICZNEGO BĘDĄCY KATOLIKIEM WEDŁUG KODEKSU PRAWA KANONICZNEGO -pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Autor analizuje kan. 225 § 2 Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r. i ukazuje, w jaki sposób pracownik sektora publicznego będący katolikiem może przenikać i udoskonalać duchem ewangelicznym porządek doczesny. Artykuł składa się z trzech częś ci: 1) znaczenie wiernego ś wiec-kiego; 2) praca urzędnika państwowego i 3) sytuacje, w których może znaleźć się pracownik sektora publicznego będący katolikiem.
Słowa kluczowe: porządek doczesny, życie ekonomiczne, życie społeczne, wierni chrześ cijanie ś wieccy


Mirosław Sitarz
Head of the Department of Public and Constitutional Church Law
The John Paul II Catholic University of Lublin


THEOLOGICAL AND LEGAL FOUNDATIONS OF CHRISTIAN AND CATHOLIC EDUCATION pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. The author at the beginning defines the notion ‘education’ and defines the Christian and Catholic kinds of education. Then the Author indicates the theological foundations of Christian and Catholic education laid down by the Holy Bible and the Magisterium of the Church as well as the legal foundations in the Code of Canon Law of 1983.
Key words: Catholic Church, children, parents, Magisterium of the Church

PODSTAWY TEOLOGICZNE I PRAWNE WYCHOWANIA CHRZEŚCIJAŃSKIEGO I KATOLICKIEGO -pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Autor w pierwszej kolejnoś ci definiuje pojęcie „wychowanie” oraz okreś la, czym jest wychowanie chrześ cijańskie i katolickie. Następnie wskazuje podstawy teologiczne wychowania chrześ cijańskiego i katolickiego zawarte w Piś mie Świętym i Magisterium Koś cioła, a także podsta-wy prawne zawarte w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 r.
Słowa kluczowe: Koś ciół katolicki, dzieci, rodzice, Magisterium Koś cioła


Magdalena Sitek
Alcide De Gasperi University of Euroregional Economy in Józefów
e-mail: ms@wsge.edu.pl


THE IMPACT OF GLOBALIZATION ON THE CONTENT OF HUMAN RIGHTS -pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. The timeless value of human rights was realized after World War II. Over the years, the influence of various, often extreme, ideologies on the content of human rights has led to a crisis of their identity. Building a vision of human rights as a universal value system is contested in Asia and Africa. It is believed that it is an instrument of Europeanization other continents. This study shows the weakness of the current concept of human rights. As a result, there is the necessity of separation of human rights from the historical background of their formation. New ideological basis should take into consideration the universal human needs which are independent from ideological conditions.
Key words: human rights, value system, globalization, human needs, instrumentalization of human rights

WPŁYW GLOBALIZACJI NA TREŚĆ PRAW CZŁOWIEKA -pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Ponadczasową wartoś ć praw człowieka uś wiadomiono sobie po II wojnie ś wiatowej. Z biegiem lat wpływ różnych ideologii, nierzadko skrajnych, na treś ć praw człowieka doprowadził do kryzysu ich tożsamoś ci. Budowanie wizji praw człowieka jako uniwersalnego systemu wartoś ci jest kontestowane w Azji i Afryce. Uważa się ją za instrument europeizacji innych kontynentów. Praca ukazuje słaboś ci dotychczasowej koncepcji praw człowieka. W konsekwencji rysuje się ko-niecznoś ć oderwania praw człowieka od historycznego tła ich powstania. Nowe podłoże ideologicz-ne winno uwzględniać uniwersalne potrzeby człowieka, niezależne od ideologicznych uwarunko-wań.
Słowa kluczowe: prawa człowieka, system wartoś ci, proces globalizacji, potrzeby człowieka, in-strumentalizacja praw człowieka


Anna Słowikowska
Department of Public and Constitutional Church Law
The John Paul II Catholic University of Lublin


AFTER-BIRTH ABORTION – CRITICAL ANALYSIS OF THE LEGAL ASPECT -pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. Abortion in any form can not be universally accepted. Reason for her to make a human fetus and on the newborn can not be permitted. Abortion and abortion after birth is incompatible with inherent right to life of every human being. The natural law, which is expressed in the warrant bo-num et malum vitandum faciendum associated all people and is also the source of the right to life. The right to life is also protected by the recognition of the positive law, enshrined in international declarations, conventions and treaties cards and constitutional law of modern states. Abortion after birth also can not justify the absence of the child’s life or his lack of moral right to life. If we under-stand the subject in this way the right to life and also the existence of human rights in general will be contest.
Key words: after-birth abortion, human rights, right to life, human being, newborn

ABORCJA PO URODZENIU – ANALIZA KRYTYCZNA W ASPEKCIE PRAWNYM -pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Aborcja w żadnej formie nie jest powszechnie akceptowana. Uzasadnienie jej doko-nywania na płodzie ludzkim ani na noworodku, nie może być dopuszczalne. Aborcja oraz aborcja po urodzeniu jest sprzeczna z wrodzonym prawem do życia każdego człowieka. Prawo naturalne, które wyraża się w nakazie bonum faciendum et malum vitandum wiąże wszystkich ludzi i stanowi jedno-cześ nie źródło prawa do życia. Z kolei prawo do życia chronione jest dodatkowo poprzez uznanie w prawie pozytywnym, zagwarantowanym w międzynarodowych deklaracjach, konwencjach, kartach czy paktach oraz w prawie konstytucyjnym współczesnych państw. Aborcji po urodzeniu nie można także uzasadniać brakiem celu życia dziecka ani brakiem jego moralnego prawa do życia. Gdyby tak było, zakwestionowane by zostało nie tylko prawo do życia, ale także istnienie praw człowieka w ogóle.
Słowa kluczowe: aborcja po urodzeniu, prawa człowieka, prawo do życia, istota ludzka, noworodek