|
|
|
TEKA Komisji Ochrony i Kształtowania Środowiska Przyrodniczego XIV/2017.
Commission of Protection and Formation of the Natural Environment
Redakcja - pełny artykuł (full article) - plik PDF
Spis treści - pełny artykuł (full article) - plik PDF
Andrzej Demetraki-Paleolog*, Joanna Sender**, Marcin Kolejko**
* Department of Hydrobiology, University of Life Sciences in Lublin, Dobrzańskiego str. 37, 20-262 Lublin, Poland,
e-mail: andrzej.paleolog@up.lublin.pl
** Department of Landscape Ecology and Nature Conservation, University of Life Sciences in Lu-blin,
Dobrzańskiego str. 37, 20-262 Lublin, Poland, e-mail: marcin.kolejko@up.lublin.pl
FAUNISTIC SIMILARITY IN PLANKTONIC ROTIFER
ASSEMBLAGES FOUND IN SIX EUTROPHIC LAKES
SITUATED WITHIN OR BEYOND THE WATER SYSTEM
OF WIEPRZ-KRZNA CANAL (EASTERN POLAND)
- pełny artykuł (full article) - plik PDF
Abstract. Dratów, Krzczeń and Tomaszne lakes are linked by means of Wieprz-Krzna Canal. On the other hand, Bikcze, Mytycze and Plotycze lakes are not included in the water system of Wieprz-Krzna Canal. However, all these lakes are regarded as biologically valuable water reservoirs forming Łęczyńsko-Włodawskie Lakeland. They are shallow eutrophic lakes with varied water surface, different catchment area and diversified structure of catchment management. The qualitative and quantitative composition of planktonic rotifers was studied in spring, summer and autumn of 2012 and 2013. The studies revealed the presence of 67 Rotifera species with their mean density ranging from 119 ind. dm-3 in Tomaszne lake to 1441 ind. dm-3 in Bikcze lake. Dominants included few very common species of Brachionus angularis, Keratella cochlearis, Keratella cochlearis tecta, Keratella quadrata, Polyartchra vulgaris. Dominance structure and species diversity suggest a slightly higher ecological status of Mytycze lake, as compared to the remaining eutrophic reservoirs. Faunistic differences observed among rotifer assemblages inhabiting individual lakes were signifi-cantly bigger than those registered in the successive study years within the area of individual lakes. This property referred to all the reservoirs, both the ones linked with the water system of the canal and the lakes not included in the canal system. Bigger faunistic differences occurred among rotifer assemblages inhabiting the lakes of Wieprz-Krzna Canal system, as compared with the assemblages found in the lakes not included in the system.
Key words: Dratów lake, Krzczeń lake, Tomaszne lake, Bikcze lake, Mytycze lake, Płotycze lake, planktonic rotifers, faunistic similarity
PODOBIEŃSTWA FAUNISTYCZNE ZGRUPOWAŃ WROTKÓW PLANKTONOWYCH
SZEŚCIU JEZIOR EUTROFICZNYCH NALEŻĄCYCH I NIENALEŻĄCYCH
DO SYSTEMU WODNEGO KANAŁU WIEPRZ-KRZNA (WSCHODNIA POLSKA)
- pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie. Jeziora Dratów, Krzczeń i Tomaszne są połączone ze sobą Kanałem Wieprz-Krzna. Z kolei jeziora Bikcze, Mytycze i Płotycze nie należą do systemu wodnego Kanału Wieprz-Krzna. Wszystkie należą do cennych przyrodniczo zbiorników wodnych Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego. Są płytkimi jeziorami eutroficznymi o różnej powierzchni lustra wody, różnej po-wierzchni zlewni i różnej strukturze użytkowania zlewni. Wiosną, latem i jesienią 2012 i 2013 roku przeprowadzono w nich badania nad składem jakościowym i ilościowym wrotków planktonowych. Te badania pozwoliły na stwierdzenie 67 gatunków Rotifera o średnim zagęszczeniu wahającym się od 119 ind. dm-3 w jeziorze Tomaszne do 1441 ind. dm-3 w jeziorze Bikcze. Wśród dominantów znalazło się niewiele bardzo pospolitych gatunków: Brachionus angularis, Keratella cochlearis, Keratella cochlearis tecta, Keratella quadrata, Polyartchra vulgaris. Struktura dominacji oraz róż-norodność gatunkowa wskazują na nieco wyższy status ekologiczny jeziora Mytycze niż pozosta-łych jezior eutroficznych. Różnice faunistyczne pomiędzy zgrupowaniami wrotków zasiedlającymi różne jeziora były znacznie większe niż obserwowane pomiędzy kolejnymi latami badań w obrębie poszczególnych jezior. Właściwość ta dotyczyła wszystkich jezior i tych związanych z systemem wodnym kanału i tych niepołączonych kanałem. Większe różnice faunistyczne wystąpiły pomiędzy zgrupowaniami wrotków zasiedlającymi jeziora systemu Kanału Wieprz-Krzna niż tymi, które zasie-dlały jeziora niezwiązane z systemem kanału.
Słowa kluczowe: jezioro Dratów, jezioro Krzczeń, jezioro Tomaszne, jezioro Bikcze, Jezioro Myty-cze, jezioro Płotycze, wrotki planktonowe, podobieństwo faunistyczne
Marzena Furtak-Niczyporuk
Chair and Department of Public Health, Medical University of Lublin
Chodki str. 1, 20-093 Lublin, Poland, e-mail: marzenafurtakniczyporuk@umlub.pl
STORAGE OF DANGEROUS MEDICAL WASTES
IN MEDICAL SERVICE INSTITUTIONS
- pełny artykuł (full article) - plik PDF
Abstract. The problem of hazardous medical waste resulting from the provision of healthcare ser-vices by healthcare institutions is becoming increasingly relevant in the context of the need to ensure environmental protection and safety to human life and health. This requires efficient management of waste in order to minimise its level of hazard. The most common problems in this respect are found at the stage of the temporary storage of hazardous medical waste, as confirmed by irregularities reported over the last six years at healthcare institutions in the 388 (16.4%) from the Great Poland Province voivodship, which is the third voivodship in terms of hazardous medical waste generation in Poland. Violations of sanitary and building regulations in the storage of hazardous medical waste could lead to widespread infection and infectious diseases in humans and to the environment. This should be prevented through the introduction of continuing education for the personnel having direct contact with waste and for the management staff of healthcare institutions with a view to fostering awareness and responsibility regarding sanitary security and environmental protection.
Key words: waste, hazardous clinical waste, healthcare-institutions, waste management
MAGAZYNOWANIE NIEBEZPIECZNYCH ODPADÓW MEDYCZNYCH
W PODMIOTACH LECZNICZYCH
- pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie. Niebezpieczne odpady medyczne powstające w wyniku udzielania świadczeń opieki zdrowotnej przez podmioty lecznicze stają się istotnym problemem w kontekście zapewnienia bez-pieczeństwa życia i zdrowia ludzi oraz ochrony środowiska. Wymaga to prawidłowego gospodaro-wania tymi odpadami, tak aby zminimalizować zagrożenia. Najczęściej występujące problemy stwierdzane są na etapie czasowego magazynowania niebezpiecznych odpadów medycznych. Po-twierdzają to nieprawidłowości w tym zakresie stwierdzone w ciągu ostatnich sześciu lat w 388 podmiotach leczniczych (16,4%) z województwa wielkopolskiego, które jest trzecim województwem w kraju wytwarzającym najwięcej niebezpiecznych odpadów medycznych. Rażące naruszenia prawa sanitarnego i budowalnego przy magazynowaniu niebezpiecznych odpadów medycznych mogły prowadzić do szerzenia się zakażeń i chorób zakanych u ludzi oraz zagrożenia dla środowiska. Należy temu zapobiegać poprzez wprowadzenie kształcenia ustawicznego personelu mającego bez-pośredni kontakt z odpadami, a także kadry zarządzającej podmiotem leczniczym, celem zwiększenia świadomości i odpowiedzialności za bezpieczeństwo sanitarne oraz ochronę środowiska.
Słowa kluczowe: odpady, niebezpieczne odpady medyczne, podmioty lecznicze, gospodarka odpadami
Marcin Kolejko, Andrzej Demetraki-Paleolog, Joanna Sender
Department of Hydrobiology and Protection of Ecosystems
University of Life Sciences in Lublin, B. Dobrzańskiego str. 37, 20-627 Lublin, Poland
e-mail: kolejko@op.pl, joanna.sender@up.lublin.pl, Andrzej.paleolog@up.lublin.pl
ANALYSIS OF CHANGES IN THE STRUCTURE
OF ICHTHYOFAUNA IN THE POST EXCAVATION RESERVI-ORS
IN THE AREA OF CHODELKA RIVER (LUBLIN UPLAND)
- pełny artykuł (full article) - plik PDF
Abstract. Structure of fish communities of five small water reservoirs located near the Chodelka river was investigated during the years 2002, 2008 and 2016. In the analyzed water bodies seven fish were noted, representing four families: Cyprinidae (4 species) and Esocidae, Cobitidae, Peri-cidae and Ictaluridae (1 species each). In the structure of collected fish one protected species (M. fossilis) and one alien species (C. auratus gibelio) were presented. Domination structure of ichthyofauna showed considerable differences. Among the dominant species were: R. rutilus (all five reservoir) and C. auratus. The percentage of each fish species in the biomass was slightly different in relation to the structure of domination expressed by the number of identified individuals. Regard-less of the reservoir, larger share held: E. lucius, R. rutilus and C. auratus.
Key words: ichthyofauna, small water reservoir, Chodelka river (Poland)
ANALIZA ZMIAN W STRUKTURZE ICHTIOFAUNY
W ZBIORNIKACH POWYROBISKOWYCH W OBSZARZE ZLEWNI
RZEKI CHODELKI (WYŻYNA LUBELSKA)
- pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie. W latach 2002, 2008 i 2016 (w odstępach 6-letnich) przeprowadzono badania nad strukturą zespołu ichtiofauny w pięciu małych powyrobiskowych zbiornikach w zlewni rzeki Cho-delki. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, iż zbiorniki te łącznie zasiedla 8 gatunków ryb należących do 5 rodzin. Struktura ichtiofauny była bardzo zróżnicowana zarówno między poszczególnymi zbiornikami, jak i okresami badawczymi. W strukturze ilościowej dominowały: płoć oraz karaś srebrzysty. Z kolei w ogólnej masie ryb we wszystkich zbiornikach dominował szczupak, płoć oraz karaś srebrzysty. We wszystkich zbiornikach nielicznie występował piskorz. Wartość wskanika zróżnicowania gatunkowego była zróżnicowana i dość niska.
Słowa kluczowe: ichtiofauna, małe zbiorniki wodne, rzeka Chodelka
Weronika Maślanko*, Joanna Sender**
*Department of Ethology and Animal Welfare, Sub-Department of Game Management
University of Life Sciences in Lublin, Akademicka str. 13, 20-950 Lublin, Poland
e-mail: weronika.maslanko@up.lublin.pl
**Department of Hydrobiology and Protection of Ecosystems, University of Life Sciences in Lublin
Dobrzańskiego str. 37, 20-212 Lublin,
Poland; e-mail: joanna.sender@up.lublin.pl
APPLICATION OF A NEW MULTI-CRITERIA ABC METHOD
FOR ASSESSMENT OF THE ECOLOGICAL POTENTIAL
OF MOSTY AND ZAHAJKI DAM RESERVOIRS
pełny artykuł (full article) - plik PDF
Abstract. The aim of the study was evaluation of ecological potential of reservoirs, once complexes of fish ponds, which are currently covered by international form of nature conservation. An effort to identify the source of reservoirs water supply in biogenic substances has also been undertaken. Studied dam reservoirs, included in Natura 2000 site: a Special Protection Area (SPA) called Uroczysko Mosty- Zahajki (PLH060014). The Uroczysko Mosty-Zahajki consists of two neighboring, not very deep reservoirs: Mosty (390 ha) and Zahajki (240 ha), located in the Hanna rivers catchment area, a tributary of the Bug and Zielawa rivers entering the Krzna river. Studied reservoirs represented moderate (reservoir Zahajki) and bad (Mosty reservoir) ecological potential. The buffer zones of Mosty and Zahajki reservoirs were dominated by large forest complexes. The studied reservoirs are supplied with rivers and ditches contaminated with nutrients. Mosty and Zahajki reservoirs, in spite of moderate and poor ecological potential, increase the water resources of the area, have a positive impact on the circulation of water and increase the landscape and recreational values of region.
Key words: dam reservoirs, ABC multi-criteria method, buffer zone, physico-chemical parameters
ZASTOSOWANIE NOWEJ WIELOKRYTERIOWEJ METODY OCENY
POTENCJAŁU EKOLOGICZNEGO ZBIORNIKÓW RETENCYJNYCH
MOSTY I ZAHAJKI
- pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie. Celem pracy była ocena potencjału ekologicznego zbiorników retencyjnych w obrębie 3 stref linii brzegowej, litoralu oraz strefy buforowej ponadto określenie ródła zasilania wód zbiorników w substancje biogenne. Badany teren obejmuje obszar Natura 2000 PLH060014 Uroczysko Mosty-Zahajki. W ostoi znajdują się dwa sąsiadujące ze sobą niezbyt głębokie zbiorniki retencyjne: Mosty (390 ha) i Zahajki (240 ha). Są położone w zlewni rzeki Hanny, dopływu Bugu i Zielawy. Na podstawie przeprowadzonych analiz metodą ABC określono potencjał ekologiczny zbiorników Zahajki jako umiarkowany oraz zły w przypadku zbiornika Mosty. Na podstawie przeprowadzonej waloryzacji zbiornik Zahajki zaliczono do lekko antropogenicznie przekształconych akwenów, z niewielkimi walorami przyrodniczymi oraz zaburzeniami w funkcjonowaniu. Natomiast w zbiorniku Mosty, pomimo obfitego występowania makrofitów, zaznaczył się wyrany poziom transformacji, dlatego jego walory naturalne oceniono jako niskie. Zbiorniki retencyjne Mosty i Zahajki zasilane są przede wszystkim rowami i kanałami melioracyjnymi, naturalnymi ciekami zanieczyszczonymi, bogatymi w biogeny, takie jak fosforany i azotany. Na podstawie analizy parametrów fizyczno-chemicznych wody stwierdzono ich mniejsze stężenia w zbiorniku Mosty. Strefa buforowa badanych zbiorników retencyjnych zdominowana była przez duże kompleksy leśne.
Słowa kluczowe: zbiornik retencyjny, wielokryteriowa metoda ABC, strefa buforowa, parametry fizyczno-chemiczne
Zdzisław Michalczyk, Stanisław Chmiel, Sławomir Głowacki, Joanna Sposób,
Beata Zielińska
Department of Hydrology, Faculty of Earth Sciences and Spatial Management, Maria Curie-Skłodowska University in Lublin, Kraśnicka Ave. 2d, 20-718 Lublin, Poland
e-mail: zdzislaw.michalczyk@umcs.lublin.pl, stanislaw.chmiel@poczta.umcs.lublin.pl, slawek.glowacki@poczta.umcs.lublin.pl, joanna.sposob@poczta.umcs.lublin.pl, beataz@poczta.umcs.lublin.pl
HYDROLOGICAL CHARACTERISTICS
OF THE KRĘŻNICZANKA RIVER
- pełny artykuł (full article) - plik PDF
Abstract. The paper discusses the water resources of the Krężniczanka River catchment. The catch-ment with an area of 224.9 km2 is located south-west of Lublin. The characteristics of the groundwa-ters and runoff were determined based on hydrological and hydrogeological materials of the Depart-ment of Hydrology of the Maria Curie-Skłodowska University (UMCS). Mean runoff in the period from 2010 to 2016 amounted to 125.7 mm, precipitation 629.4 mm, and evapotranspiration 503.7 mm. A strong relationship was determined between the rhythm of runoff and groundwater level fluctuations. The contribution of groundwater supply in total runoff equalled 81.5%.
Key words: groundwaters, runoff, water balance, the Krężniczanka River, Lublin Upland
CHARAKTERYSTYKA HYDROLOGICZNA KRĘŻNICZANKI
- pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie. W pracy przedstawiono zasoby wodne dorzecza Krężniczanki opracowane na podsta-wie materiałów hydrologicznych i hydrogeologicznych Zakładu Hydrologii UMCS. Jej zlewnia o powierzchni 224,9 km2 położona jest na południowy zachód od Lublina, głównie na obszarze Rów-niny Bełżyckiej. Sieć rzeczna jest stosunkowo rzadka, co wynika z dobrej przepuszczalności podłoża skalnego. Rzeki są zasilane głównie wodami podziemnymi krążącymi w marglach, opokach i gezach górnej kredy, a lokalnie również skałach paleocenu i czwartorzędu. W 2009 r. założono w dolnym biegu rzeki automatyczny rejestrator stanów wody, z którego dane umożliwiły opracowanie dynami-ki i reżimu odpływu. Średni odpływ w latach 20102016 wynosił 125,7 mm, opad 629,4 mm, a ewapotranspiracja 503,7 mm. Stwierdzono dużą zgodność rytmu odpływu i zmian stanów wody podziemnej. Wielkość zasilania podziemnego w odpływie całkowitym wynosiła 81,5%.
Słowa kluczowe: wody podziemne, odpływ, bilans wodny, Krężniczanka, Wyżyna Lubelska
Teresa Nesteruk
Faculty of Natural Science, Department of Zoology, Siedlce University of Natural Sciences and Hu-manities, B. Prusa str. 12, 08-110 Siedlce,
Poland, e-mail: teresa.nesteruk@uph.edu.pl
THE ASSESSMENT OF SIMILARITY, SPECIES DIVERSITY
AND ABUNDANCE OF BENTHIC AND EPIPHYTIC FAUNAE
OF GASTROTRICHA IN FARM PONDS
- pełny artykuł (full article) - plik PDF
Abstract. The species diversity, density and similarity of Gastrotrich fauna of bottom sediments to epiphytic fauna in three farm ponds were investigated. In the studied habitats 31 species of Gastro-tricha belonging to the family of Chaetonotidae were found altogether. In bottom sediments of the ponds there were 29 and on plants 17 species of Gastrotricha. Three species (Heterolepidoderma gracile Rmane, 1927, Chaetonotus disjunctus Greuter, 1917 and Ch. oculifer Kisielewski, 1981) were found to be dominants in bottom sediments with the dominance over 10.0%. H. gracile and Ch. oculifer also occur on vegetation, but their dominance is significantly lower. In turn three species (H. macrops Kisielewski, 1981, H. ocellatum (Mečnikow, 1865) and Lepidodermella squamata (Dujardin, 1841) proved to be dominant on water vegetation, with the dominance over 10.0% in all studied ponds. The value of species diversity index H including the number of species and uni-formity of their dominance is from 2.76 to 2.93 for bottom sediments and from 2.60 to 2.72 for plants.
The total density of gastrotrich fauna in bottom sediments fluctuated from 350.0 to 920.0 103 in-div. m-2 and on elodeids from 520 to 1110 103 indiv. m-2. The density of gastrotrich fauna of elo-deids was higher than in bottom sediments in all the studied ponds. In each of the ponds examined, the differences are statistically significant.
The similarity between bottom sediment fauna and epiphytic fauna in each of the studied ponds, calculated according to the homogeneity index, was very low and ranged from 44% to 48%.
Key words: Gastrotricha, epiphytic fauna, bottom sediment fauna, farm ponds
OCENA PODOBIEŃSTWA, RÓŻNORODNOŚCI GATUNKOWEJ I OBFITOŚCI FAUNY
OSADÓW DENNYCH I FAUNY EPIFITYCZNEJ GASTROTRICHA
W STAWACH GOSPODARCZYCH
- pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie. Badano różnorodność gatunkową, gęstość i podobieństwo fauny Gastrotricha osadów dennych do fauny epifitycznej w trzech stawach gospodarczych. W badanych siedliskach stwierdzo-no łącznie 31 gatunków brzuchorzęsków należących do rodziny Chaetonotidae. W osadach dennych stawów stwierdzono 29 gatunków, a na roślinności wodnej 17 gatunków brzuchorzęsków. W osa-dach dennych dominowały trzy gatunki: Heterolepidoderma gracile Rmane, 1927, Chaetonotus disjunctus Greuter, 1917 i Ch. oculifer Kisielewski, 1981, H. gracile i Ch. oculifer występowały również na roślinności, ale ich dominacja była znacznie mniejsza. Na roślinności wodnej dominan-tami były: H. macrops Kisielewski, 1981, H. ocellatum (Mečnikow, 1865) i Lepidodermella squa-mata (Dujardin, 1841). Wartość wskanika różnorodności gatunków H', uwzględniająca liczbę gatunków i ich strukturę dominacji wynosiła od 2,76 do 2,93 dla osadów dennych i od 2,60 do 2,72 dla roślinności wodnej.
Zagęszczenie Gastrotricha w osadach dennych wahało się od 350,0 do 920,0 103 osobn. m-2 i na roślinności od 520 do 1110 103 osobn. m-2. Gęstość fauny brzuchorzęsków na elodeidach była znacząco większa niż w osadach dennych we wszystkich badanych stawach.
Podobieństwo fauny osadów dennych do fauny epifitycznej w badanych stawach, obliczone według wskanika jednorodności, było bardzo małe i wynosiło od 44 do 48%.
Słowa kluczowe: brzuchorzęski, fauna epifityczna, fauna osadów dennych, stawy gospodarskie
Krzysztof Pawlęga
Zoology, Animal Ecology and Wildlife Management, University of Life Sciences in Lublin
Akademicka str. 13, 20-950 Lublin, Poland, e-mail: krzysztof.pawlega@up.lublin.pl
FAUNISTIC AND ECOLOGICAL CHARACTERIZATION
OF CLICK BEETLES (COLEOPTERA: ELATERIDAE)
OF THE LASY JANOWSKIE RESERVE
pełny artykuł (full article) - plik PDF
Abstract. In a study on the click beetles (Coleoptera: Elateridae) of selected plant communities of the Lasy Janowskie Reserve, 21 species of these beetles were recorded 10 each in riparian forests and a sub-Atlantic mesic coniferous forest, 11 in a continental mixed coniferous forest, and 6 in wet grassland communities. The numbers of species in the communities was similar to numbers recorded in other, comparable areas of Poland, with the exception of the wet grasslands. Forest species that can also occur outside of forests Athous subfuscus and Dalopius marginatus were dominant. The biodiversity of the click beetle fauna in the communities was at an average level. An ecological and zoogeographical analysis was carried out as well
Key words: Elateridae, Coleoptera, Lasy Janowskie Landscape Park, reserve, species diversity, zoogeography, faunistics, ecology, plant communities
CHARAKTERYSTYKA FAUNISTYCZNO-EKOLOGICZNA
CHRZĄSZCZY SPRĘŻYKOWATYCH (COLEOPTERA: ELATERIDAE)
REZERWATU "LASY JANOWSKIE"
- pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie. W wyniku przeprowadzonych badań nad sprężykowatymi (Coleoptera: Elateridae) wybranych zbiorowisk rezerwatu Lasy Janowskie stwierdzono 21 gatunków tych chrząszczy po 10 w łęgach i suboceanicznym borze świeżym, 11 w kontynentalnym borze mieszanym i 6 w zbiorowiskach łąki wilgotnej. Liczba gatunków w badanych zbiorowiskach w porównaniu z innymi adekwatnymi obszarami Polski była zbliżona, z wyjątkiem wilgotnych łąk. Dominowały gatunki leśne, mogące występować w środowiskach pozaleśnych Athous subfuscus i Dalopius marginatus. Bioróżnorodność elaterofauny badanych zbiorowisk kształtowała się na średnim po-ziomie. Przeprowadzono także analizę ekologiczną i zoogeograficzną.
Słowa kluczowe: sprężykowate, Elateridae, Coleoptera, Park Krajobrazowy Lasy Janowskie, rezerwat, różnorodnośc gatunkowa, zoogeografia, faunistyka, ekologia, zbiorowiska roślinne
Kajetan Perzanowski
Institute of Landscape Architecture, The John Paul II Catholic University of Lublin, Poland,
Konstantynów str. 1H, 20-708 Lublin, Poland
WISENTS IN TRANSBOUNDARY POPULATIONS
A CHANCE OR A PROBLEM?
- pełny artykuł (full article) - plik PDF
Abstract. According to European Bison Pedigree Book, wisent population in Poland by the end of 2016 counted 1698 individuals, including 1455 animals in freedom. Therefore in Poland, live over 25% of presently living wisents, i.e. the largest population of this species in the world.
Next to our state borders, there are free ranging populations in Belarus Białowieska Forest about 480 individuals, in Ukraine National Park Beskyd Skolyvski 33, and Slovakia National Park Poloniny 27 wisents.
Planned is the establishment of new transboundary populations at Landscape Park of Lower Oder River Valley, at Romincka, and Augustowska Forests. In many places where transboundary populations already exist or are planned, their potential joint home ranges are divided by anthropo-genic (fencing Ukraine, Belarus) or natural barriers (Oder River Germany). The basic problem for creating such populations will be either elimination of such barriers or introduction of passages allowing for animals' movements.
Benefits provided by transboundary populations are: larger area of available habitats, a possibil-ity for the maintenance of larger populations, and a chance for mitigation of isolation among particu-lar herds.
However possible problems include: more difficult population management due to differences in formal status of the species in particular countries, complicated budgeting of costs connected with maintenance of such herds and compensation of damages, and a possibility for a transmission of infectious diseases, not occurring at territory of one of neighbouring countries.
Therefore, creation of transboundary populations of wisents is desirable regarding the possibility of extension of their home ranges and increase of effective numbers. Effectiveness of such initiatives will however depend upon a possibility for stable international agreements and routine cooperation. Very important is an establishment of an uniform formal status of this species in Europe or at last in EU member countries.
Key words: European bison, wisent, range of occurrence, population management, transboundary cooperation, barriers
ŻUBRY W POPULACJACH TRANSGRANICZNYCH
SZANSA CZY PROBLEM?
- pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie. W Polsce, według stanu podawanego w Księdze Rodowodowej Żubrów, na koniec roku 2016 żyło 1698 żubrów, w tym 1455 osobników w stanie wolnym. Oznacza to, że w naszym kraju jest ponad 25% wszystkich obecnie żyjących żubrów, a więc zdecydowanie największa na świecie populacja tego gatunku.
W sąsiedztwie naszych granic państwowych wolnościowe populacje żubra znajdują się w biało-ruskiej części Puszczy Białowieskiej (około 480 osobników), na Ukrainie w Narodowym Parku Beskid Skoliwski 33 żubry, i na Słowacji w Narodowym Parku Połoniny 27 osobników.
Planowane jest utworzenie kolejnych populacji transgranicznych w Parku Krajobrazowym Dol-nej Odry, w Puszczy Rominckiej i Puszczy Augustowskiej. W wielu miejscach, gdzie istnieją obec-nie lub są planowane transgraniczne populacje żubra, ich potencjalne wspólne areały są podzielone barierami pochodzenia antropogenicznego ogrodzenia (Ukraina, Białoruś) albo naturalnymi rzeka Odra (Niemcy). Podstawowym więc problemem w utworzeniu funkcjonalnych populacji będzie eliminacja tych barier lub stworzenie połączeń umożliwiających przemieszczanie się zwierząt.
Korzyściami z tworzenia populacji transgranicznych są: większa powierzchnia dostępnych area-łów, możliwość utrzymania populacji o większej liczebności, możliwość złagodzenia izolacji po-szczególnych stad.
Natomiast możliwe problemy związane z funkcjonowaniem populacji transgranicznych to: utrudnione zarządzanie populacją wynikające z różnego statusu żubra w poszczególnych państwach, skomplikowane rozliczanie kosztów opieki nad stadem, jego utrzymania i kompensacji ewentualnych szkód, możliwość transmisji chorób zakanych niewystępujących na terytorium jednego z sąsiadują-cych państw.
Dlatego tworzenie transgranicznych populacji żubra jest bardzo pożądane w kontekście możli-wości poszerzenia jego areału występowania i zwiększania efektywnej liczebności gatunku. Efek-tywność tych inicjatyw będzie uzależniona od możliwości trwałych porozumień międzypaństwo-wych i zapewnienia rutynowej współpracy. Bardzo ważne jest doprowadzenie do ustanowienia jednolitego statusu gatunku w Europie, a przynajmniej w krajach członkowskich EU.
Słowa kluczowe: żubr, zasięg występowania, zarządzanie populacją, współpraca transgraniczna, bariery
Ryszard Plackowski*, Joanna Sender**
* 9 Maja str. 6/14, 97-300 Piotrków Trybunalski, Poland, e-mail: plackowski@interia.pl
** Department of Hydrobiology and Protection of Ecosystems, University of Life Sciences in Lublin
Dobrzańskiego 37 str., 20-262 Lublin, Poland
DIFFERENTIATION OF THE MACROPHYTES STRUCTURE
IN THE BASINS OF FLOW AND INFLOW LAKES
- pełny artykuł (full article) - plik PDF
Abstract. Scheuchzeria palustris is a species regarded as an arctic-boreal relic and critically endan-gered. The study was conducted on one of the recent stands in the Łód region, in the Czarny Ług Reserve, located near Wolbórz. The primary aim of the study was to know the amount of this species and the associated species. Quantitative, morphological and floristic features were analysed. In the study area occurred about 150 specimens per 1 m2. Among the associated species were found spe-cies representing classes: Scheuchzerio-Caricetea Nigrae and Oxycocco-Sphagnetea. Eriophoprum angustifolium was dominant among the first class species (60% coverage), while Andromeda poli-folia and Oxycoccus palustris from the second class. From here it can be assumed that the succes-sion will be in the direction of Scheuchzerio-Caricetea Nigrae. However, high water levels may inhibit this process. Specific biotic and abiotic conditions allow for the survival of this species. This is visible, among other things, in the mosaic structure of the studied stand.
Key words: Scheuchzeria palustris, Ellenberg numbers, habitat conditions, nature reserve, natural inventory
ANALIZA ASPEKTÓW EKOLOGICZNO-BIOLOGICZNYCH
Scheuchzeria palustris L. NA PRZYKŁADZIE STANOWISKA W REZERWACIE
CZARNY ŁUG KOŁO WOLBORZA (CENTRALNA POLSKA)
- pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie. Scheuchzeria palustris to gatunek uważany za relikt arktyczno-borealny, krytycznie zagrożony wyginięciem. Badania prowadzono na jednym z nielicznych już stanowisk na terenie województwa łódzkiego w rezerwacie Czarny Ług, położonym niedaleko Wolborza. Podstawowym celem badań było poznanie ilości osobników tego gatunku oraz gatunków towarzyszących. Anali-zowano cechy ilościowe, morfologiczne oraz florystyczne. Analizowany płat posiadał ok. 150 oka-zów bagnicy na 1 m2. Towarzyszyły jej zarówno gatunki z klasy Scheuchzerio-Caricetea Nigrae, jak i z Oxycocco-Sphagnetea. Z pierwszej grupy dominantem była Eriophoprum angustifolium (60% pokrycia), z drugiej zaś Andromeda polifolia i Oxycoccus palustris. Można stąd domniemać, że sukcesja będzie zachodzić w kierunku Scheuchzerio-Caricetea Nigrae. Jednak panujący wysoki poziom wody może niniejszy proces zahamować. Specyficzne warunki biotyczne i abiotyczne po-zwalają na trwanie tego gatunku. Uwidacznia się to m.in. w mozaikowatej strukturze opisywanego stanowiska.
Słwa kluczowe: Scheuchzeria palustris, liczby Ellenberga, warunki siedliskowe, inwentaryzacja, rezerwat przyrody
Joanna Sender*, Andrzej Demetraki-Paleolog*, Marcin Kolejko*,
Michał Klimczak**, Anna Kaczorowska*
*Department of Hydrobiology and Protection of Ecosystems, University of Life Sciences in Lublin
Dobrzańskiego str. 37, 20-212 Lublin, Poland; e-mail: joanna.sender@up.lublin.pl
**Institute of Soil Science, Environment Engineering and Management
Department of Natural Bases of Forestry, University of Life Sciences in Lublin
DIRECTION OF HYDROBOTANIC CHANGES
OF MESOTROPHIC LAKE (EAST POLAND)
- pełny artykuł (full article) - plik PDF
Abstract. The study included mesotrophic Lake Piaseczno, located in the Łęczna-Włodawa Lake District. The aim of the study was to evaluate changes of water vegetation of a mesotrophic lake subjected to strong recreational pressure. Specifically we sought to better understand which natural landscapes and anthropogenic developments stimulate or impede macrophyte development and spread. The study was conducted in July in 1997, 2007 and 2017 in three transects: the peat-bog (northern part of the lake), the recreational area (southeast part) and the agricultural area (east). The phytolittoral zone was analyzed from the shoreline to the maximum range of macrophytes occur-rence. The study included all groups of macrophytes. Macrophytes in the mesotrophic Lake Piasec-zno are still subjected to successive changes. Clearly increased diversity among emergent macro-phytes, while a group of submerged macrophytes decreased. The largest changes among analyzed groups of macrophytes occurred in recreational and agricultural transects. Macrophytes have in-creased the range of occurrence, which may be due to hydrological changes associated with raising the overall water level, thus with increasing the area of the littoral. Impoverishment of diversity among elodeids shows the processes associated with the increase in Lake trophy.
Key words: macrophytes, Lake Piaseczno, long term changes, land management
KIERUNEK ZMIAN HYDROBOTANICZNYCH MEZOTROFICZNEGO JEZIORA
(WSCHODNIA POLSKA) pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie. Badaniami objęto mezotroficzne jezioro Piaseczno, położone na terenie Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego. Celem badań była ocena zmian roślinności wodnej jeziora w okresie 20 lat, poddanego silnej presji rekreacyjnej. Badania prowadzono w latach 1997, 2007 i 2017, w lipcu, w trzech transektach: torfowiskowym (część północna jeziora), rekreacyjnym (część południowo-wschodnia), rolniczym (wschodnia). Analizowano strefę fitolitoralu od linii brzegowej do maksy-malnego zasięgu występowania makrofitów. Badaniami objęto wszystkie grupy makrofitów. Makro-fity jeziora Piaseczno podlegają sukcesywnym przemianom. Wyranie zwiększyła się różnorodność wśród makrofitów wynurzonych, natomiast zmniejszyła makrofitów zanurzonych. W rekreacyjnym oraz rolniczym transekcie makrofity podlegały największym zmianom. Większy zasięg występowa-nia obu grup makrofitów mógł być spowodowany zmianami hydrologicznymi w zlewni jeziora, związanymi z podniesieniem poziomu wód, a zatem ze zwiększeniem powierzchni litoralu. Wyrane ubożenie różnorodności wśród elodeidów świadczy o procesach związanych ze wzrostem żyzności wód jeziora.
Słowa kluczowe: makrofity, jezioro Piaseczno, zmiany długoterminowe, użytkowanie terenu
Yurij Shumski, Anatolij Malazhavski, Vladymyr Yurgel
National Public Association
Belarusian Society of Hunters and Fishermen
Belarus, 220012 Minsk, str. Kalinina 16
e-mail: rgooboor@mail.ru
CONTEMPORARY STATE OF HUNTING INDUSTRY
IN THE REPUBLIC OF BELARUS
-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Abstract. The main issues in hunting management in Belarus are environmental protection, social-cultural, and economic problems. The total area of hunting grounds in the area is approx. 16.6 mil-lion hectares, including approx. 7.4 million hectares of forestlands, 8.2 million hectares of farmlands, and approx. 1 million hectares of wetlands. The territory of Belarus is characterized by lowland terrain features and a large number and area of stagnant and flowing waters. Protected areas (parks, reserves) account for 8.7% of the total area of the country. The hunting management is implemented in 250 legal entities. The main user of hunting grounds is the Belarusian Association of Hunters and Fishermen managing an area of ca. 10 million hectares. Hunting management is implemented based on national legislation of 2005. In 2015, the population of the moose was 32 thousand, deer 15.2 thousand, roe deer 74.6 thousand, beaver 58.3 thousand, capercaillie 8.5 thousand, black grouse 37.3 thousand. Over the last 10 years, the population of moose has doubled and the population of deer and roe deer has increased 2.5-fold and 1.5-fold, respectively. In relation to the habitat potential and breeding recommendations, the current populations of game species (moose, deer, and roe der) do not exceed 70% of the expected number. There are wild boars, but their numbers have been sub-stantially reduced from 80 thousand to 23 thousand due to the epizootic threat (ASF). The hunting size is limited with reference to the number of individual species and the abundance dynamics. The level of exploitation of Cervidae is 1013% of the total abundance, beavers ca. 15%, and capercail-lie and black grouse 810%. Wolves are a hunting species and their population size over the last 10 years increased from 1000 to 1600 individuals, and the culling size increased from 700 to 1400.
Key words: game management, bag, hunting
WSPÓŁCZESNA SYTUACJA GOSPODARKI ŁOWIECKIEJ NA BIAŁORUSI
- pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie. Głównymi kierunkami funkcjonowania łowiectwa w Białorusi są problemy dotyczące ochrony przyrody, społeczno-kulturalne i ekonomiczne. Ogólna powierzchnia użytków łowieckich w kraju wynosi ok. 16,6 mln ha, w tym powierzchnie lasów zajmują ok. 7,4 mln ha, powierzchnie użytków rolnych ok. 8,2 mln i powierzchnie bagienno-torfowiskowe ok. 1 mln ha. Terytorium Białorusi charakteryzuje się nizinnym ukształtowaniem terenu i duża ilością oraz powierzchnią wód stojących i płynących. Tereny obszarów chronionych (parki, rezerwaty) stanowią 8,7 % ogólnej powierzchni kraju. Gospodarka łowiecka realizowana jest w 250 jednostkach gospodarczych. Głównym użytkownikiem powierzchni łowieckich jest Białoruski Związek Myśliwych i Wędkarzy, ponieważ gospodaruje na obszarze ok. 10 mln ha. Funkcjonowanie łowiectwa prowadzone jest w oparciu o ogólnokrajowy akt prawny z 2005 roku. W 2015 roku liczebność łosi wynosiła 32 tys. osobników, jeleni 15,2 tys. , saren 74,6 tys., bobrów 58,3 tys., głuszców 8,5 tys., cietrzewi 37,3 tys. W ostatnich 10 latach liczebność łosi wzrosła dwukrotnie, jeleni 2,5 krotnie i saren 1,5 krotnie. W stosunku do możliwości siedliskowych i zaleceń hodowlanych obecne liczebności podstawowych gatunków łownych (łoś, jeleń, sarna) nie przekraczają 70% oczekiwanych stanów zwierzyny. Dziki występują, ale ze względu na zagrożenia epizootyczne (ASF) liczebność ich znacz-nie zredukowano z 80 tys. do 2 3 tys. Pozyskanie łowieckie jest limitowane, odniesieniem są liczebności poszczególnych gatunków i dynamika liczebności. Poziom eksploatacji jeleniowatych wynosi 10 13% liczebności, bobrów ok. 15%, a głuszców i cietrzewi 8 10%. Wilki są gatun-kiem łownym, liczebność w ostatnich 10 latach wzrosła z 1000 do 1600 osobników, a pozyskanie łowieckie z 700 do 1400.
Słowa kluczowe: gospodarka gatunkami łownymi, pozyskanie, łowiectwo
Dawid Soszyński*, Barbara Sowińska-Świerkosz**
*Institute of Landscape Architecture, The John Paul II Catholic University of Lublin, Poland,
Konstantynów str. 1H, 20-708 Lublin, e-mail: dawid.soszyński@wp.pl
**Department of Hydrobiology and Ecosystems Protection, University of Life Sciences in Lublin, Poland
Dobrzańskiego str. 37, 20-262 Lublin, e-mail: barbara.sowinska@wp.pl
LANDSCAPE PREFERENCES OF THE LAKESIDE VILLAGES RESIDENTS: EXAMPLE OF THE WEST POLESIE
- pełny artykuł (full article) - plik PDF
Abstract. The paper presents the results of partially categorized interviews conducted among the inhabitants of the nine lakeside villages located in the Łęczyńsko-Włodawskie lakeland. The aim of the study was to show how the inhabitants of rural areas featuring high natural values perceive the environment of their own village and what are their landscape preferences. The article presents the landscape elements which, according to the respondents, are the most and the least attractive in terms of aesthetics values as well as are considered to be characteristic or distinctive for a given village. Besides, a set of characteristics features and factors determining the landscape values of the analysed areas were presented. The results showed that the inhabitants attach little importance to the aesthetics values of their dwelling-place. It was also shown that lakes are considered, by the majority of the respondents, as landscape elements of the minor significance. The most important feature deciding on the villages aesthetic qualities occurred to be the law and order referring to the spatial, technical and visual aspects of buildings and sites resulted from the fact that an owner is taking care of a given place. Recently renovated or new sites and objects obtained the highest rate.
Key words: rural landscape, landscape perception, lakeside villages, Łęczyńsko-Włodawskie lake-land
PREFERENCJE KRAJOBRAZOWE MIESZKAŃCÓW WSI NADJEZIORNYCH: PRZYKŁAD POLESIA ZACHODNIEGO
- pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie. Artykuł prezentuje wyniki wywiadów częściowo skategoryzowanych, przeprowadzo-nych wśród mieszkańców dziewięciu nadjeziornych wsi Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego. Celem analiz było ukazanie, w jaki sposób mieszkańcy terenów wiejskich o wysokich walorach naturalnych postrzegają krajobraz własnej miejscowości i jakie są ich preferencje krajobrazowe. W artykule przedstawiono elementy krajobrazu, które zdaniem respondentów są najbardziej i najmniej atrakcyjne pod względem estetycznym i widokowym, najbardziej charakterystyczne oraz wyróżniające ich wieś. Zaprezentowano również zestaw cech i czynników decydujących o walorach krajobrazowych danego miejsca. Wyniki ukazują, że mieszkańcy przywiązują niewielkie znaczenie do estetyki swojej miejscowości. Wykazano również, że jeziora nie stanowią elementu zdecydowanie docenianego przez większość mieszkańców. Najważniejszą cechą miejsc decydującą o ich walorach estetycznych jest natomiast porządek i wyrana dbałość gospodarza o miejsce. Najwyżej oceniane były miejsca lub obiekty nowe lub niedawno odnowione.
Słowa kluczowe: krajobraz wiejski, percepcja krajobrazu, przestrzenie nadjeziorne, Pojezierze Łę-czyńsko-Włodawskie
Barbara Sowińska-Świerkosz*, Dawid Soszyński**
* Department of Hydrobiology and Protection of Ecosystems, University of Life Sciences in Lublin
Dobrzańskiego str. 37, 20-262 Lublin, Poland, e-mail: barbara.sowinska@wp.pl
** Institute of Landscape Architecture, The John Paul II Catholic University of Lublin
Konstantynów str. 1H, 20-708 Lublin, Poland, e-mail: dawid.soszyński@wp.pl
CULTURAL LANDSCAPE INDICATORS OF THE LAKESIDE
AND RIVERSIDE VILLAGES
OF THE ŁĘCZYŃSKO-WŁODAWSKIE LAKELAND
- pełny artykuł (full article) - plik PDF
Abstract. Cultural landscape indicators are quantitative and qualitative measures which related to the diverse features of the environment, including the material and non-material cultural heritage and the landscape physiognomy. They can be analysed in relation to architectural, spatial, social, visual, perceptual, and economic aspects. This article aims to identify such an extensive set of indicators in relation to seven villages located in the Łęczyńsko-Włodawskie Lakeland. The common feature of the analysed areas is their strong association with the lake or river, which was emphasized by the use of specific indicators related to the characteristics of the waterside areas. As a result, for each locality 18 indicators were defined. The result showed that the highest quality of the cultural landscape pos-sess Wola Uhruska, Lake Krasne and Bug river in Wola Uhruska, the lowest feature Grabniak and river Wieprz in Kijany. Besides, it was showed that villages generally are of higher quality of cultural landscape than water areas connected to them.
Key words: cultural indicators, landscape indicators, lakeside villages, riverside villages, Łęczyńs-ko-Włodawskie lakeland
KULTUROWE WSKANIKI KRAJOBRAZOWE NADJEZIORNYCH
I NADRZECZNYCH MIEJSCOWOŚCI
POJEZIERZA ŁĘCZYŃSKO-WŁODAWSKIEGO
- pełny artykuł (full article) - plik PDF
Strzeszczenie. Kulturowe wskaniki krajobrazowe stanowią ilościowe i jakościowe miary odnoszą-ce się do różnorodnych cech środowiska, w tym materialnego i niematerialnego dziedzictwa kultu-rowego oraz fizjonomii krajobrazu. Wskaniki te, mogą być analizowane w odniesieniu do architek-tonicznych, przestrzennych, socjalnych, wizualnych i związanych z percepcją oraz ekonomicznych aspektów. Niniejszy artykuł ma na celu określenie takiego rozbudowanego zestawu wskaników w odniesieniu do 7 miejscowości położonych na Pojezierzu Łęczyńsko-Włodawskim. Cechą wspól-ną analizowanych przestrzeni jest ich silny związek z jeziorem lub rzeką, który został podkreślony zastosowaniem specyficznych wskaników odnoszących się do cech przestrzeni nadwodnych. W rezultacie dla każdej miejscowości określonych zostało 18 wskaników. Wyniki analiz pokazały, że najwyższa jakość krajobrazu kulturowego cechuje miejscowość Wola Uhruska oraz Jezioro Krasne i rzekę Bug w Woli Uhruskiej. Najniższą jakość mają natomiast miejscowość Grabniak oraz rzeka Wieprz w Kijanach. Wykazano również, że miejscowości odznaczają się wyższą jakością krajobrazu kulturowego niż przestrzenie nadwodne z nimi związane.
Słowa kluczowe: wskaniki kulturowe, wskaniki krajobrazowe, obszary nadjeziorne, obszary nadrzeczne, Pojezierze Łęczyńsko-Włodawskie
Krzysztof Spałek
Laboratory of Geobotany and Plant Conservation, Department of Biosystematics
University of Opole, Oleska str. 22, 45-052 Opole, Poland, e-mail: kspalek@uni.opole.pl
Gnaphalio uliginosi-eleocharitetum acicularis PASSARGE 1999,
NEW PLANT COMMUNITY IN POLAND
-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Abstract. Water reservoirs are very valuable floristic sites in Poland. Among them, the most im-portant for preservation of biodiversity of flora are fishponds. The long-term process of human pressure on habitats of this type caused disturbance of their biological balance. Changes in the water regime, industrial development and chemisation of agriculture, especially in the period of last two centuries, led to systematic disappearance of localities of many plant species and plant communities. Gnaphalio uliginosi-Eleocharitetum acicularis Passarge 1999, of Isoëto-Nanojuncetea class Br.-Bl. et Tx. 1943, was firstly described in Germany. This association grows on sandy or sandy-gravely banks of rivers and in old river beds. In Poland, Gnaphalio uliginosi-Eleocharitetum acicularis has not been found so far. The patches of this type have been described many times, but otherwise clas-sified acording to syntakxonomical system. During current vegetation research the association Gna-phalio uliginosi-Eleocharitetum acicularis was found in seven fish-breeding ponds in south-western Poland. Fieldworks were conducted in 20002016.
Key words: Isoëto-Nanojuncetea class, annual wetland herbs, fish-breeding ponds, distribution, phytosociology, Central Europe
Gnaphalio uliginosi-eleocharitetum acicularis PASSARGE 1999,
NOWY ZESPÓŁ ROŚLINNY W POLSCE
- pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie. Zbiorniki wodne są bardzo cennymi miejscami florystycznymi w Polsce. Wśród nich najważniejsze dla zachowania różnorodności biologicznej flory są stawy rybne. Długookresowy proces oddziaływania ludzkiego na tego typu siedliska powodował zakłócenia w ich równowadze biologicznej. Zmiany w systemie wodnym, rozwój przemysłowy i chemizacja rolnictwa, zwłaszcza w okresie ostatnich dwóch stuleci, doprowadziły do zaniku wielu gatunków roślin oraz zbiorowisk roślinnych. Zespół Gnaphalio uliginosi-Eleocharitetum acicularis Passarge 1999 z klasy Isoëto-Nanojuncetea Br.-Bl. et Tx. 1943, po raz pierwszy został opisany w Niemczech. Rośnie na piaszczystych lub mulistych brzegach rzek, starorzeczach i w stawach hodowlanych. W Polsce Gnaphalio uliginosi-Eleocharitetum acicularis nie był dotychczas notowany. Fitocezozy tego zbiorowiska były opisywane wielokrotnie, ale nie były klasyfikowane do rangi zespołu. Podczas obecnych badań geobotanicznych Gnaphalio uliginosi-Eleocharitetum acicularis został stwierdzony w siedmiu stawach rybnych w południowo-zachodniej Polsce. Prace terenowe przeprowadzono w latach 20002016.
Słowa kluczowe: klasa Isoëto-Nanojuncetea, zbiorowiska namułkowe, stawy hodowlane, fitosocjo-logia, Europa Centralna
Krzysztof Spałek
Laboratory of Geobotany and Plant Conservation, Department of Biosystematics
University of Opole, Oleska str. 22, 45-052 Opole, Poland, e-mail: kspalek@uni.opole.pl
Potametum pectinati CARSTENSEN 1955 (Potametea CLASS)
IN THE LIMNOCREN KARST SPRING.
FIRST LOCATION IN POLAND
-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Abstract. Natural water reservoirs in Europe are very valuable floristic sites. Among them, springs are very important for the preservation of the biodiversity of flora in Poland. The present paper presents a community of water plants that is new to limnocren karst springs in Poland Potametum pectinati Carstensen 1955 from Potametea class. In Europe this community in limnocren karst springs has not been found so far. The paper presents the floristic composition and the ecological requirements of this association.
Key words: water vegetation, karst , distribution, phytosociology, Central Europe
Potametum Pectinati CARSTENSEN 1955 (KLASA Potametea)
W LIMNOKRENOWYM RÓDLE KRASOWYM.
PIERWSZE STWIERDZENIE W POLSCE
- pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie. Naturalne zbiorniki wodne są w Europie bardzo cennymi obszarami pod względem florystycznym. Wśród nich ważne dla zachowania różnorodności biologicznej flory w Polsce są ródła. Niniejsza praca przedstawia pierwsze w Polsce stanowisko Potametum pectinati Carstensen 1955 z klasy Potametea w limnokrenowym ródle krasowym. Dotychczas zespól ten nie był notowany w tego typu siedlisku w Europie. W artykule przedstawiono skład florystyczny i wymagania ekologiczne tego zespołu.
Słowa kluczowe: zbiorowisko wodne, kras, rozmieszczenie, fitosocjologia, Europa Środkowa
Danuta Urban*, Hanna Wójciak**, Michał Klimczak*, Elżbieta Rutkow-ska***,
Ewelina Tokarz*
*Institute of Soil Science, Environment Engineering and Management, University of Life Sciences in Lublin,
e-mail: danuta.urban@up.lublin.pl, talar.ewelina@gmail.com
**Institute of Biology and Biochemistry, Maria Curie-Skłodowska University in Lublin,
e-mail: hanna.wojciak@poczta.umcs.lublin.pl
***Pope John Paul II State School of Higher Education in Biała Podlaska,
e-mail: elzbieta.rutkowska@wp.pl
NATURAL VALUES OF SELECTED MIDFOREST BOGS
AND TRANSITIONAL MIRES IN NATURA 2000 AREAS
-pełny artykuł (full article) - plik PDF
Abstract. The analysed midforest peatlands are located in Natura 2000 sites: PLH060034 Uroczyska Puszczy Solskiej and PLH060031 Uroczyska Lasów Janowskich. The aim of the study was to evaluate plant communities as well as identify rare and legally protected plant, fungal, and animal species occurring in these areas. The analysed peatlands are characterised by a high diversity of plant communities. They also provide habitats for legally protected and rare fauna and flora spe-cies. The peatlands exhibit high aesthetic and health-enhancing values.
Key words: natural and touristic values, midforest raised bogs and transitional mires, Biłgoraj Plain
WALORY PRZYRODNICZE WYBRANYCH ŚRÓDLEŚNYCH
TORFOWISK WYSOKICH I PRZEJŚCIOWYCH
W OBSZARACH NATURA 2000
- pełny artykuł (full article) - plik PDF
Streszczenie. Badane śródleśne torfowiska znajdują się na terenie obszarów Natura 2000 PLH060034 Uroczyska Puszczy Solskiej i PLH060031 Uroczyska Lasów Janowskich. Celem badań było zarejestrowanie występujących tu zespołów roślinnych oraz rzadkich i objętych ochroną prawną gatunków roślin, grzybów oraz zwierząt. Omawiane torfowiska charakteryzują się dużym zróżnicowaniem zbiorowisk roślinnych. Odnotowano tu także stanowiska objętych ochroną prawną i rzadkich gatunków roślin, grzybów i zwierząt. Badane torfowiska odznaczają się dużymi walorami estetycznymi i zdrowotnymi.
Słowa kluczowe: walory przyrodnicze i turystyczne, torfowiska śródleśne wysokie i przejściowe, Równina Biłgorajska

|
|
|
Teka Komisji Ochrony i Kształtowania Środowiska Przyrodniczego O.L. PAN |
|
|
|
|