TEKA
Komisji Prawniczej VII/2014.
Commission of Legal

Spis treści/ Contents - plik PDF

Redakcja/Editorial Board - plik PDF

Judge Grzegorz Borkowski, Ph.D. (Poland)
National School of Judiciary and Public Prosecution
Krajowa Szkoła Sądownictwa i Prokuratury
ul. Krakowskie Przedmieście 62
20-076 Lublin
g.borkowski@kssip.gov.pl

JUDICIAL INDEPENDENCE IN THE LIGHT OF ART. 6 OF THE EUROPEAN CONVENTION OF THE HUMAN RIGHTS – SELECTED ASPECTS - pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. The aim of this article is to examine how the judicial independence in its both aspects: independence of the judiciary and the internal independence of judges is perceived by the European Court of Human Rights in Strasbourg and to compare it with the Polish doctrine’s approach. Court’s case-law is the effect of its interpretation of the European Convention of Human Rights, and the importance of the Convention within the Polish legal system is already significant and it increases due to the fact that the Court’s judgments often deal with the issues which are crucial for the Polish legal system, including the judicial independence.
Key words: independence of the judiciary, guarantees of the judicial independence, Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms, case-law of the European Court of Human Rights in Strasburg

NIEZAWISŁOŚĆ SĘDZIOWSKA W ŚWIETLE ART. 6 KONWENCJI O OCHRONIE PRAW CZŁOWIEKA – WYBRANE ZAGADNIENIA - pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Celem artykułu jest ukazanie stosunku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka do zagadnienia niezależności sądów i niezawisłości sędziów oraz porównanie go ze stanowiskiem polskiej doktryny. Orzecznictwo Trybunału jest efektem jego postanowień Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, znaczenie Konwencji w polskich realiach jest coraz większe, z uwagi na to, że działalność orzecznicza Trybunału często dotyka kwestii mających podstawowe znaczenie dla polskiego systemu prawnego, w tym kwestii niezawisłości sędziów i niezależności sądów.
Key words: Mexico, studies, royal university, pontifical university, legal status, Juan de Zumárraga Słowa kluczowe: niezawisłość sędziowska, niezależność sądów, Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, gwarancje niezawisłości sędziowskiej, orzecznictwo Euro-pejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu



Jean-Paul Durand op (France)
Doyen honoraire et Professeur a la Faculté de Droit canonique de l’Institut catholique de Paris
Institut Catholique de Paris
Faculté de Droit canonique
21 rue d’Assas, 75006 Paris

LA SYNODALITE DANS LES EGLISES PARTICULIERES.FONDEMENTS THEOLOGIQUES ET APPLICATIONS JURID-IQUES - pełny artykuł (full article) - plik PDF

Résumé. Dans l’article a été présenté un probleme de la synodalité dans l’Eglises. La synodalité et la conciliarité de l'Eglise sont enrichi par la tradition catholique, a la fois latine et orientale. Chaque Église particuliere a une caractere synodale, exprimée par excellence par le Synode diocésain, ainsi que conciliaire, qui est exprimée a travers la participation dans le conseil ocuménique et les synodes particuliers (provinciaux et plénieres). L'article décrit une communion hiérarchique du diocese et la synodalité diocésaine et l’institution du synode diocésain et la synodalité de l’Eglise particuliere, dont la responsabilité appartient a l'éveque diocésain et les fideles de son diocese.
Mots-clés: Synode diocésain, synodalité, conciliarité, communion diocésain

SYNODALNOŚĆ W KOŚCIOŁACH PARTYKULARNYCH PODSTAWY TEOLOGICZNE I APLIKACJE PRAWNE - pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. W artykule został przedstawiony problem synodalności Kościołów partykularnych. Synodalność i soborowość Kościoła jest ubogacana przez tradycje katolickie zarówno łacińskie, jak i wschodnie. Każdy Kościół partykularny ma charakter synodalny, wyrażający się par excellence przez synod diecezjalny, jak również soborowy, który wyraża się poprzez uczestnictwo w soborze powszechnym oraz synodach partykularnych (prowincjonalnych i plenarnych). W artykule została opisana hierarchiczna komunia diecezjalna i synodalność diecezjalna oraz instytucja synodu diece-zjalny i synodalność Kościoła partykularnego, za którą odpowiedzialność spoczywa na biskupie diecezjalnym i wiernymi z jego diecezji.
Słowa kluczowe: synod diecezjalny, soborowość, synodalność, komunia diecezjalna

SYNODALITY IN PARTICULAR CHURCHES THEOLOGICAL BASICS AND LEGAL APPLICATIONS- pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. In the article was presented a problem of synodality in particular Churches. The synodal-ity and councility of the Church is enriching by Catholic tradition, in both the Latin and the Eastern. Each particular Church has a synodal character, which expresses par excellence through the diocesan synod, and also a councility character, which expresses by participation in the Ecumenical Council and particular councils (provincial and plenary). The article describes a hierarchical diocesan com-munion, diocesan synodality, institution of diocesan synod and synodality of particular Church, for which the responsibility rests on the diocesan bishop and the faithful of his diocese.
Key words: diocesan synod, councility, synodality, hierarchical diocesan communion



Zbigniew R. Kmiecik (Poland)
Katedra Postępowania Administracyjnego
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
e-mail: seth.coa@neostrada.pl

THE OMBUDSMAN AS INITIATOR OF ADMINISTRATIVE PROCEEDINGS IN POLAND- pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. The Ombudsman may demand that the administrative proceedings be initiated in any matter disposed of through a decision if the substantive law provides for initiation of the proceedings upon application of a party. The Ombudsman does not, however, help citizens out in submitting requests for the initiation of the proceedings or legal remedies against administrative resolutions: he does not exercise the role of their general representative for litigation. The Ombudsman should be at liberty to choose the matter, procedure and instance in which he will take action. This should not be perceived as a case of unequal treatment of citizens.
Key words: ombudsman, administrative proceedings, initiation of the proceedings

RZECZNIK PRAW OBYWATELSKICH JAKO INICJATOR POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO W POLSCE- pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Teoretycznie Rzecznik Praw Obywatelskich może żądać wszczęcia postępowania administracyjnego w każdej sprawie załatwianej w drodze decyzji, o ile przepis prawa materialnego dopuszcza wszczęcie postępowania na wniosek strony. Rzecznik Praw Obywatelskich nie wyręcza jednak obywateli w składaniu żądań wszczęcia czy środków prawnych od rozstrzygnięć administra-cyjnych, nie spełnia roli ich generalnego pełnomocnika procesowego. Rzecznik powinien mieć swo-bodę wyboru sprawy, trybu i instancji, w której podejmie działania. Nie powinno to być postrzegane jako przejaw nierównego traktowania obywateli.
Słowa kluczowe: Rzecznik Praw Obywatelskich, postępowanie administracyjne, wszczęcie postępowania



Józef Krukowski (Poland)
The University of S. Wyszyński in Warsaw Faculty of Canon law
Uniwersytet Kardynała Stefana Wysszyńskiego w Warszawie
ul. Dewajtis 5
01-815 Warszawa
jkruk@kul.lublin.pl

POLAND AND THE HOLY SEE. CONTRIBUTION TO THE CONCORDATORY LAW - pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. The article contains the explication of the very important questions respecting the nor-malization of relations between the democratic Poland and the Catholic Church using the internation-al agreement between the Holy See and the supreme authority of Polish State, called „concordat”. This event is considered in the historical context of political transformations from the communist totalitarian regime to liberal democracy and at the same time from atheistic state based on the hostile separation to the secular one based on the friendly separation. In complains the following issues: 1) notion and classification of concordats, 2) axiological and formal dimension of its conclusion be-tween the Holy See and Poland (1993–1998), 3) compliance Concordat’s with the Constitution of Poland, 4) the stabilization function of Concordat, 5) financial clauses.
Key words: Holy See, Polish State, concordat, Constitution, Church-State relations

POLSKA I STOLICA APOSTOLSKA. WKŁAD DO PRAWA KONKORDATOWEGO - pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Artykuł zawiera wyjaśnienie bardzo doniosłej kwestii dotyczącej normalizacji stosun-ków między demokratyczną Polską i Kościołem katolickim w oparciu o umowę międzynarodową między Stolicą Apostolską a najwyższymi organami Państwa Polskiego, zwaną „konkordatem”. Wydarzenie to rozważane jest w aspekcie historycznym oraz współczesnych przemian politycznym wiodących od reżimu totalitarnego komunizmu do liberalnej demokracji, a jednocześnie od ateistycz-nego państwa opartego na wrogiej separacji do państwa świeckiego opartego na przyjaznej separacji. Artykuł zawiera omówienie następujących kwestii: 1) pojęcie i klasyfikacja konkordatów, 2) aksjo-logiczny i formalny wymiar ich zawierania między Stolicą Apostolską i Polską (1993-1998), 3) zgodność Konkordatu z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, 4) stabilizacyjna funkcja Konkorda-tu, 5) kwestie finansowe.
Słowa kluczowe: Stolica Apostolska, Państwo Polskie, Konkordat, Konstytucja, stosunki między Kościołem i Państwem



Agata Mirek (Poland)
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Al. Racławickie 14, 20-950 Lublin
prawo@kul.pl

LAW AS AN INSTRUMENT OF THE COMMUNIST AUTHORI-TIES IN THE FIGHT AGAINST ORDERS IN POLAND - pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. Law whose noble aim is to protect values important for man, the Nation and the state seen as the common wealth of people forming it, in its history has often been used for the fight against man and used for forceful imposing of systems unaccepted by the Nation. It was instrumen-talised, becoming a tool of harm, pressure and planned repression. Instrumental treatment of law may be discerned in the cases when the behaviour of addressees of norms was manipulated in such a way that it raises moral stipulations, finding no grounds in particular either in the protection of rights of other people, or in the character, or the purpose of individual institutions. Systematic and planned actions of the communist authorities in the Polish People's Republic aimed at limiting the significance of the Catholic Church in social life. To achieve this goal, all avail-able means were used, among them legal regulations which were treated as an important instrument of anticlerical and antimonastic policy. If Catholics in communist Poland in principle were treated as second-class citizens (limited in promotion prospects, even if they were loyal towards the regime), nuns were treated as third-class citizens, incessantly pushed off to the margin of social life, deprived not only of social promotion, but above all of basic civil rights and liberties guaranteed to every Pole by the Constitution. With the help of appropriate interpretation of legal documents the authorities of the state tried to take total control of functioning of orders, their activity and the financial base. Forms of the fight against orders in the Polish People's Republic kept changing. In the sixties, direct coer-cive action was abandoned, like arrests and show trials which in the assessment of security service officers brought the opposite effect, because they „gave the Church more glory of martyrdom” – whereas harassment of monastic communities with administrative and penal administrative methods was getting more and more widespread. The change of methods did not mean the abandonment of purposes i.e. the liquidation of orders.
Key words: The Catholic Church, convents, repression, sisters, anti-Church policy

PRAWO INSTRUMENTEM WŁADZ KOMUNISTYCZNYCH W WALCE Z ZAKONAMI W POLSCE - pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Prawo, którego szlachetnym celem jest ochrona wartości cennych dla człowieka, Narodu i państwa widzianego jako dobro wspólne tworzących go ludzi, często w swojej historii było używane do walki z człowiekiem i wykorzystywane do narzucania siłą ustrojów nieakceptowa-nych przez Naród. Było zinstrumentalizowane, stając się narzędziem krzywdy, ucisku i zaplanowa-nej represji. O instrumentalnym traktowaniu prawa można mówić w przypadkach takiego sterowania zachowaniem adresatów norm, które budzi zastrzeżenia moralne, nie znajdując w szczególności uzasadnienia ani w ochronie praw innych osób, ani w charakterze, ani celu poszczególnych instytu-cji. Systematyczne i planowe działanie władz komunistycznych w PRL zmierzało do ograniczenia znaczenia Kościoła katolickiego w życiu społecznym. Dla osiągnięcia tego celu wykorzystywano wszelkie dostępne środki, a wśród nich regulacje prawne, które traktowano jako ważny instrument polityki antykościelnej i antyzakonnej. Jeżeli katolicy w komunistycznej Polsce byli z zasady trakto-wani jak obywatele drugiej kategorii (ograniczani w możliwościach awansu, nawet jeśli zachowali lojalną postawę wobec reżimu), to zakonnice były traktowane jak obywatele trzeciej kategorii, nieu-stannie spychane na margines życia społecznego, pozbawiane nie tylko możliwości awansu społecz-nego, ale przede wszystkim podstawowych praw i swobód obywatelskich gwarantowanych przez Konstytucję każdemu Polakowi. Za pomocą odpowiedniej interpretacji aktów prawnych władze państwowe usiłowały przejąć całkowitą kontrolę nad funkcjonowaniem zakonów, ich działalnością i bazą materialną. Formy walki z zakonami w PRL zmieniały się. W latach 60.XX w., zrezygnowano z bezpośrednich działań represyjnych, takich jak aresztowania i procesy pokazowe, natomiast coraz szerszy zasięg przybierało nękanie wspólnot zakonnych metodami administracyjnymi i karno-administracyjnymi. Zmiana metod nie oznaczała rezygnacji z celu, jakim była likwidacja zakonów.
Słowa kluczowe: Kościół katolicki, zakony, represje, siostry zakonne, polityka antykościelna



Janusz Niczyporuk (Poland)
Lehrstuhl für Verwaltungsverfahren,
Fakultät Recht und Verwaltung, Universität Maria Curie-Sklodowska
Plac Marii-Curie Skłodowskiej 5
20-031 Lublin
jniczyporuk@poczta.umcs.lublin.pl

ORGANISATIONSEINHEITEN OHNE EIGENE RECHTSPERSÖNLICHKEIT IM VERWALTUNGSRECHT -pełny artykuł (full article) - plik PDF

Zusammenfassung. Der Begriff der Einheiten ohne eigene Rechtspersönlichkeit ist zweifellos ein juristischer Begriff im Verwaltungsrecht, der gleichzeitig auf der Grundlage des materiellen Rechts und des Verfahrensrechts auftaucht. Um das Wesen der Organisationseinheiten ohne eigene Rechts-persönlichkeit zu bestimmen, muss man die Aufmerksamkeit auf das Kriterium der Rechtsfähigkeit richten. Es geht tatsächlich um die verwaltungsrechtliche Fähigkeit, also durch die Norm des Ver-waltungsrechts bestimmte Fähigkeit. Schließlich kann man die Organisationseinheiten ohne eigene Rechtspersönlichkeit auf der Grundlage des Verwaltungsrechts als Organisationseinheiten mit Teil-rechtsfähigkeit betrachten.
Stichworte: Organisationseinheiten, Rechtfähigkeit, Rechtspersönlichkeit, Subjektivität, Verwal-tungsrecht

JEDNOSTKI NIEPOSIADAJĽCE OSOBOWOŚCI PRAWNEJ W PRAWIE ADMINISTRACYJNYM -pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Pojęcie jednostek nieposiadających osobowości prawnej jest niewątpliwie pojęciem prawnym w prawie administracyjnym, które pojawia się równocześnie na gruncie prawa materialnego oraz proceduralnego. Określenie istoty jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej wymaga zwrócenia uwagi na kryterium zdolności prawnej. Chodzi w zasadzie o zdolność administracyjnoprawną, czyli zdolność prawną wyznaczoną przez normę prawa administracyjnego. Z pewnością jednostkom organizacyjnym nieposiadającym osobowości prawnej w prawie administracyjnym można przypisać jedynie częściową zdolność prawną.
Słowa kluczowe: jednostki organizacyjne, zdolność prawna, osobowość prawna, prawo administracyjne



S.E. Mons. Krzysztof Nykiel (Poland)
Reggente delle Penitenzieria Apostolica
Penitenzieria Apostolica
00120 Citta del Vaticano

IL SIGILLO SACRAMENTALE NELLA NORMATIVA CANON-ICA-pełny artykuł (full article) - plik PDF

Sommario. L’autore mette in evidenza come da sempre la Chiesa ha attribuito particolare rilevanza alla riservatezza dell’incontro tra il fedele ed il sacerdote nell’amministrazione del Sacramento della Penitenza. La tutela di quello che, nel corso del tempo, sara definito „segreto confessionale” si in-treccia con lo sviluppo storico della forma del Sacramento – ove assume particolare rilevanza la progressiva scomparsa della penitenza pubblica e l’introduzione della confessione auricolare, ormai generalizzata gia alla fine del XII secolo, nella forma da noi oggi conosciuta – e lo sviluppo della disciplina canonica nella sua elaborazione in forme propriamente giuridiche, e non solamente teolog-iche o morali. Infatti, prima di entrare nello specifico del tema trattato in prospettiva eminentemente canonica considerando la violazione del sigillo sacramentale in quanto delitto, l’autore traccia dap-prima alcune riflessioni bibliche e teologiche, al fine di comprendere maggiormente le ragioni per cui la Chiesa attribuisce questa particolare importanza all’assoluta inviolabilita del sigillo confessionale. E’ con il Concilio Lateranense IV (1215) che un canone sancisce per la prima volta il suo obbligo morale e giuridico come legge universale della Chiesa, prevedendo gravi sanzioni per i sacerdoti che lo infrangono. La disciplina della Chiesa in subiecta materia e poi sempre rimasta sostanzialmente la medesima, salvo la specificazione di altre fattispecie, come l’assoluzione del complice, fin in antico, ovvero, piu recentemente, la dilatazione della violazione del sigillo mediante strumenti tecnici. Nella normativa canonica riguardante il sigillo sacramentale la Chiesa, quindi, intende trasmettere da una parte la pedagogia d’amore del Padre della misericordia e, dall’altra, desidera orientare i Suoi ministri a sperimentare e vivere il dono della paternita ministeriale e spirituale, che permette loro, in ogni esperienza di questo sigillo-segreto del dialogo auricolare della confessione, di essere testimoni privilegiati della santita di questo sacramento sull’esempio di San Giovanni Nepamuceno (1349–1393), che giunse fino al martirio di sangue per custodire la portata assoluta della valenza dell’inviolabilita del sigillo sacramentale. Pertanto, neppure la morte del penitente potra sciogliere il confessore da questo vincolo. La legge del sigillo sacramentale non ammette eccezioni. Nessun confessore puo esserne dispensato, anche se nel voler rivelare il contenuto di una Confessione in-tendesse evitare un grave e imminente male. Il sigillo sacramentale, cosi inteso, diventa anche gar-anzia delle mirabilia Dei nel cuore di ogni singolo penitente, che si consegna al cuore dei pastori, che riverberano nel qui ed ora esistenziale di ciascuno la bellezza dell’Amore misericordioso e trasfigu-rante del Padre, donato dal sacrificio redentore di Cristo.
Parole chiave: sigillo sacramentale – segreto confessionale – sacramento della penitenza – confes-sore – penitente – violazione del sigillo – delitto – scomunica latae sententiae – foro interno – foro esterno – peccato – colpa – legge canonica – precetto – inviolabilita del sigillo sacramentale

THE SEAL OF CONFESSION ACCORDING TO CANON LAW pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. The Author highlights how the Church has always attributed particular relevance to the privacy of the encounter between the faithful and the priest in the administration of the Sacrament of Penance. The protection of what in the course of time will be defined as the „seal of the confession-al” is intertwined with the historical development of the form of the Sacrament – when the progres-sive disappearance of public penance and the introduction of auricular confession, already general-ized by the end of the twelfth century, in the form known to us today assumes particular im-portance – and the development of canonical discipline in its elaboration into juridical forms properly so called, and not only theological or moral. In fact, before entering into the specifics of the eminent-ly canonical subject on hand, the violation of the sacramental seal as a crime, the Author first of all presents some biblical and theological reflections, in order the better to understand the reasons why the Church attributes this particular importance to absolute inviolability of the confessional seal. It is with the Fourth Lateran Council (1215) that a canon sanctions for the first time the moral and juridi-cal obligation as a universal law of the Church, foreseeing grave penalties for priests who break it. The discipline of the Church in subiecta materia has always remained substantially the same, except for the specification of other types, as the absolution of one’s accomplice, way in the past, or, more recently, the extension of the violation of the seal through technical means. In canonical legislation regarding the sacramental seal, the Church, then, intends to transmit the pedagogy of the love of the Father of mercy on the one hand and on the other She desires to direct Her ministers to try to live the gift of ministerial and spiritual paternity, which enables them, in every experience of this seal-secret of the auricular dialog of confession, to be privileged witnesses of the sanctity of this sacrament after the example of Saint John Nepomucene (1349–1393), who endured even martyrdom of blood in maintaining the importance of the absolute value of the inviolability of the seal of confession. There-fore not even the death of the penitent can release the confessor from this bond. The law of the sac-ramental seal does not admit any exceptions. No confessor can be dispensed from it, even if in want-ing to reveal the contents of a confession he intends to avoid a grave and imminent evil. The sacra-mental seal, understood in this way, also becomes a guarantee of the marvels of God in the heart of every individual penitent, who entrusts himself to the heart of the pastors, who echo in the existential here and now of each one the beauty of the merciful and transforming Love of the Father, given by the redeeming sacrifice of Christ.
Key words: sacramental seal – confessional secret – sacrament of penance– confessor – penitent – violation del seal - crime – automatic excommunication – internal forum – external forum – sin – guilt – canon law – precept – inviolability of the sacramental seal



Piotr Osowy (Poland)
Judge of District Court, University of Law and Public Administration Rzeszów–Przemyśl
Wyższa Szkoła Prawa i Administracji Rzeszów-Przemyśl
ul. Cegielniana 14
35-310 Rzeszów
sekretariat.p@wspia.eu

SELECTED INSTITUTIONS OF INHERITANCE LAW IN JUDICIAL PRACTICE – ON THE EXAMPLE OF DECLARATION OF ACCEPTANCE OR REJECTION OF INHERITANCE (IN RELATION TO ACHIEVEMENTS OF PROF. J. GWIAZDOMORSKI -pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. The Civil Code and the regulations of the inheritance law during the period of its validi-ty, stopped being only „law on book” and became „law in action”, including proceedings of making the statement about heredity acceptance or rejection. They created a specified jurisprudence, making the patterns of civil legal behavior for citizens, to which the works of Professor Jan Gwiazdomorski contributed. Their thoroughness of the analyses, the high quality of phrasings, the clearness of terminology desygnatum, fidelity to the law and completeness of scientific documentation as Polish as a foreign, remains the model for the future generation of the civil lawyers.
Key words: Jan Gwiazdomorski, non-litigious proceedings, inheritance, heredity acceptance and rejection, appeal, amendment

WYBRANE INSTYTUCJE PRAWA SPADKOWEGO W PRAKTYCE SĽDOWEJ – NA PRZYKŁADZIE OŚWIADCZENIA O PRZYJĘCIU LUB O ODRZUCENIU SPADKU (WOKÓŁ DOROBKU PROF. J. GWIAZDOMORSKIEGO) -pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Kodeks cywilny i przepisy prawa spadkowe w okresie swego obwiązywania przestały być tylko ,,law on book” i stały się ,,law in action”, w tym w zakresie postępowania dotyczącego złożenia oświadczenia woli o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku. Utorowały one określoną praktykę sądową, stwarzając wzorce zachowań cywilnoprawnych dla obywateli, do czego przyczyniły się prace Prof. Jana Gwiazdomorskiego. Ich niezwykła gruntowność analizy, wysoka precyzja sformu-łowań, jasność używanych desygnatów terminologii, wierność ustawie oraz pełność dokumentacji naukowej tak polskiej, jak i zagranicznej pozostaje wzorem dla przyszłych pokoleń cywilistów.
Słowa kluczowe: Jan Gwiazdomorski, postępowanie nieprocesowe, dziedziczenie, przyjęcie i odrzucenie spadku, zaskarżenie, nowelizacja



Magdalena Samodulska (Poland)
Prosecutor of Opole District Prosecutor’s Office
ul. Reymonta 24
45-066 Opole

Problematiche circa la difesa della vita e la ricerca scientifica -pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. Human life is sacred and inviolable because God is its Creator and only He has the right to decide about the moment of its beginning and end. The right to life is fundamental human right, in which all other rights are justified. Human life and dignity that is inseparably linked with it are the basis of other goods inherent to man. That is why both The Holy Scripture and the documents of Magisterium of the Church indicate that the value of human life is incomparable to other goods and values. The Church feels obliged to defend the right to life from its beginning until its end and to maintain the requirements of Divine law as well as natural law in this aspect. Natural right to life is entirely protected by canon law, which states that homicide and any damage to human health is always a delict. A separate provision says that a person who procures a completed abortion incurs a latae sententiae excommunication (can. 1398). People have the right to do scientific research in order to develop their knowledge about the human organism and find solutions to problems that have troubled humankind for many years. However, it has to be said that some experiments can endanger a man and violate his right to life. That is why people should be able to distinguish between experiments carried to cure somebody or to save human life from the ones whose purpose is only scientific development. Nowadays in question are research and practices requiring use of human genome and also those which carry high risk for human life. In this context we should consider whether experiments connected to in vitro fertilisation, preimplantation genetic diagnosis and stem cells are morally accepted or should be prohibited because of the danger they cause, especially death of many human embryos. It has to be stated that the Church is not against all experiments but encourages and supports only those which in no way threaten life and the integrity of a person.
Key words: right to life, prenatal diagnosis, stem cells, in vitro, eugenics

PRZESTĘPSTWA POPEŁNIONE PRZEZ INTERNET – WYBRANE ZAGADNIENIA -pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Autor podejmuje w artykule próbę syntetycznego omówienia zagadnień związanych z przestępstwami, które mogą być popełnione za pomocą Internetu, począwszy od rozróżnienia termi-nów: „przestępczość komputerowa”, „przestępczość internetowa” i „cyberprzestępczość”, poprzez przedstawienie przykładowych metod działania sprawców „przestępczości internetowej” na przykła-dzie tzw. „oszustwa klasycznego” z art. 286 § 1 kodeksu karnego i „oszustwa komputerowego”, który znajduje się w kategorii przestępstw komputerowych z art. 287 § 1 kodeksu karnego.
Słowa kluczowe: przestępczość komputerowa, przestępczość internetowa, cyberprzestępczość, oszustwo klasyczne, oszustwo komputerowe



Mirosław Sitarz (Poland)
Department of Public and Constitutional Church Law The John Paul II Catholic University of Lublin
Al. Racławickie 14, 20-950 Lublin
mpsitarz@kul.lublin.pl>

REQUIREMENT OF PRESERVE THE TECHNICAL - JURIDICAL RIGOUR IN THE EXERCISE OF LEGISLATIVE POWER IN THE CHURCH. SELECTED ITEMS -pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. One of the aspects of authority of the diocesan bishop is to exercise legislative power through the issuing normative acts – legislative decrees and executory decrees governing the legal provisions of the Laws. Congregation for the Bishops in the Directory from 2004 Apostolorum successores, has defined general guidelines which should be complied with drafting normative acts. Also in working documents of II Polish Plenary Council, the Synod Fathers, drew attention to the fact, that all particular Laws should be drafted correctly in terms of the substance and the procedural. But until now, did not determined the specific requirements which should be guided by the diocesan bishop. Consequently, the Author in the article proposes to reach for a current and adopted legisla-tive directives, developed on the basis of state law, however, according with the vocation and mis-sion of the Church, which would serve the particular legislator, pointing him how to solve common problems of legislative. One of them seems appropriate to try to adapt it to the requirements of eccle-siastical legislator, it contains five types of criterion of division directives and it is as follows: 1) language; 2) the uniformity and completeness; 3) systematics; 4) the addressee; 5) the form of regu-lation.
Key words: lawmaking, legislator, legislative directives, II Polish Plenary Council

WYMÓG ZACHOWANIA RYGORÓW TECHNICZNO-PRAWNYCH W PEŁNIENIU WŁADZY USTAWODAWCZEJ W KOŚCIELE PARTYKULARNYM. WYBRANE ELEMENTY -pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Jednym z aspektów władzy biskupa diecezjalnego jest sprawowanie władzy ustawo-dawczej poprzez wydawanie aktów normatywnych – dekretów ustawodawczych i dekretów wyko-nawczych, które rządzą się przepisami o ustawach. Kongregacja ds. Biskupów w dyrektorium z 2004 r. Apostolorum successores, określiła ogólne wytyczne, jakie powinny zostać zachowane przy redagowaniu aktów prawnych. Również w dokumentach roboczych II Polskiego Synodu Plenarnego ojcowie synodalni, zwrócili uwagę na to, aby wszystkie ustawy partykularne były reda-gowane poprawnie pod względem merytorycznym i formalnym. Jednak do tej pory nie udało się określić konkretnych wymogów, jakimi powinien się kierować biskup diecezjalny. W związku z tym Autor proponuje sięgnąć do aktualnych i przyjętych dyrektyw prawodawczych, wypracowanych na gruncie prawa świeckiego zgodnych jednak z powołaniem i misją Kościoła, które służyłyby pomocą prawodawcy partykularnemu, wskazując mu, w jaki sposób rozwiązywać typowe problemy legisla-cyjne. Jeden z podziałów dyrektyw wydaje się odpowiedni do próby dostosowania go do wymogów prawodawcy kościelnego i zawiera on pięć typów kryterium podziału dyrektyw: 1) język; 2) jednoli-tość i kompletność; 3) systematyka; 4) adresat; 5) forma regulacji.
Słowa kluczowe: stanowienie prawa, prawodawca, dyrektywy legislacyjne, II Polski Synod Plenarny



Andrzej Wróbel (Poland)
Instytut Nauk Prawnych PAN w Warszawie
ul. Nowy Świat 72, 00-330 Warszawa
inp@inp.pan.pl

KRÓTKI SZKIC O METAFORZE W DYSKURSIE PRAWNICZYM pełny artykuł (full article) - plik PDF

Streszczenie. Celem niniejszego szkicu nie jest przedstawienie koncepcji metafory w dyskursie prawniczym, co należy do teorii i filozofii prawa, lecz jedynie zwrócenie uwagi na rozpowszechnie-nie się metafory w języku prawnym i prawniczym oraz na konieczność bardziej systematycznego opracowania struktury analitycznej metafory prawniczej i funkcji, którą pełni w systemie prawa rozumianym szeroko, czyli składającym się z norm prawnych, orzecznictwa sądowego i doktryny prawniczej.
Słowa kluczowe: Metafora, metafora prawnicza, dyskurs prawniczy

BRIEF SKETCH ABOUT METAPHOR IN LEGAL DISCOURSE -pełny artykuł (full article) - plik PDF

Summary. The purpose of this essay is not to present a concept of metaphor in legal discourse, which belongs to the theory and philosophy of law, but only to draw attention to the spread of meta-phor in the legal language and the law and the need for more systematic approach to the analytical structure and function of the legal metaphor in the legal system understood as consisting of legal norms, judicial decisions and legal doctrine.
Key words: Metaphor, legal metaphor, legal discourse



PRO MEMORIA


MARIAN LECH KLEMENTOWSKI pełny artykuł (full article) - plik PDF

MIECZYSŁAW SAWCZUK pełny artykuł (full article) - plik PDF