TEKA
Komisji Politologii i Stosunków Międzynarodowych VIII/2013.
Commission of Political Science and International Affairs

Spis treści - plik PDF

Strona redakcyjna - editorial page - plik PDF

Katarzyna Marzęda-Młynarska
Faculty of Political Science, Maria Curie-Skłodowska University Lublin
Lithuanian Square 3, 20-080 Lublin, marzedak@wp.pl

GLOBAL GOVERNANCE AS A DECISION-MAKING MODEL. THE OLD CONCEPTUALIZATION OF A NEW INTERNATIONAL PRACTICE-pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. Global governance' is a concept, which, like ‘globalization' caused a great commotion in intellectual and scholarly circles in the last decade of the 20th century. The extreme attitudes accompanying its emergence are best characterized by the discussion held in the journal bearing the same title . There was a dispute not only over what it is but also whether it exists at all. From the standpoint of this study the dilemma of ‘it exists/it does not exist' seems to be definitively resolved. The aim of this paper is to analyze global governance as an intenational decision-making model. New arguments will be presented which show that this international practice in statu nascendi is neither an institution, nor a global system, nor a world order but rather a way of specific decision-making.
Key words:global governance, international decision-making, globalization

GLOBALNE ZARZĄDZANIE JAKO MODEL DECYZYJNY.STARA KONCEPTUALIZACJA NOWEJ PRAKTYKI pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. "Globalne zarządzanie" jest pojęciem, które podobnie jak ‘globalizacja' wzbudziło ogromne poruszenie w środowiskach intelektualnych i naukowych w ostatniej dekadzie XX wieku. Skrajne postawy towarzyszące jego pojawieniu się najlepiej charakteryzuje dyskusja, jaka zaistniała na łamach czasopisma naukowego pod tym samym tytułem . Spierano się w niej nie tylko o to, czym ono jest, ale również o to, czy w ogóle istnieje. Z punktu widzenia autorki niniejszego artykułu dylemat: ‘istnieje – nie istnieje' wydaje się być jednoznacznie rozstrzygnięty. Celem artykułu jest analiza globalnego zarządzania jako specyficznego modelu decydowania międzynarodowego. W jej toku przedstawione zostaną argumenty, które wskazują, że ta będąca in statu nascendi praktyka między-narodowa nie jest ani instytucją, ani systemem globalnym, ani porządkiem światowym ale właśnie sposobem podejmowania decyzji.
Słowa kluczowe: globalne zarządzanie, decydowanie międzynarodowe, globalizacja


Henryk Chałupczak
Faculty of Political Science, Maria Curie-Skłodowska University
Plac Litewski 3, 20-080 Lublin, henryk.chalupczak@poczta.umcs.lublin.pl

ETHNIC POLICY OF THE REPUBLIC OF POLAND AFTER 1989. DETERMINANTS AND SPECIFICS pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. The article is an attempt to discuss the character of the ethnic policy of the Polish state after 1989, i.e during the system transformation. The author's analysis on the specifics and ethnic policy as a specific policy of the state begins with the scientific proper paradigm proper for political science research. The analyses concern both theoretical and practical problems including the institu-tions/entities that restrain them, stages, main concepts, the scope of implementation and the balance. The author concludes that ethnic policy of the Polish state which was implemented during the trans-formation period deserves a positive evaluation because of both its character and effectiveness. He states that Poland worked out and conducted the policy which was, on the one side, directed to form frames of the democratic state and on the other on positive solution of problems that arose in the ethnic sphere. These conclusions are based on the author's own long-term studies, numerous docu-ments and the literature on the subject.
Key words:Poland, system transformation, politics, ethnic policy, national minorities, human rights

POLITYKA ETNICZNA PAŃSTWA POLSKIEGO PO 1989 ROKU. UWARUNKOWANIA I SPECYFIKA pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Istotą artykułu jest próba pogłębionej refleksji na temat charakteru polityki etnicznej państwa polskiego po roku 1989, a więc w okresie transformacji ustrojowej. Punktem wyjścia roz-ważań są autorskie odniesienia do specyfiki i istoty polityki etnicznej jako polityki szczegółowej państwa, przede wszystkim w świetle paradygmatu badawczego właściwego badaniom politologicz-nym. Analizy dotyczą tak zagadnień teoretycznych, jak i praktycznych, w tym determinantów bada-nej polityki, instytucji/podmiotów ją kreujących, etapów, głównych koncepcji, zakresu realizacji oraz bilansu. Autor konkluduje, że realizowana w okresie transformacji polityka etniczna państwa pol-skiego zasługuje na pozytywną ocenę, tak w kontekście jej charakteru, jak i skuteczności. Stwierdza, że Polska wypracowała i prowadziła wtedy politykę nastawioną z jednej strony na tworzenie ram państwa demokratycznego, z drugiej pozytywne rozwiązywanie ujawniających się problemów w sferze etnicznej. Zaprezentowane rozważania bazują na wieloletnich badaniach własnych autora, licznych dokumentach oraz literaturze przedmiotu.
Słowa kluczowe: Polska, transformacja ustrojowa, polityka, polityka etniczna, mniejszości narodowe, prawa człowieka


Beata Surmacz
Zakład Stosunków Międzynarodowych, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Plac Litewski 3, 20-080 Lublin; beata.surmacz@poczta.umcs.lublin.pl

„EMBASSIES” FOR REGIONS: REPRESENTATION OF POLISH VOIVODSHIPS IN BRUSSELSpełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. The main purpose of the article is the analysis of the organizational forms, functions and activity of the Brussels offices of Polish regions as well as an attempt to evaluate their effectiveness. The presence of sub-national authorities representations dates from the mid-1980s. At the moment over 300 regional offices are present in Brussels. They represent all the Polish regions. Polish re-gional offices are public initiatives, mainly being part of regional governments. They do not enjoy diplomatic status, but they are a kind of paradiplomatic „embassies” of their regions. The main func-tions of the offices can be summarized in five areas of activity: information management, network-ing, providing liaison between regional authorities and the EU, influencing of the EU policy, and the promotion of Polish regions. The activity of Polish regional offices is evaluated ambivalently. The most frequent questions concern the usefulness of their establishing and the commensurability of their maintenance costs with the results of their work.
Key words:regions, regional offices, paradiplomacy, European Union

"AMBASADY" REGIONÓW – PRZEDSTAWICIELSTWA POLSKICH WOJEWÓDZTW W BRUKSELIpełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Celem artykułu jest przedstawienie form organizacyjnych, funkcji oraz aktywności biur regionalnych polskich województw w Brukseli, a także próba oceny ich funkcjonowania. Pierwsze biura regio-nalne w Brukseli zaczęły powstawać w połowie lat 80. XX w. Obecnie funkcjonuje ich ponad 300. Wśród nich są reprezentowane wszystkie województwa. Polskie biura regionalne posiadają status bądŸ samodzielnej jednostki budżetowej, bądŸ delegatury urzędu marszałkowskiego. Nie posiadają statusu dyplomatycznego, ale są swoistymi „ambasadami” województw. Główne funkcje biur regio-nalnych to: funkcja informacyjna, lobbingowa, promocyjna, networking oraz funkcja wspierająca władze regionalne w ich kontaktach z instytucjami UE. Funkcjonowanie polskich biur regionalnych jest oceniane bardzo różnie. Często pojawiają się pytania o celowość otwierania biur oraz wątpliwo-ści dotyczące współmierności kosztów funkcjonowania i efektów ich pracy.
Słowa kluczowe: regiony, biura regionalne, paradyplomacja, Unia Europejska


Jarosław Jańczak
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Uniwersytet Europejski Viadrina we Frankfurcie nad Odrą
Adam Mickiewicz University, Poznań
European University Viadrina, Frankfurt (Oder)
janczak@europa-uni.de


(CROSS) BORDER TOWNS AS PARTICIPANTS IN THE PROCESS OF EUROPEAN INTEGRATION-pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. Perceptions of scale change in integration processes make it possible to apply different evaluations of the reasons for integration and its implementation. Border twin towns constitute an interesting case for empirical investigation. Discourse analyses of their administrative structures enables the construction of different models of cross-border collaboration/integration. Integration practice and conflict legacy, among other things, determine this process.
Key words:Border twin towns, border integration, European integration, cross-border relations

MIASTA (TRANS) GRANICZNE JAKO UCZESTNICY PROCESU INTEGRACJI EUROPEJSKIEJpełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Zmiana skali postrzegania procesów integracyjnych pozwala na inną ocenę ich przyczyn i przebiegu. Graniczne miasta bliŸniacze są tu ciekawym przykładem dla analizy empirycznej. Badanie dyskursu integracyjnego ich struktur administracyjnych daje możliwość zdefiniowania kilku różnych schema-tów współpracy/integracji transgranicznej. To między innymi staż integracyjny oraz dziedzictwo konfliktu determinują ten proces.
Słowa kluczowe: graniczne miasta bliŸniacze, integracja graniczna, integracja europejska, transgraniczność


Łukasz Lewkowicz
Faculty of Political Science, Maria Curie-Skłodowska University in Lublin Plac Litewski 3, 20-080 Lublin, lewkowicz83@gmail.com

NEW FORMS OF POLISH-SLOVAK TRANSFRON-TIER COOPERATION pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. The aim of this article is to analyse new forms of territorial cooperation on the Polish-Slovak border-land. Currently, this type of collaboration is mainly carried out by the Euroregions. Planned changes in the European Union's cohesion policy for the 2014–2020 period will determine the structural and functional transformations on these „traditional” entities. This article will present European Group-ings of Territorial Cooperation (EGTC), which are currently being formed on the borderland, along with the concept of the Carpathian Euroregion – „Carpathian Horizon 2020”. At the outset, the na-ture and normative basis of the new EU legal instrument, which is EGTC, will be explained. Two currently established Polish-Slovak groupings, as well as the idea of "Carpathian Horizon 2020" will be analysed. The founding documents, internal organization and planned scope of their activities will be described in detail.
Key words:European Groupings of Territorial Cooperation, Euroregions, transfrontier cooperation, Polish-Slovak borderland, "Carpathian Horizon 2020"

NOWE FORMY POLSKO-SŁOWACKIEJ WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJpełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Celem artykułu była analiza nowych form współpracy terytorialnej na pograniczu polsko-słowackim. Obecnie ten rodzaj współpracy realizują głównie euroregiony. Planowane przez Unię Europejską zmiany polityki spójności w latach 2014–2020 będą wpływały na przekształcenia strukturalno-funkcjonalne tych "tradycyjnych" podmiotów. W artykule poddano analizie tworzące się obecnie na pograniczu europejskie ugrupowania współpracy terytorialnej „Tatry” i TRITIA oraz autorską kon-cepcję Euroregionu Karpackiego – „Karpacki Horyzont 2020”. Na wstępie wyjaśniona została istota i podstawy normatywne nowego instrumentu prawnego Unii Europejskiej, jakim jest europejskie ugrupowanie współpracy terytorialnej. Analizie poddano tworzone obecnie dwa polsko-słowackie ugrupowania oraz ideę "Karpackiego Horyzontu 2020". Szczegółowo omówiono dokumenty zało-życielskie, organizację wewnętrzną i planowany zakres ich działalności.
Słowa kluczowe: europejskie ugrupowania współpracy terytorialnej, euroregiony, współpraca transgraniczna, pogra-nicze polsko-słowackie, „Karpacki Horyzont 2020”


Marcin Krupa
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
Adres: Skrzynka 67, 32-410 Dobczyce, krupa100@poczta.fm

MODERN PHILOSOPHY LIBERALISM, CONSERVATISM AND MARXISM IN TERMS OF INTERNATIONAL POLITICS AND THE PHENOMENON OF WAR-pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. significant influence in forming the foundations of a relatively new science, which are the interna-tional relations and secondly significantly influence the foreign policy of the interwar period. The text consists of four chapters, the first three are the essential elements of an overall synthesis of selected works, the most important political thinkers of the period from the sixteenth to the nineteenth century whose thinking formed an important twentieth-century theory and practice of foreign policy. The last fourth part collate and classify international political philosophy. Interesting and distinctive feature of the work in an extensive introduction and conclusion, the aim is to show the philosophical and scien-tific works of the first thinkers of liberalism, conservatism and Marxism in the context of history and political philosophy and philosophy of since. Somewhat different nature is the third chapter which primarily relates to the core philosophy of Marxism, philosophy ignores the side (thought perhaps a more appropriate word is the word „side” in a negative sense) of this trend (Leninism, Stalinism) and examines the contemporary neomarxism choice theory of political and economic structure of the world to presenting an interesting yet scientific modification of Marxism theory which interestingly did not have a deeper expression of international law. Work exceeds the permitted limits of its ca-pacity but the aim of the author was the most informative but also the most accurate and holistic approach to the most significant elements of philosophy in the analysis of the philosophical founda-tions of foreign policy.
Key words:philosophy, history, international relations, war

NOWOŻYTNA FILOZOFIA LIBERALIZMU, KONSERWATYZMU I MARKSIZMU W ASPEKCIE POLITYKI MIĘDZYNARODOWEJ I ZJAWISKA WOJNY pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Artykuł jest próbą wyodrębnienia poszczególnych elementów filozofii nowożytnej, które, po pierw-sze, odegrały istotny wpływ w uformowaniu fundamentów stosunkowo nowej nauki, jaką są sto-sunki międzynarodowe, a po drugie, w istotny sposób wpłynęły na politykę zagraniczną państw w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Tekst składa się z czterech części, pierwsze trzy stanowią całościową syntezę istotnych elementów twórczości wybranych, najważniejszych myślicieli poli-tycznych okresu od XVI do XIX wieku, których przemyślenia w istotny sposób uformowały teorię i praktykę dwudziestowiecznej polityki zagranicznej. Część czwarta stanowi syntetyczne podsumo-wanie najważniejszych tez poszczególnych myślicieli, które ma ukazać ewolucję wiedzy na ten temat. Ciekawym i wyróżniającym elementem pracy jest rozbudowany wstęp i zakończenie, których celem jest ukazanie twórczości filozoficzno-naukowej pierwszych myślicieli liberalizmu, konserwatyzmu i marksizmu w kontekście historii i filozofii politycznej, jak również w mniejszym stopniu filozofii nauki. Nieco odmienny charakter ma część trzecia, która odnosi się do rdzenia filozofii marksizmu. Pomijając filozofie boczne (choć być może właściwszym słowem jest słowo „uboczne” w negatyw-nym znaczeniu tego słowa) tego nurtu (np. leninizm, stalinizm), opisano w niej współczesną, wybra-ną neomarksistowską teorię struktury polityczno-ekonomicznej świata, celem zaprezentowania ciekawej, a zarazem naukowej modyfikacji teorii marksistowskiej, która, co ciekawsze, nie miała głęb-szego wyrazu międzynarodowego, ale istotnie wpłynęła na przebieg procesów międzynarodowych.
Słowa kluczowe: filozofia, historia, stosunki międzynarodowe, wojna


Patrycja Zając
I rok studiów III stopnia, Nauki o polityce,
Zakład Stosunków Międzynarodowych, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej
Plac Litewski 3, 20-080 Lublin, patrycja.zajac1@gmail.com

THE SOCIAL CONSTRUCTION OF KOSOVO'S INDEPENDENCE-pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. This article analyzes the sovereignty of Kosovo, using social theory of international relation. It pre-sents the evolution of the definition of sovereignty as well as conflicts between the principle of self-determination and territorial integrity of Kosovo, as an example. Immaterial factors (mainly national identity) affects the formation of national interest, including the establishment of an independent state. Culture, history and national myths are essential for creating behavior on both sides of the conflict. This article presents the main determinants of Kosovo's sovereignty – territory, population, authority.
Key words:Serbia, Kosovo, Albania, independence, social theory of international relations

SPOŁECZNA KONSTRUKCJA NIEPODLEGŁOŚCI KOSOWA pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Artykuł stanowi próbę analizy suwerenności Kosowa z zastosowaniem społecznej teorii stosunków międzynarodowych. Przedstawia ewolucję definiowania suwerenności oraz ukazuje konflikt zasady samostanowienia narodów i integralności terytorialnej na przykładzie Kosowa. Prezentuje znaczenie norm i wartości dla funkcjonowania środowiska międzynarodowego. Wskazuje, jaki wpływ odegra-ły czynniki niematerialne (głównie tożsamość narodowa) na ukształtowanie interesów narodowych, w tym niepodległego państwa. Kultura, historia i mity narodowe mają kluczowe znaczenie dla kreowania zachowań obu stron konfliktu. Artykuł prezentuje główne wyznaczniki suwerenności Kosowa – terytorium, ludność, władzę.
Słowa kluczowe: Kosowo, Serbia, Albania, niepodległość, społeczna konstrukcja stosunków międzynarodowych


Marcelo Javier de los Reyes
Licenciado en Historia graduado en la Facultad de Filosofía y Letras de la Universidad de Buenos Aires. Doctorando en Ciencia Política en la Pontificia
Universidad Católica Argentina. Presidente del Centro de Estudios Internacionales para el Desarrollo (CEID), Buenos Aires, Argentina. jreyes1@ceid.edu.ar


LAS AMENAZAS A LA DEMOCRACIA SEGÚN TOCQUEVILLE. LA „TIRANÍA DE LAS MAYORÍAS” EN LOS TIEMPOS ACTUALES -pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. En este se aborda la visión de Tocqueville respecto a las virtudes de la democracia en los Estados Unidos, particularmente respecto a la „igualdad de condiciones” pero también se refiere a las amenazas que pueden afectar a esa forma de gobierno: la posibilidad de caer en el despotismo y la tiranía de las mayorías.A partir de ese punto analiza cómo estas dos amenazas avanzan en las democracias americanas y, en la actualidad, han dado lugar a que se hable de „neopopulismos”, lo que alude a la existencia de gobiernos de neto corte populista en el pasado. Varias naciones de América atravesaron por esa forma de hacer política, la cual ha dejado serias secuelas tanto en los partidos políticos, en las instituciones como en las respectivas sociedades. Luego de superar los gobiernos militares que dominaron la vida política de la región y tras el retorno de la democracia, el autor considera que el populismo se conquistó nuevamente en la forma de gobernar en numerosos países.
Key words:Tocqueville, democracia, cesarismo, populismo, neopopulismo

THREATS TO DEMOCRACY IN TOCQUEVILLE.„THE TYRANNY OF MAJORITIES” IN MODERN TIMES pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. This article is addressed to Tocqueville's vision regarding the virtues of democracy in the United States, particularly regarding the „iqual conditions” but also refers to threats that can affect that form of ruling: the possibility of falling into despotism and tyranny of majorities. From that point it analyzes how these two threats advance in American democracies and, at pre-sent, have given rise to talk of „neopopulism”, which refers to the existence of net populist govern-ments in the past. Several American nations went through this kind of politics, which has left serious consequences both to political parties, institutions and in the respective societies. After overcoming the military governments that dominated the political life of the region and after the return of democ-racy, the author considers that populism has become entrenched again in the form of government in many countries.
Key words: Tocqueville, democracy, Caesarism, populism, neopopulism


Kinga Smoleń
Faculty of Political Science, Maria Curie-Skłodowska University Lublin
Lithuanian Square 3, 20-080 Lublin, kinga_smolen@onet.eu


THE ARAB SPRING IN SYRIA. IMPLICATIONS FOR TURKEY'S REGIONAL POLICY -pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. The events of the Arab Spring in Syria have led to the re-evaluation of Turkey's regional policy and forced it to make a choice: whether to, acting in compliance with the expectations of its Western allies, e.g. the United States, promote the rules of democracy in the Middle East and firmly react against any cases of human rights' violation, simultaneously showing the direction of necessary changes in the region, or to act in compliance with the definition of the international policy Strategic Depth: „no problems with neighbours”, which excludes any interference in the internal politics of other countries, to continue pragmatic co-operation with all political centres, including the authoritari-an regimes. The policy of the protection of democracy and human rights has been chosen. This decision, on the one hand, strengthens Turkey's relations with Western countries. On the other hand, it may lead to an open conflict with a direct neighbour, Syria, which constitutes a serious threat to Turkey's security and may result in negative consequences for its economic development, energy security, and economic relations with the Middle East partners.
Key words:global governance, international decision-making, globalization

ARABSKA WIOSNA W SYRII. KONSEKWENCJE W POLITYCE REGIONALNEJ TURCJI pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Wydarzenia arabskiej wiosny w Syrii przyczyniły się do przewartościowania polityki regionalnej Republiki Turcji. Państwo to zmuszone zostało do dokonania wyboru. Czy zgodnie z oczekiwaniami zachodnich sojuszników, w tym m.in. Stanów Zjednoczonych, promować na ob-szarze Bliskiego Wschodu zasady demokracji i zdecydowanie reagować na przypadki łamania praw człowieka, wskazując tym samym kierunek niezbędnych przemian w regionie. Czy nawiązując do zawartej w koncepcji polityki zagranicznej strategiczna głębia zasady: „zero problemów z sąsiada-mi”, która wyklucza ingerencję w politykę wewnętrzną innych państw, kontynuować pragmatyczną współpracę ze wszystkimi ośrodkami politycznymi, w tym z reżimami autorytarnymi. Zwyciężyła polityka ochrony demokracji i praw człowieka. Decyzja ta z jednej strony zacieśnia relacji Turcji ze strukturami zachodnimi, z drugiej, naraża na otwarty konflikt z bezpośrednim sąsia-dem – Syrią. Konflikt ten poważnie zagraża jej bezpieczeństwu oraz ma negatywne konsekwencje dla jej rozwoju ekonomicznego, bezpieczeństwa energetycznego, a także powiązań gospodarczych z partnerami z Bliskiego Wschodu.
Słowa kluczowe: Turcja, arabska wiosna, Syria, strategiczna głębia, Bliski Wschód