TEKA
Komisji Politologii i Stosunków Międzynarodowych XII/2017.
Commission of Political Science and International Affairs

Spis treści - plik PDF

Strona redakcyjna - editorial page - plik PDF

Elizabeth Freund Larus*
Shirley Naa-kowaa Martey Hargis**
*Waple Professor of Political Science and International Affairs at the University of Mary Washington and President of E Larus Consulting
e-mail: elarus@umw.edu
**Research Assistant at E Larus Consulting


U.S. President Obama’s China Policy:A Critical Assessment-pełny artykuł (full article) - plik PDF

Abstract: US China policy has shown remarkable consistency throughout the past quarter century despite the ideological differences of US presidents. US presidents who subscribe to the liberal school of international relations have commonly sought to engage adversaries, to bring about positively change in the adversary. Realists are more likely to try to limit an adversary’s influence by containing its power. Since the early 1990s, US presidents have employed both containment and engagement. The most liberal US president in the past 25 years, Barack Obama initially pursued engagement policy with China. Sensing China’s challenge to US dominance of the Asia-Pacific, President Obama gradually adopted elements of containment policy. This article assesses the Obama administration’s China policy. Specifically, it asks if US President Barack Obama pursued a divergent China policy. It finds that the Obama Administration’s rebalance to the Asia-Pacific policy is consistent with the US China policies of earlier administrations.
Key words: US China policy, Barack Obama, Asia-Pacific region

Polityka prezydenta B. Obamy wobec Chin – analiza krytyczna-pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie: Polityka Stanów Zjednoczonych prowadzona wobec Chin w ciągu ostatniego ćwierćwiecza, pomimo różnic ideologicznych występujących pomiędzy kolejnymi prezydentami USA, odznaczała się wyjątkową spójnością. Prezydenci Stanów Zjednoczonych, których polityka zagraniczna była zbieżna z liberalną szkołą stosunków międzynarodowych, z reguły starali się oponentów angażować, aby w ten sposób doprowadzić do ich pozytywnej przemiany. Realiści z kolei próbują ograniczyć wpływ przeciwnika i powstrzymują jego potęgę. Od wczesnych lat 1990-tych prezydenci USA stosowali zarówno powstrzymywanie, jak i zaangażowanie. Najbardziej liberalny spośród prezydentów USA na przestrzeni ostatnich 25 lat, Barack Obama początkowo prowadził wobec Chin politykę angażowania. Dostrzegając jednak, iż Chiny coraz wyraŸniej stanowią wyzwanie dla dominacji USA w regionie Azji i Pacyfiku, stopniowo wdrożył elementy polityki powstrzymywania. Prezentowany artykule zawiera analizę polityki administracji B. Obamy wobec Chin, w szczególności rozważa się w nim, czy polityka ta była spójna. We wnioskach stwierdzono, że zrównoważenie polityki administracji Obamy wobec Azji i Pacyfiku jest zgodne z amerykańską polityką Chin z czasów poprzednich administracji.
Słowa klucze: Polityka USA wobec Chin, Barack Obama, region Azji i Pacyfiku



David Jervis
Faculty of Political Science Maria Curie-Skłodowska University in Lublin
e-mail: profjervis@gmail.com


Obama and the Middle East- pełny artykuł (full article) - plik PDF

Abstract: This article provides an overview of the Obama administration’s policies in the Middle East. At the outset, its priorities were to reduce the American role in the region and promote peace between Israelis and Palestinians. The Arab Spring introduced a number of new and novel issues that the administration had to confront. For the most part, Obama failed to reach his goals, so the final section seeks to contextualize and explain those failures.
Key words: Barack Obama, Middle East, Arab Spring, Middle East peace

Polityka B. Obamy wobec Bliskiego Wschodu- pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie: W artykule dokonano analizy polityk administracji prezydenta B. Obamy wobec Bliskiego Wschodu. Od samego początku ich priorytetem była redukcja roli USA w regionie oraz promowanie pokoju między Izraelczykami a Palestyńczykami. Arabska Wiosna przyczyniła się do powstania wielu nowych, wcześniej nie występujących wyzwań, z którymi musiała się zmierzyć administracja. Prezydent Obama nie osiągnął większości swoich celów, a wyjaśnienie kontekstu i przyczyn tych niepowodzeń zawarto w podsumowaniu artykułu.
Słowa klucze: Barack Obama, Bliski Wschód, Arabska Wiosna, pokój na Bliskim Wschodzie



Marcin Fatalski
Institute of American Studies and Polish Diaspora Jagiellonian University
email: marcin.fatalski@uj.edu.pl


From Continuity to Breakthrough: The Obama Administration’s Policy In Latin America-pełny artykuł (full article) - plik PDF

Abstract: The election of Barack Obama aroused grand expectations in Latin America. Obama was expected to rejuvenate inter-American relations neglected by George W. Bush’s administration. However, the United States no longer sees Latin America as “the most dangerous area in the world.” Economic crises and international problems that Obama’s administration had to face contributed to Latin America not being a top priority for Washington. One of the first challenges for the new administrations was removal of the Honduran president by the military. The United States adopted pragmatic standpoint and kept the Honduran conflict at a distance – there was no hope of the constitutional president regaining his position, regardless of sanctions or political pressure from Washington. Obama’s administration contributed considerably to success of the peace process in Colombia. Stabilizing the situation in Colombia remained one of the security priorities of the Obama administration. It did not limit its activity to Plan Colombia, but took an active part in the peace talks and supported the agreement. Obama administration also expanded the goals of the Mérida Initiative to go beyond traditional, military methods of fighting criminal organizations. US intended to strengthen the rule of law in Mexico. The greatest achievement of this administration was normalization of the relations with Cuba, a truly revolutionary step. It was possible because of the change in the outlook of US public opinion on the matter of normalization, pressure from Latin American countries, and the change in the Cuban regime’s approach to the US.
Key words: U.S. Latin American policy, Obama administration, Cuba, Plan Colombia, democracy, Mérida Initiative

Od ciągłości do przełomu: polityka Obamy w Ameryce Łacińskiej-pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie: Wybór Baracka Obamy wzbudziły wielkie oczekiwania w Ameryce Łacińskiej. Oczekiwano, że Obama odnowi stosunki międzyamerykańskie zaniedbane przez administrację George’a W. Busha. Jednak Stany Zjednoczone już nie postrzegają Ameryki Łacińskiej jako „najbardziej niebezpiecznego obszaru na świecie”. Kryzys gospodarczy i problemy międzynarodowe, z którymi administracja Obamy musiała się zmierzyć, przyczyniły się do tego, że Ameryki Łacińskiej nie stała się priorytetem w polityce Waszyngtonu. Jednym z pierwszych wyzwań dla nowej administracji było usunięcie przez wojsko prezydenta Hondurasu. Stany Zjednoczone przyjęły w tej sprawie pragmatyczne stanowisko i trzymały się od niej z daleka. gdyż nie było nadziei, że konstytucyjny prezydent odzyska swoje stanowisko niezależnie od sankcji lub presji politycznej Waszyngtonu. Administracja Obamy przyczyniła się znacząco do sukcesu procesu pokojowego w Kolumbii. Stabilizowanie sytuacji w tym państwie pozostawało jednym z priorytetów polityki bezpieczeństwa administracji Obamy. Polityka ta nie ograniczała się realizacji planu Colombia, lecz oznaczała też czynny udział w rozmowach pokojowych i wsparcie porozumienie. Administracja Obamy rozszerzyła także cele programu Mérida Initiative wykraczając poza tradycyjne, wojskowe metody walki z organizacjami przestępczymi. USA zamierzały wzmocnić rząd prawa w Meksyku. Największym osiągnięciem tej administracji jest normalizacja stosunków z Kubą, był to prawdziwie rewolucyjny krok. Stało się to możliwe ze względu na zmianę poglądów opinii publicznej w Stanach Zjednoczonych na temat normalizacji, presji ze strony państw Ameryki Łacińskiej oraz zmiany podejścia kubańskiego reżimu wobec USA.
Słowa klucze: Polityka latynoamerykańska Stanów Zjednoczonych, administracja Obamy, Kuba, plan Colombia, demokracja, program Mérida Initiative



Grzegorz Gil
Faculty of Political Science Maria Curie-Skłodowska University in Lublin
e-mail: greg.gil@umcs.pl


The Obama Administration’s State-Building in Afghanistan-pełny artykuł (full article) - plik PDF

Abstract: The article is focused on armed state-building in Afghanistan during the presidency of Barack Obama (2009–2017). The Afghan war was strongly debated in the early Obama administration, divided into proponents of an Al-Qaeda-focused approach (the Biden approach) with its limited military presence and those supporting a stronger military footing (the McChrystal approach). While the first Obama term employed counterinsurgency (COINtainment), the second employed a “non-kinetic” model and a phased withdrawal. Thus, the US has shifted its role from a regime-changer (but not a game-changer) with an anti-Taliban attitude to “Afghanistan good enough”. Finally, the author argues that there were only some enclaves of state-building “in” Afghanistan as the country is extremely resistant to international engineering. The US’s inconsistent, back-and-forth approach to Afghanistan should also be assessed in the context of the Taliban’s re-emergence.
Keywords: Afghanistan, intervention, Obama administration, state-building

Budowanie państwa w Afganistanie w trakcie prezydentury Baracka Obamy-pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie: Problematyka artykułu koncentruje się na zbrojnym budowaniu państwa w Afganistanie w trakcie dwóch kadencji prezydenta Baracka Obamy (2009–2017). Afganistan traktowany jest w kategoriach państwa postinterwencyjnego. Autor przedstawia podejścia USA do interwencji państwotwórczej po 2009 r., które oscylowały wokół dwóch przeciwstawnych opcji: antyterrorystycznej z ograniczoną obecnością militarną USA w Afganistanie (m.in. Joe Biden) oraz przeciwpartyzancką (gen. Stanley McChrystal). O ile w trakcie pierwszej kadencji dominowało podejście przeciwpartyzanckie (COIN) do interwencji, po 2013 r. operacja zaczęła przybierać mniej kinetyczny kształt z docelowym wygaszeniem operacji „Trwała Wolność” (OEF). Równolegle doszło do zmiany roli USA, które ze stojącego za zmianą reżimu interwenta przeobraziły się w zwolennika Afganistanu „w wersji minimum”. Biorąc pod uwagę historyczną odporność Afganistanu na wpływy zewnętrzne, Autor suponuje jedynie fasadowy charakter koalicyjnego budowania państwa w Afganistanie. Ocena szeregu niespójności w polityce USA wobec Afganistanu powinna być także dokonana w kontekście odnowy sił Talibanu.
Słowa klucze: Afganistan, interwencja, prezydentura Baracka Obamy, budowanie państwa



Teresa Łoś-Nowak
Profesor emerytowana Uniwersytetu Wrocławskiego


Janusowe oblicze państwa i współczesne metafory państwowości-pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie: Artykuł podejmuje temat złożoności fenomenu państwa oraz (nie)zmienności jego atrybutów. Zawarta w nim analiza z jednej strony wpisuje się neorealistyczny nurt badań nad stosunkami międzynarodowymi, z drugiej zaś czerpie z dorobku komunitarianizmu zakładającego, iż państwo, suwerenność, władza, a nawet anarchia w stosunkach międzynarodowych może efektywnie funkcjonować w globalnym społeczeństwie, o ile jest zdolne przekroczyć utarte schematy w myśleniu o jego podstawowych i historycznie kształtowanych atrybutach. Celem artykułu jest zdefiniowanie – istotnych dla obecności państwa w systemie międzynarodowym i w systemie stosunków międzynarodowych – wyzwań i zagrożeń z którymi jest ono konfrontowane oraz pokazanie, jak zmienia się to, co stanowiło do niedawna o jego atrakcyjności, a w postnowoczesnej rzeczywistości staje się znaczącym ogranicznikiem w aktywności międzynarodowej. Autorka dekonstruuje i bada desygnaty państwa i państwowości na płaszczyŸnie ontologicznej, jak również rozważa także kwestie epistemologiczne dotyczące sposobu wyjaśniania faktu, iż pomimo zmian, jakim podlegają desygnaty państwa i państwowości, to ono samo jest wciąż ważnym elementem systemu międzynarodowego. Słowa kluczowe: państwo, atrybuty państwa, polityka zagraniczna, metafory ładu międzynarodowego i państwa, teoria stosunków międzynarodowych
Janus’s face of a state and modern metaphors of a statehood-pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary: The article provides through analysis of complexity of a state and (un)changeabilityof its attributes. On the one hand, it is based on a neo-realist theory of IR , and on the other hand it draws on communitarianism, assuming that a state, sovereignty, power and even a state of anarchy in international relations can effectively function and contribute to the global society under certain conditions. The aim of the article is to define the challenges and threats for a state in the international system and in the system of international relations, as well as to show how it has been developing. The author deconstructs and reexamines a state and state attributes on an ontological level, and also takes up epistemological issues on how to explain the fact that, despite the changes in the designations of state and statehood, state is still an important element of the international system.
Keywords: state, attributes of the state, foreign policy, metaphors of international order and state, theory of international relations



Tomasz Pawłuszko
Wydział Prawa, Administracji i Z arządzania Uniwersytet Jana Kochanowskiego w K ielcach
ul. ul. Œwiętokrzyska 21, 25–406 Kielce
e-mail: tomaszpawluszko@ujk.edu.pl
Analiza gospodarki-świata według Fernanda Braudela-pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie: Artykuł przedstawia zarys koncepcji światowego systemu gospodarczego w ujęciu Fernanda Braudela. Tematyka ta wiąże się z niemal równoległą teorią systemu-świata Immanuela Wallersteina, ale jest praktycznie nieznana w bieżącej literaturze. Autor zamierza zbadać kategorie pojęciowe i wątki teoretyczne francuskiego historyka pod kątem ich zastosowania we współczesnej analizie stosunków międzynarodowych. Koncepcja Braudela odwołuje się do teorii historii gospodarczej, teorii centrum-peryferie oraz studiów nad kapitalizmem i władzą polityczną. Wybór tego tematu jest powiązany z szerszymi pracami nad uwarunkowaniami pozycji regionu europejskiego w gospodarce światowej.
Słowa kluczowe: Fernand Braudel, system-świat, Immanuel Wallerstein, centra i peryferie, Annales
Fernand Braudel’s Approach to World-Economy Analysis.-pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary: This article outlines the concept of the global economic system according to Fernand Braudel. This topic is related to the almost simultaneously formulated theory of the world-system by Immanuel Wallerstein, but remains almost unknown in the current literature. The author intends to examine the conceptual categories and theoretical themes developed by of the French historian to examine their application in contemporary analysis of international relations. Braudel’s concept refers to the theory of economic history, the periphery-center theory, and the study of capitalism and political power. The selection of this theme is linked to broader work on the determinants of the position of the European region in the world economy.
Keywords: Fernand Braudel, system-world, Immanuel Wallerstein, centers and periphery, Annales



Maja Głuchowska-Wójcicka
Instytut Prawa i N auk o Bezpieczeństwie Wyższa Szkoła Bankowa w Gdańsku,
e-mail: mgluchowska@wsb.gda.pl


Bezpieczeństwo środowiska obszarów arktycznych-pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie: Wpływ zmian klimatycznych Arktyki, z uwagi na szczególny charakter jej ekosystemów, jest tam bardziej odczuwalny niż w innych częściach świata. Pojawiające się możliwości eksploracji i eksploatacji Arktyki stanowią zagrożenie dla środowiska arktycznego. Jego ochrona obecnie oparta jest na zbyt wielu, często niespójnych umowach międzynarodowych, prawie wewnętrznym państw arktycznych oraz na zaleceniach Rady Arktycznej. Ryzyko powstania nieodwracalnych szkód jest szczególnie wysokie w razie wycieku ropy naftowej z platformy wiertniczej lub zbiornikowca. Wobec takiego stanu rzeczy, coraz bardziej widoczna staje się potrzeba opracowania nowych międzynarodowych regulacji prawnych dla ochrony środowiska morskiego Arktyki.
Słowa kluczowe: Arktyka, ochrona środowiska, globalne ocieplenie, żegluga, rybołówstwo, wydobycie

The Arctic environmental protection-pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary: The Arctic is a region where the climate changes take place more rapidly than in other parts of the world. The effects of global warming in the Arctic, such as increased shipping opportunities as well as access to natural resources (especially oil and gas), could lead to significant changes in the Arctic environment. The Arctic, which is becoming a region of strategic importance in international relations, needs an effective governance that can preserve the region from tensions and increased competition among the states, and private companies. The Arctic Council, formally established by the Ottawa Declaration of 1996 as a high level intergovernmental forum, seems to have the greatest legitimacy to coordinate the region. Unfortunately the Arctic Council operates mostly on a soft law basis. The hard law can be found in many different conventions. The most important is the Convention of the law of the sea, but there are gaps in environmental regulations over the Arctic region both at international and domestic levels. Special laws are needed to ensure: the regulation, prevention, and response to pollution by oil and other containments; the protection and rational use of Arctic resources; and the conservation of the Arctic marine areas and natural landmarks.
Key words: Arctic, environmental protection, shipping, exploration, exploitation, global warming.



Karolina Chyla
Uniwersytet W rocławski Wydział N auk S połecznych
e-mail: karolina.chyla@uwr.edu.pl
Polityka Islandii wobec Arktyki w kontekście wyzwań dla bezpieczeństwa w regionie-pełny artykuł (full article) - plik PDF


Streszczenie: Islandia, pomimo, iż jest w wymiarze geograficznym stosunkowo mały państwem, to w regionie A rktyki stara się prowadzić aktywną i ambitną politykę zagraniczną. W iąże się z tym konieczność opracowania strategii która pozwoliłaby zrealizować żywotne interesy I slandii i jednocześnie zapewnić, by przewidywana eksploatacja różnorodnych zasobów A rktyki nie wpłynęła negatywnie na bezpieczeństwo państwa. P rezentowany artykuł zawiera analizę koncepcji polityki arktycznej I slandii oraz sposobów jej implementacji, ze szczególnym uwzględnieniem głównych wyzwań i problemów, jakie mogą stać na drodze tego państwa w budowaniu stabilnej pozycji w regionie.
Key words: Islandia, A rktyka, wyzwania dla bezpieczeństwa


Iceland’s P olicy T owards the A rctic in the C ontext of S ecurity C hallenges in the Region-pełny artykuł (full article) - plik PDF

Abstract: Iceland, despite being a relatively small geographic country, is trying to pursue an active and ambitious foreign policy in the A rctic region. T his implies the need to develop a strategy that would realize I celand’s vital interests and at the same time ensure that the anticipated exploitation of the various A rctic resources does not adversely affect the security of the state. T his paper presents an analysis of the concept of I celand’s A rctic policy and the ways in which it is implemented, with particular emphasis on the main challenges and problems that the state can play in building a stable position in the region.
Key words: Iceland, A rctic, security challenges



Agnieszka Joanna Legutko
Wydział Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
e-mail: legutko.a@gmail.com
Significance of Polar Research for Svalbard’s Economy-pełny artykuł (full article) - plik PDF


Abstract: The aim of the following paper is to present ongoing changes in Svalbard’s economy and to emphasize influence of scientific research for specific economic structure of the archipelago. To start with, author briefly describes main periods in history of this area, though the main focus is on present situation, so downturn of coal mining along with growing presence of scientists, development of University Centre in Svalbard and popularization of polar tourism. Thanks to combining quantitative methods, as well as direct observation and interviews with inhabitants during author’s stay in Svalbard in summer 2015, the paper answers the research question how does polar research influences Svalbard’s economy.
Key words: Svalbard, Spitsbergen, economy of Svalbard, polar research in Svalbard, University Centre in Svalbard, coal industry in Svalbard


Znaczenie badań naukowych dla gospodarki Svalbardu-pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie:. Celem poniższego artykułu jest przedstawienie aktualnych zmian w sytuacji ekonomicznej Svalbardu oraz podkreślenie wpływu badań naukowych na szczególną strukturę gospodarczą archipelagu. Na początku autorka krótko opisuje główne okresy w historii tego obszaru, jednak główny nacisk jest położony na bieżącą sytuację, a więc spadki w przemyśle wydobywczym przy jednoczesnym wzroście obecności naukowców, rozwoju Centrum Uniwersyteckiego na Svalbardzie, a także rosnącej roli turystyki polarnej. Dzięki zastosowaniu metod ilościowych, a także bezpośredniej obserwacji i wywiadów z mieszkańcami podczas pobytu autorki na archipelagu latem 2015 r., opracowanie odpowiada na pytanie badawcze, w jaki sposób badania polarne wpływają na gospodarkę Svalbardu.
Key words: Svalbard, Spitsbergen, gospodarka Svalbardu, badania polarne na Svalbardzie, przemysł wydobywczy na Svalbardzie, Centrum Uniwersyteckie Svalbard.



Michał Łuszczuk
Wydział Politologii Uniwersytet Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie
e-mail: michal.luszczuk@poczta.umcs.lublin.pl
Dyplomacja naukowa jako forma współpracy i rywalizacji w Arktyce-pełny artykuł (full article) - plik PDF


Streszczenie: W kontekście wyzwań wynikających z nasilających się następstw zmian klimatu oraz wzrostu międzynarodowego znaczenia regionu Arktyki pojawia się istotne zagadnienie specyfiki relacji zachodzących współcześnie między naukowcami a dyplomatami oraz politykami w zakresie kształtowania oraz realizowania polityki zagranicznej państwa. W artykule w oparciu o koncepcję dyplomacji naukowej oraz analizę wybranych przykładów interakcji pomiędzy światem nauki oraz polityki zagranicznej w A rktyce wskazuje się na dwuwymiarowy charakter dyplomacji naukowej. Z jednej strony jest to wymiar narodowy – ukierunkowany na realizację partykularnych interesów państw, z drugiej zaś wymiar międzynarodowy – służący rozwojowi współpracy regionalnej i rozwiązywaniu wspólnych problemów. Ta specyficzna natura dyplomacji naukowej oznacza, iż stanowić może ona we współczesnych stosunkach międzynarodowych zarówno instrument rywalizacji, jak też mechanizm współpracy.
Słowa klucze: dyplomacja naukowa, dyplomacja, międzynarodowa współpraca naukowa, Arktyka


Science diplomacy as a form of cooperation and rivalry in the Arctic.-pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary: In the context of the challenges posed by the intensifying effects of climate change and the growing international importance of the Arctic, the question about relationship between scientists and diplomats and political decision-makers in process of shaping and implementing foreign policy has been emerging. This article – based on the concept of scientific diplomacy and analysis of selected examples of interactions between the world of science and world of foreign policy in the Arctic region – indicates the two-dimensional nature of a scientific diplomacy. On the one hand, there is a national dimension – oriented towards the realization of state’s own interests and on the other there is an international dimension oriented towards developing regional cooperation and solving common problems. This specific nature of scientific diplomacy means that it can be perceived both as a instrument of rivalry and a mechanism of cooperation in contemporary international relations.
Keywords: scientific diplomacy, diplomacy, international scientific cooperation, Arctic.